د اماراتو او ترکیې پانګونه په د طالبانو دارالایتامونو کې؛ بشري مرسته که ایډیالوژیک ملاتړ؟

طالبان په افغانستان کې د بېلابېلو ولایتونو په کچه دارالایتامونه جوړ کړي، چیرې چې بې‌سرپرسته ماشومان د دې ډلې تر ایډیالوژیکي روزنې لاندې نیول شوي دي. دا مرکزونه، چې د متحده عربي اماراتو او ترکیې له مالي ملاتړ څخه برخمن دي، د طالبانو تر بشپړ نظارت لاندې فعالیت کوي.

د راپورونو له مخې، طالبان هغه ماشومان راټولوي چې مور او پلار یې د دې ډلې په جګړو، د بهرنیو ځواکونو په بریدونو، د داعش یا نورو وسلوالو ډلو سره په جګړو کې له لاسه ورکړي وي. د دغو دارالایتامونو ځینې مهم مرکزونه دا دي:

د میدان وردک دارالایتام، چې د ۸۰۰ زره ډالرو په لګښت جوړ شوی.

د امام بخاري دارالایتام، چې د پکتیا ولایت (زرمت ولسوالۍ) کې د ۵۰۰ زره ډالرو بودیجې سره تأسیس شوی.

د خوست دارالایتام، چې د ۲۵۰ زره ډالرو مالي ملاتړ لري.

د بلخ دارالایتام، چې د ۳۰۰ زره ډالرو لګښت پرې شوی.

متحده عربي اماراتو او ترکیې دا مرکزونه د بشري مرستو تر نامه لاندې تمویل کړي، خو د طالبانو سخت کنټرول، د تعلیمي نصاب محدودیتونه، او د دې مرکزونو امنیتي نظارت د اندېښنې وړ دی، چې ښایي دا مرکزونه د طالبانو د ایډیالوژیکي جنګیالیو د روزنې لپاره وکارول شي.

د طالبانو سخت کنټرول او تعلیمي پالیسۍ

طالبان پر دې دارالایتامونو سخت نظارت لري او یواځې د دوی امنیتي او دفاعي چارواکو ته اجازه ورکوي چې له دې مرکزونو څخه لیدنه وکړي. د ښوونکو ټاکنه هم د افراطي او تکفیري اندونو د لرونکو کسانو له ډلې څخه کېږي، چې د طالبانو د تعلیمي پالیسۍ یوه مهمه برخه ده.

د طالبانو چارواکو ویناوې؛ جهاد او د راتلونکي نسل روزنه

د طالبانو د داخله چارو وزیر سراج‌الدین حقاني د خوست د مرکزي دارالایتام د لیدنې پر مهال اعلان وکړ چې د طالبانو مشر هبت‌الله اخندزاده حکم کړی چې دې ډلې ته نه یوازې د خپلو وژل شوو غړو ماشومان، بلکې د مخکیني حکومت اړوند بې‌سرپرسته ماشومان هم وسپارل شي.

هغه ټینګار وکړ چې دا ماشومان باید د افغانستان د اسلامي حکومت راتلونکي عساکر وروزل شي او د جهاد اهمیت یې یاد کړ:

“جهاد هغه نعمت دی چې الله (ج) یې خپلو خاصو بندګانو ته ورکوي. دا ویاړ یوازې هغو کسانو ته رسېږي چې د الهي احکامو د عملي کولو او د کفارو پر ضد د مبارزې لپاره ګام پورته کوي.”

همداراز، د بلخ والي هم د مزار شریف دارالایتام ته د خپل سفر پر مهال د طالبانو مجاهدین او د دې ډلې وژل شوي غړي وستایل. هغه له ماشومانو وغوښتل چې د امارت اسلامي راتلونکي عساکر واوسي.

بشري مرستې که د افراطي ایډیالوژۍ ترویج؟

په داسې حال کې چې طالبانو د دارالایتامونو بشپړ کنټرول په لاس کې اخیستی، د دې مرکزونو ځانګړی تعلیمي نصاب، او د راتلونکي لپاره د جنګیالیو روزنه، دا پوښتنه راپورته کوي چې آیا دا بهرني پانګونه واقعاً بشري مرستې دي؟ یا دا د افراطي ایډیالوژۍ د ترویج لپاره یو پوښښ دی چې د افغانستان راتلونکی نسل پرې وروزل شي؟