آریانا نیوز: عمرالبشیر با یک رویداد مهم در تاریخ افغانستان پیوند دارد. در ماه می سال ۱۹۹۶ اسامه بنلادن بنیانگذار سازمان القاعده از سودان بار دیگر به افغانستان آمد…
به گزارش روزنامه هشت صبح، جنرال عمرالبشیر پس از ۳۰ سال از قدرت در سودان خلع شد. نظامیان سودانی که وی هم از میان آنان برخاسته بود، او را از قدرت برکنار کردند. تظاهرات مردمی در پایتخت سودان بهانه لازم را برای نظامیان فراهم کرد تا جنرال عمرالبشیر را که۳۰ سال بر مسند حاکمیت تکیه زده بود، از کار برکنار کنند. جنبش ضد جنرال عمرالبشیر که در سودان راه افتاده است، در واقع ادامه بهار عربی است و رهبری آن را زنان و مردانی به دست دارند که از ناکامی نهادهای دولتی، توقف رشد اقتصادی و فساد گسترده مالی و اداری رنج میبرند. واقعیت مهم دیگر این است که پس از سال ۲۰۱۰ رفتهرفته مشروعیت زمامداران بسیاری از کشورهای خاورمیانه از بین رفت و جنبشهای اجتماعی بر ضد آنان شکل گرفت. این جنبشهای اجتماعی موسوم به بهار عربی در کشورهایی مثل لیبیا و سوریه نتایج فاجعهبار داشت و باعث فروپاشی کل ارکان دولت و جنگ داخلی شد. شکلگیری این جنبش در سودان سبب شد که زمامداری عمرالبشیر به پایان برسد، اما روشن نیست که نظامیان به وعده خود مبنی بر انتقال دموکراتیک قدرت عمل میکنند یا نه.
عمرالبشیر با یک رویداد مهم در تاریخ افغانستان پیوند دارد. در ماه می سال ۱۹۹۶ اسامه بنلادن بنیانگذار سازمان القاعده از سودان بار دیگر به افغانستان آمد. در آن زمان طیارات شرکت دولتی آریانا از کابل به دوبی و از آنجا به خرطوم پایتخت سودان پرواز کردند و اسامه بنلادن را با خانوادهاش به جلالآباد آوردند.
پس از سقوط حکومت داکتر نجیب و شروع جنگهای تنظیمی کابل، بنلادن با خانوادهاش به عربستان برگشت، اما مشکل او با خاندان حکمران ریاض حل نشد. به همین دلیل بود که او به سودان نزد عمرالبشیر رفت. در آن زمان در سودان دیگر گروههای اسلامگرا هم حضور داشتند و آقای عمرالبشیر به دلایل ایدیولوژیک از آنان حمایت میکرد. عمرالبشیر قبل از این که در نتیجه یک کودتای نظامی به قدرت برسد، به ایدیولوژی اسلامگرایی گرویده بود و زیر نظر داکتر حسن ترابی یکی از نظریه پردازان این ایدیولوژی عمل میکرد. اما باورهای ایدیولوژیک او در سال ۱۹۹۶ اندکی تغییر کرد و به عملگرایی روی آورد.
بر اساس روایت های شفاهی، عمرالبشیر رییس جمهوری سودان از رهبران مجاهدین در افغانستان خواسته بود تا در افغانستان به اسامه بن لادن پناه دهند. در واقع، عمرالبشیر برای تثبیت دولتش به حمایت مالی عربستان نیاز داشت. این در حالی است که حضور اسامه در سودان مانع از بهبود روابط خارطوم با ریاض می شد. روایت ها نشان می دهند، در آغاز سال 1996 برخی قوماندانان جهادی برای اشتراک در یک جشن دولتی به پایتخت سودان رفته بودند و عمرالبشیر در در همان مراسم از آن ها تقاضا کرد، شرایط اقامت اسامه بن لادن را در افغانستان فراهم کنند. برخی از قوماندانان جهادی معروف مشرقی هم حاضر شدند که بنلادن را در جلالآباد بپذیرند. عمرالبشیر به دست اعضای آن هیات، نامههایی هم به رهبران مهم و پرنفوذ جهادی افغانستان فرستاد و از آنان هم تقاضا کرد که به بنلادن در افغانستان پناه بدهند.
ناگفته نمانَد که عمرالبشیر دوستی محکم با برخی از رهبران جهادی افغانستان داشت. از میدان های هوایی نظامی افغانستان طیارات، مهمات و سلاح را به خرطوم انتقال میدادند. آقای بشیر اطمینان کامل داشت که رهبران جهادی افغانستان تقاضای او را مبنی بر پذیرش بنلادن در افغانستان قبول خواهند کرد. این انتظار آقای بشیر بیجا و بیمورد نبود.
در ماه می سال ۱۹۹۶ داکتر عبدالرحمان وزیر هوانوردی بود. به دستور او دو طیاره مربوط به شرکت هوایی آریانا از کابل به قصد دوبی پرواز کردند. یکی از همان طیارات در دوبی ماند و یکی دیگر به خرطوم پرواز کرد. در میدان هوایی خرطوم، بنلادن و خانوادهاش انتظار طیاره آریانا را میکشیدند. بنلادن با خانوادهاش در خرطوم سوار این طیاره شد. این طیاره در میدان هوایی دوبی به زمین نشست و بنلادن با خانوادهاش از این طیاره پیاده شدند و در طیاره دیگر آریانا که با همین طیاره یکجا از کابل رفته بود، سوار شدند. طیارهای که از خرطوم بن لادن را تا دوبی رسانده بود، بدون کدام مسافر با تاخیر به سمت افغانستان پرواز کرد. تبدیل طیاره هم حتماً یکی از نکات ایمنی بود که برای انتقال مصون بنلادن به جلالآباد مدنظر گرفته شده بود. گفته میشود که عبدالرحمان شخصاً برنامه انتقال بنلادن را طراحی کرده بود.
در سلسله نوشتههای امرالله صالح رییس پیشین امنیت ملی افغانستان زیر عنوان پس از مسعود که در سال ۱۳۹۱ در ۸صبح به چاپ رسید، نیز آمده است که داکتر عبدالرحمان در بازیهای استخباراتی دخیل بود و بنلادن را با پروازهای چارتر شده از سودان به جلالآباد آورد.
طیاره حامل بنلادن در ۱۸ می سال ۱۹۹۶ در میدان هوایی جلالآباد به زمین نشست. شماری از رهبران پرنفوذ و قوماندانان جهادی از بنلادن در میدان هوایی جلالآباد استقبال کردند و او را به شهر آوردند. مصطفی حامد یکی از عربهای نزدیک به بنلادن که در طیاره آریانا با او به جلالآباد آمده بود در کتاب خاطراتش نوشته است که رهبر شبکه القاعده زیاد دیر در شهر جلالآباد نماند و در قرارگاه نظامی تورهبوره اقامت اختیار کرد. اما گزارشهایی هم وجود دارد که بر اساس آن بنلادن در مهمانخانههای آدمهای پرنفوذ ولایت ننگرهار دیده میشد.
برگشت بنلادن از سودان به جلالآباد در ۱۸ می سال ۱۹۹۶، رویداد مهم در تاریخ سیاسی افغانستان و منطقه است. اگر بنلادن در آن روز به افغانستان نمیآمد یا مثلاً در اثر حادثه یا نقص تخنیکی طیاره حامل او سقوط میکرد، تاریخ سیاسی افغانستان و منطقه طور دیگری رقم میخورد. عمرالبشیر زمامدار وقت سودان با فرستادن بنلادن به افغانستان زمینه را برای همکاریهای اقتصادی میان ریاض و خرطوم فراهم ساخت. گاهی برخی از حوادث تاریخی پیآمدهایی دارد که در مخیله طراحان و مجریان آن هم خطور نمیکند.