رویارویی غرب و شرق در افغانستان

آریانا نیوز: مناقشه ها، ادعاها، تکذیب ها و تائیدهای امریکا و روسیه در کشورمان بیش از آن که حقایق را نزد افکار عمومی جهان به تصویر بکشد، حامل پیام رویارویی غرب و شرق در افغانستان است.

روابط امریکا و روسیه، از سال 2001 که واشنگتن به افغانستان حمله کرد، تا پیش از روی کار آمدن ترمپ در این کشور بر اساس همکاری و حمایت از جنگ علیه تروریزم استوار بود و سازمان قرارداد اتلانتیک شمالی (ناتو) و امریکا من‌حیث یکی از کشورهای عضو این سازمان، بخشی از تسلیحات خود را از مسیر روسیه تامین می کردند.
روسیه حضور داعش در افغانستان را نگران کننده دانسته است و مقام های روسی بارها گفته اند که این گروه تروریستی درصدد است تا در شمال افغانستان که با کشورهای تاجکستان، ازبکستان و ترکمنستان، سرحد مشترک دارد، استقرار یابد تا از آنجا به آسیای میانه و مسکو نفوذ پیدا کند.
گروه داعش حدود 3 سال قبل در افغانستان موسوم به شاخه خراسان، اعلام موجودیت کرد، اما شماری از تحلیلگران سیاسی، آن را هیاهوی تبلیغاتی خواندند و حکومت وحدت ملی نیز در ابتدا حاضر نشد حضور این گروه را در کشور تائید کند.
حمله انتحاری در ولایت ننگرهار و اختطاف هزاره ها در زابل در عقرب ماه سال 1394 که مسئولیت آن را داعش به عهده گرفت، دیگر زمینه انکار حضور این گروه در افغانستان را از بین برد و مقامات اذعان کردند که این گروه تروریستی در افغانستان حضور دارد و برخی از مقام ها تصریح کردند که داعش در کابل و ولایات دیگر سرگرم عسکرگیری است.
برخی از این مقام ها حتی به جزئیات جذب افراد توسط داعش پرداختند و گفتند که این گروه تروریستی با استفاده از بی کاری جوانان افغان با پرداخت ماهیانه 700 الی 800 دالر وجه نقد و در اختیار گذاشتن یک دستگاه موترسایکل، جوانان را برای اهداف پلید و بی رحمانه خود به خدمت گرفته است.
حضور گروه داعش در افغانستان در شرایطی که این گروه در سوریه و عراق متحمل شکست های سنگین نشده بود، توجه محافل داخلی و خارجی را به خود جلب نمی کرد، اینک وضعیت تغییر کرده و با سرکوب گروه داعش در کشورهای سوریه و عراق، نگرانی ها، نسبت به حضور گسترده تر این گروه در افغانستان افزایش یافته است.
این در حالی است که شماری از شخصیت ها و چهره های سیاسی افغانستان، امریکا را به حمایت از گروه داعش متهم کرده اند و ظاهر قدیر نماینده ولسی جرگه و یکی از بزرگان پشتون در ولایت ننگرهار، چندین بار نسبت به تجهیز گروه داعش در وُلسوالی های ننگرهار از سوی چرخبالهای ناشناس خارجی هشدار داده است.
ولسی جرگه سال گذشته پس از بحث و بررسی در باره کمک چرخبالهای خارجی ناشناس به داعش مقرر کرد که کمیته ای امنیتی به این موضوع رسیده‌گی کند، اما تاکنون نتایج این کمیته اعلام نشده است.
پرتاب بزرگترین بم غیرهسته ای در وُلسوالی اچین ولایت ننگرهار که امریکا مدعی شده است، آن را بر سر مواضع داعش انداخته است، ظاهر قدیر آن را کذب دانست و مدعی شد که نظامیان امریکایی برای دسترسی به معادن غنی این منطقه که با دستگاه های حفاری میسر نبود، این بم را پرتاب کرده است.
همزمان با پلان ادعاهایی در باره حمایت امریکا از داعش و نگرانی روسیه از حضور داعش در افغانستان، مقامات امنیتی امریکا بعد از روی کار آمدن ترمپ در سفر به کابل، روسیه را متهم به حمایت از طالبان کرده اند و اگر اظهارات جان نیکلسون قومندان امریکایی ناتو در افغانستان در باره کمک مسکو به گروه طالبان، اثبات شود، واشنگتن باید با مسکو برخورد کند.
رسانه های داخلی در هفته های گذشته، به نقل از مسئولان ولایات مختلف و شماری از نماینده گان ولسی جرگه نیز ادعاهایی را در باره برقراری روابط روسیه با گروه طالبان، نشر کرده اند.
الکساندر مانتیسکی سفیر روسیه در کابل سال گذشته در نشست مطبوعاتی با خبرنگاران، راپور های نشر شده به نقل از نماینده ویژه این کشور در امور افغانستان مبنی بر ارتباط مسکو با گروه طالبان را بی اساس و تحریف شده دانست، اما هفته گذشته در تازه ترین نشست خود گفت که ارتباط روسیه با طالبان با هدف مشروعیت بخشیدن به این گروه نیست، بلکه برای ترغیب آنان به پای گفت و گوهای صلح خواهد بود.
سفیر روسیه در کابل در نشست مطبوعاتی خود تاکید کرد که بسیاری از کشورها از جمله امریکا و چین با گروه طالبان ارتباط دارند و مسکو تنها در مبارزه با عناصر گروه داعش با گروه طالبان وجه اشتراک دارد.
مناقشه مسکو و واشنگتن در افغانستان پس از سفر جیمز متیس، وزیر دفاع امریکا که با هدف ارزیابی وضعیت برای تعین راهبرد جدید امریکا در افغانستان پس از روی کار آمدن ترمپ، صورت گرفت، وارد مرحله ای تازه شد وقومندان امریکایی ناتو در نشست خبرنگاران به متیس، روسیه را متهم کرد که تسلیحات پیشرفته در اختیار گروه طالبان قرار می دهد.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه یک روز بعد از مطرح شدن این ادعاها، گفت که این ادعاهای مقام های امریکایی بی اساس است.
با وارد کردن اتهامات جدید مقامات بلند پایه نظامی امریکا به روسیه مبنی بر اینکه مسکو سلاح های پیشرفته در اختیار طالبان قرار می دهد و ناکام خواندن روسیه از ماموریت ناتو در افغانستان در کنار ادعاهای مطرح شده در باره حمایت امریکا از داعش، افغانستان در معرض جنگ نیابتی روسیه و امریکا قرار گرفته است.
ادعاها و تکذیب و تائیدهای این دو کشور بیش از آن که حقایق را نزد افکار عمومی جهان به تصویر بکشد، حامل پیام رویارویی غرب و شرق در افغانستان است. رویارویی که به نظر می رسد منافع هر دو کشور را تامین خواهد کرد، اما هزینه آن را دولت و مردم کشورمان باید پرداخت کنند.
نگرانی ها در محافل سیاسی داخلی نیز حکایت از این تقابل را نشان می دهد و کارشناسان مسایل سیاسی و نماینده گان ولسی جرگه بر این باورند که اگر دولت با دیپلوماسی قوی و فعال نتواند از این رویارویی جلوگیری کند، دستاوردهای دولت وحدت ملی که باوجود مشکلات امنیتی و اقتصادی، توانسته کشور را در ریل پیشرفت و مبارزه با فساد فزاینده قرار دهد، با تهدید مواجه خواهد شد.