انعقاد پیمان راهبردی = امضای سند اسارت مردم

امضای سند راهبردی ، قدم آغازین برای عملیاتی ساختن پروژه ایجاد پایگاه‌های دائمی نظامی می‌باشد.

در حالی که قرار است بزودی و در قالب کنفرانس شیکاگو، بار دیگر مسائل جاری افغانستان و بویژه تأمین صلح و امنیت در کشور مورد بحث کشورهای جهان قرار بگیرد، گفته می‌شود یکی از مهمترین مباحث حاشیه این کنفرانس، انعقاد پیمان راهبردی میان امریکا و افغانستان است. پیمانی که چند روز پیش، گوشه‌ای از جزئیات آن توسط «اسپنتا» مشاور امنیت ملی رئیس جمهور کرزای در اختیار رسانه‌ها قرار گرفت.
هرچند گفته شده ایجاد پایگاه‌های دائمی نظامی امریکا در افغانستان به دلیل پیچیدگی‌های آن، در این سند راهبردی گنجانده نشده و قرار است در قالب قرارداد مستقلی به امضا برسد، اما تحلیلگران معتقدند که امضای سند راهبردی فوق، قدم آغازین برای عملیاتی ساختن پروژه ایجاد پایگاه‌های دائمی نظامی می‌باشد. نکته مهم دیگری که در این میان حائز اهمیت می‌باشد، مفاد سند راهبردی است. این سند که قرار است دورنمای همکاری‌های میان افغانستان و امریکا تا سال 2024 را روشن نماید، حاوی بندهایی است که مردم آن را اهانت به خود تلقی می‌کنند. مردم به اشکال مختلف، با ایجاد پایگاه‌های نظامی و نیز امضای سند راهبردی میان افغانستان و امریکا اعلام مخالفت کرده و گفته‌اند که اگر این سند موجب شود نیروهای امریکایی بتوانند آزادانه در همه جای افغانستان به جنایت مشغول بوده و کسی هم توان برخورد با آنها را نداشته باشد، سند راهبردی به سند اسارت مردم افغانستان تبدیل خواهد شد و چنین چیزی، هرگز از سوی مردم قابل تحمل نخواهد بود. علی‌رغم افزایش مخالفت‌های مردمی با امضای سند راهبردی و ایجاد پایگاه‌های نظامی، دولتمردان همواره تلاش کرده‌اند امضای سند راهبردی و حتی ایجاد پایگاه‌های نظامی امریکا در افغانستان را امری مثبت و به نفع مردم و ضامن ایجاد ثبات و امنیت در منطقه قلمداد نمایند.
رئیس جمهور کرزی هم با این‌که بارها عصبانیت خود از برخی حرکات غیر‌قابل‌توجیه امریکایی‌ها را بروز داده، اما همواره از امضای این سند راهبردی و همچنین ایجاد پایگاه‌های نظامی امریکا دفاع کرده است. عطا محمد نور که به عنوان والی ولایت بلخ در شمال افغانستان، قدرتمند‌ترین مرد شمال افغانستان به شمار می‌آید، در اظهاراتی که چند روز پیش آن را بیان کرد، ایجاد پایگاه‌های نظامی امریکا را مخالف حاکمیت ملی افغانستان دانسته و شدیداً با آن مخالفت کرده است. وی گفته است: هر کشوری که پایگاه همیشگی کشور دیگری را در خاک خود می‌پذیرد، این کار نشان‌دهنده ضعف و ناتوانی آن کشور است. عطا محمد نور می‌افزاید: به جای اندیشیدن به ایجاد پایگاه‌های نظامی کشورهای خارجی در افغانستان باید برای توانمندسازی نیروهای امنیتی افغان تلاش شود.
این فرمانده جهادی تأکید کرده است: ملتی که پایگاه نظامی دائمی کشور خارجی را قبول می‌کند به یاد داشته باشید که ذلیل می‌شود. وی که از فرماندهان مطرح جهادی در زمان مبارزات ضد روسی مردم افغانستان و نیز از شخصیت‌های مطرح دوران مقاومت ضد طالبان به شمار می‌رود، از نفوذ گسترده و فوق العاده‌ای در ولایات (استانهای) شمالی کشور برخوردار بوده و پس از شهادت پروفسور ربانی (رئیس پیشین شورای عالی صلح افغانستان)، نامزد اول تصدی رهبری حزب جمعیت اسلامی (حزب شهید ربانی و از قدیمی‌ترین و قدرتمند‌ترین احزاب اسلامی در افغانستان) به حساب می‌آید. بنابراین، مخالفت او با ایجاد پایگاه‌های نظامی امریکا، از این حیث که می‌تواند از سوی عده زیادی از شخصیت‌های سیاسی ـ جهادی نمایندگی نماید، اهمیت فراوانی پیدا می‌کند.
این مخالفت، از این حیث نیز حائز اهمیت است که تاکنون هیچ یک از مقام‌های رسمی دولتی و یا شخصیت‌های تأثیر‌گذار صحنه‌های سیاست افغانستان که حامی دولت بوده یا در قالب اپوزیسیون فعالیت می‌کنند، به این صراحت با این مسئله برخورد و اعلام مخالفت نکرده بودند و به این ترتیب، در کمتر از سه هفته مانده به اجلاس شیکاگو که قرار است در آن سند راهبردی به امضای نهایی برسد، مخالفت با ایجاد این پایگاه‌ها، از سطح اعتراضات مردمی به سطح مخالفت‌های جدی و علنی اهالی سیاست و مسئولین رده بالای دولتی صعود کرده و چنین وضعیتی، دورنمای جالبی را برای امریکا به تصویر نمی‌کشد. شخصیت‌های جهادی افغانستان که مبارزه با تجاوزگری، شاخصه و افتخار اصلی آنان به حساب می‌آید، در بدنه دولت فعلی افغانستان از نفوذ قابل ملاحظه‌ای برخوردار هستند و سخنان عطا محمد نور، به خوبی بیانگر این مطلب است که طیف جهادی افغانستان، با حضور نظامی بیش از این امریکا در افغانستان مخالف بوده و در صورت تداوم این حضور، رفته رفته مخالفت‌ها رنگ و بوی جدی تری به خود خواهد گرفت. باید دید که با آغاز موج جدید مخالفت‌ها سند راهبردی میان امریکا و افغانستان در چه فضا و با چه شرایطی عملیاتی خواهد شد.