آریانا نیوز: اگر دولت به توافقات انجام داده عمل نکند و با توجه به این که دوستم از نفوذ قابل توجهی در شمال برخوردار است؛ در خوشبینانه ترین حالت شاید باعث تجزیه شمال نشود اما سبب ایجاد خیلی از تنش‌ها بین حکومت و مردم شمال خاصتاً حامیان جنرال دوستم خواهد شد.
کارشناسان داخلی با احتمال افزایش ناامنی و خودمختاری شمال افغانستان در پی اختلافات دوستم و اشرف غنی اعلام کردند که ادامه اختلافات معاون اول با رییس جمهور، بسیاری از کشورها را در مقابل هم قرار خواهد داد.
کارشناسان و فعالان سیاسی اختلاف‌های جنرال دوستم و رییس جمهور اشرف غنی را بررسی کردند.
لیاقت علی امینی رییس ایتلاف عدالت خواهان افغانستان تصریح کرد که سخنان جنرال دوستم واکنشی است در برابر یک سری اقداماتی که گفته می‌شود حکومت برای سلب صلاحیت معاون اول ریاست جمهوری انجام داده و این موضوع باعث شده تا دوستم وادار شود تا از خود واکنش نشان دهد.
وی افزود: جنرال دوستم از گذشته خواستار ایجاد حکومت فدرالی در افغانستان بوده است و شرایط پیش آمده فرصتی به وجود آورده تا دوستم این بحث را بار دیگر مطرح کند.
امینی در رابطه با عواقب این اختلاف‌ها در اوضاع سیاسی افغانستان تصریح کرد که حکومت مرکزی باید مشکلات را به هر شکلی که هست حل کند و در صدد بهره برداری از اوضاع به نفع خود نباشد زیرا اگر این مشکلات به صورت مسالمت آمیز و از طریق مذاکره حل نشود افغانستان به طرف بحران جدیدی به پیش خواهد رفت زیرا دوستم هم یک پشتوانه قوی مردمی با خود دارد و مردم شمال افغانستان و به خصوص مردم ازبک از کوچک و کلان از دوستم حمایت می‌کنند.
این آگاه سیاسی در رابطه با وضعیت سیاسی بوجود آمده در شمال خاصتاً نزدیکی عطا محمد نور به حکومت غنی و اوضاع جنرال دوستم اظهارداشت که رقابت‌هایی از گذشته نیز بین عطا محمد نور و دوستم وجود داشت، این رقابت‌ها در اشکال مختلف تا هنوز هم ادامه یافته و فعلا که روابط جنرال دوستم من‌حیث معاون اول ریاست جمهوری رو به تیره گی رفته جای شکی نیست که عطا محمد نیز واکنش‌های را از خود نشان خواهد داد تا از این فرصت به نفع خود استفاده کند.
به صورت عموم زمزمه‌هایی هم وجود دارد که ازبک‌ها رأی خود را از رییس جمهور پس گرفته‌اند و این نشانگر این است که مردم از جنرال دوستم حمایت می‌کنند. علاوه بر این مسئله این موضوع تنها در جغرافیه افغانستان مطرح نیست بلکه ریشه در بیرون این سرحدات هم دارد زیرا که برخی کشورها از موضوع دوستم به نفع خود استفاده می‌کنند و از آن طرف برخی کشورها هم هستند که از موضع ارگ و رییس جمهور حمایت می‌کنند. این وضعیت می‌تواند خیلی از کشورها را رو در روی هم قرار دهد اما بدون شک اگر این اختلافات حل نشود به هیچ عنوان منفعتی را برای کشور نخواهد داشت.
محمد مختاری مسئول سیاسی حزب حرکت اسلامی افغانستان نیز درباره تغییر سیستم حکومتی در شمال کشور گفت که بحث تغییر سیستم حکومت در شمال افغانستان به آسانی محقق نمی‌شود اما اگر به خواسته‌های معاون اول رییس جمهور توجه نشود می‌تواند چالش عظیمی را در شمال به راه اندازد.
وی افزود: اگر دولت به توافقات انجام داده عمل نکند و با توجه به این که دوستم از نفوذ قابل توجهی در شمال برخوردار است؛ در خوشبینانه ترین حالت شاید باعث تجزیه شمال نشود اما سبب ایجاد خیلی از تنش‌ها بین حکومت و مردم شمال خاصتاً حامیان جنرال دوستم خواهد شد.
مختاری ادامه داد که جنرال دوستم و حامیانش به تنهایی نمی‌توانند ساختار حکومت را تغییر دهند اما آنها خواسته‌هایی را مطرح کرده‌اند که جزئی از توافقات حکومت وحدت ملی است و هیچ دلیلی برای نپذیرفتن حکومت در این رابطه نمی‌تواند وجود داشته باشد.
مسئول سیاسی حزب حرکت اسلامی گفت که با توجه به تنش‌هایی که علیه جنرال دوستم پیش آمده و جریانات اخیر ممکن است که موضوع خودمختاری شمال مطرح شود تا یک اهرم فشار بر حکومت مرکزی باشد اما جنرال دوستم ناگزیر است که به بعضی اخطارها نیز توجه کند.
