آریانا نیوز: بازگشت حکمتیار به کابل مهم و قابل‌توجه است. اما اهمیت بازگشت وی در این است که حکمتیار یک چهره سیاسی پشتون تاثیر‌گذار و بانفوذ است که مدتی به حاشیه رانده شده بود و دوباره به نزاع سیاسی بازگشته و اهمیت چندانی در پیشبرد روند صلح نخواهد داشت.
یک آژانس خبررسانی امریکایی در راپوری نوشت: مذاکره کننده ارشد حزب اسلامی، رهبر تنها گروه شبه‌نظامی که حاضر شد با دولت افغانستان قرارداد صلح را امضا کند، اعلام کرد که وی طی چند هفته آینده وارد افغانستان خواهد شد.
بازگشت گلبدین حکمتیار می‌تواند سیاست‌های افغانستان را تکان داده و جنگ گسترده علیه طالبان را پیچیده‌تر کند.
آسوشیتدپرس نوشت: گلبدین حکمتیار با نیروهای امریکا پس از حمله سال 2001 مبارزه کرد و رقابتی تلخ با سایر جناح‌های افغانستان به راه انداخت؛ وی در سال گذشته توافق کرد سلاح خود را به زمین بگذارد و با دولت مصالحه کند.
امین کریم مذاکره کننده ارشد وی، در اوایل این هفته به آژانس خبررسانی آسوشیتدپرس گفت که حکمتیار به کابل باز خواهد گشت و این موضوع طی چند هفته دیگر و نه چند ماه بعد رخ خواهد داد.
حکمتیار یک رقیب بالقوه برای رییس‌جمهور اشرف غنی و رییس اجراییه دولت وحدت ملی محسوب می‌شود که بر اساس یک توافق‌نامه ناپایدار و با میانجیگری امریکا قدرت را تقسیم کرده و افغانستان را اداره می‌کنند.
با توجه به قدرت گرفتن طالبان و پیشرفت این گروه در چندین جبهه، بازگشت حکمتیار می‌تواند عدم اطمینان سیاسی جدیدی را به دولت تزریق کند.
در ادامه این راپور آمده است: حکمتیار در دهه 1980 به نبرد با شوروی پرداخت و سپس با عقب نشینی نیروهای شوروی، در جنگ داخلی افغانستان با نیروهای ایتلاف شمال که عبدالله عبدالله یکی از چهره‌های اصلی آن بود، به نبرد پرداخت.
وی در زمانی که طالبان در سال 1996 قدرت را به دست گرفتند، بیرون رانده شد اما پس از حمله امریکا به افغانستان بازگشت و متعهد شد تا در برابر اشغال نیروهای خارجی مقاومت کند.
با وجود این که نیروهای حزب اسلامی فقط در دو ولایت محدود می‌شوند، اما با آن هم این گروه در سال‌های اخیر چندین حمله را انجام داده است.
این راپور می‌افزاید: سال گذشته حکمتیار تنها رهبر گروه‌های شبه‌نظامی بود که توافق‌نامه صلح با دولت افغانستان را امضا کرد و بسیاری امیدوار بودند که وی بتواند قراردادی برای یک مصالحه گسترده‌تر با طالبان نیز ارایه کند. اما حکمتیار هنوز، پس از مدت‌ها غیبت بازنگشته است.
حزب اسلامی خواستار حذف نام گلبدین حکمتیار از لست سیاه امریکا و سازمان ملل متحد من‌حیث یک تروریست تحت تعقیب است.
امین از پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است حکمتیار بدون حذف نام وی از لست‌های یاد شده به افغانستان بازگردد، سر باز زد. هیچ نشانه‌ای مبنی بر این که سازمان ملل یا واشنگتن حذف نام وی از لست سیاه را مد نظر قرار داده باشند، وجود ندارد. کانادا و انگلیس هم حزب اسلامی را من‌حیث یک گروه تروریستی شناخته‌اند.
اندرو وایدر نایب رییس پروگرام آسیا در موسسه صلح امریکا معتقد است حکمتیار هم مانند غنی از اکثریت قومی پشتون‌های افغانستان برآمده و حزب اسلامی تحت رهبری وی پس از احیا، می‌تواند به یک بازیگر قدرتمند در انتخابات پارلمانی 2019 تبدیل شود.
وایدر می‌گوید: بازگشت حکمتیار به کابل مهم و قابل‌توجه است. اما اهمیت بازگشت وی در این است که حکمتیار یک چهره سیاسی پشتون تاثیر‌گذار و بانفوذ است که مدتی به حاشیه رانده شده بود و دوباره به نزاع سیاسی بازگشته و اهمیت چندانی در پیشبرد روند صلح نخواهد داشت.
وایدر در یک مصاحبه که از طریق ایمیل انجام شد، افزود: چشم‌انداز بازگشت حکمتیار موجب شده تا حزب از هم گسیخته جمعیت اسلامی تلاش کند صفوف خود را به منظور رقابت بهتر، متحد کند.
عبدالله و اشرف غنی همچنین رقبای سیاسی هستند و اتهام تقلب را پس از مبارزه سخت انتخاباتی سه سال پیش، علیه یکدیگر مطرح‌کردند.
هیچ کس انتظار ندارد بازگشت حکمتیار به جنگ 15 ساله با طالبان پایان دهد. طالبانی که بخش‌های گسترده‌ای از قلمرو قریه یی در جنوب و شرق افغانستان را تحت تصرف و کنترول خود در آورده، و آشکارا بر هشت منطقه حکومت می‌کند.
مبارزه سه‌جانبه برای کسب قدرت میان غنی، عبدالله و حکمتیار می‌تواند باعث تقسیم و شکاف بیشتر دولت در یک زمان بحرانی شود.
طالبان با شتاب در میدان جنگ حرکت می‌کند و برای خود قلمروی به دست آورده است، در حالی که حزب اسلامی فقط یک سایه از گذشته خویش است و فعالیت به خصوصی ندارد.
مایکل کوگلمن معاون مدیر پروگرام آسیای جنوبی در مرکز ویلسون در واشنگتن در این زمینه گفت: فکر نمی‌کنم طالبان به حکمتیار و قرارداد صلح وی با دولت افغانستان اهمیتی دهد.
امین کریم مذاکره‌کننده حزب اسلامی در ویلایی در کابل زنده گی می‌کند که به شدت تحت محافظت نیروهای امنیتی قرار دارد. وی رقبای افغان (که نامشان را ذکر نکرده) و کشورهای منطقه را به سعی و تلاش برای خرابکاری در مسئله بازگشت حکمتیار متهم کرده و اظهار داشت که بسیاری از قومندانان حزب اسلامی که به سمت پایتخت حرکت کرده‌اند، دستگیر شده‌اند.
دولت می‌گوید که به قرارداد صلح متعهد است و محمد هارون چخانسوری سخنگوی (سابق) دولت اظهار داشت که بازگشت حکمتیار می‌تواند من‌حیث یک گام مثبت ارزیابی شود.
