بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد الله رب العلمین والصلوات و السلام علی خاتم النبیین،
بزرگوار محترم ما جناب حضرت صاحب، رییس صاحب محترم جرگه مشورتی افغانستان، اعضای محترم اداری ایشان، معاون صاحب های ریاست جمهوری، بزرگهای عزیز کشور، اعضای محترم لویه جرگه، خواهر ها و برادر های عزیز اسلام علیکم!
بسیار افتخار دارم که دوباره به من فرصت دادید تا با شما در مورد قطعنامۀ تان هم اظهار تشکر کنم و هم سخن چندی کوتاه داشته باشم، متأسفانه که امروز صبح در جلال آباد انفجاری شد و دو تن از هموطنان ما شهید شدند، تعدادی هم زخمی شدند، به همه ایشان جنت برین و بر فامیل هایشان تسلیت و صبر و حوصله می خواهم، خداوند ایشان را ببخشد!
خوب، بزرگهای عزیز! من در بیانیه افتتاحیۀ ام به شما معزیزین کشور عرض کردم که مردم افغانستان با جهان دوستی می خواهند که ما در دوستی با جهان، ترقی خود را می بینیم و در استقلالیت عزت خود را می بینیم و عرض کردم که برای امضای قرارداد امنیتی بین افغانستان و امریکا اگر جرگه موافقت کرد و ولسی جرگه تصویب کرد مراحل تطبیق را در نظر بگیریم، مراحل تطبیق برای ایجاد امن و صلح در افغانستان و برگزاری انتخابات شفاف. خوشحال هستم که شما بزرگان عزیز مسئله امنیت و صلح را در قرارداد تان در نظر گرفتید، ولی اما صلح چه وقت؟ و امنیت چه وقت؟ امنیت امروز بعد از فیصله ای شما یا امنیت ده سال یا پانزده سال بعد؟
امنیت امروز، به این معنا که سر از امروز که جرگه افغانستان به امریکا اظهار دوستی کرد سپردن پایگاه به امریکا کار مفت و آسان از لحاظ عاطفی و از لحاظ عقلی برای ما نبوده که به یک کشور خارجی پایگاه بدهیم بسیار سر ما سخت تمام می شود، به خدا اگر غیرت ما قبول کند ولی مجبوریت داریم از دست حالات سی سال پیش ما و از دسیسه های خارجی، از هر گونه اش، پس زمانیکه ما اینها را پایگاه می دهیم به خاک ما، امنیت ما شرط اول ماست و از امروز است. به این معنا که امریکا سر از همین لحظه دیگر در خانه های ما عملیات کرده نمی تواند. سر از همین لحظه دیگر در خانه مردم افغانستان نه شب و نه روز برای عملیات رفته نمی تواند. همین منظورتان است یا نی؟
روزی که جرگه نشسته بود شب اش در ننگرهار در بتی کوت امریکایی ها رفتند و دو نفر از هموطنان ما را کشتند، فقط چهار روز پیش، آیا فردا هم باز امریکا در خانه ای ما می رود و مردم می کشد، آیا اجازه می دهیم؟ نمی دهیم پس حملات امریکا بر خانه های ما خلاص شد و اگر یکبار دیگر رفت قرارداد نمی شود. سفیرشان نشسته، می شنوند. اگر یکبار دیگر به خانه ای ما رفته بودند، بر عملیات نظامی قرارداد نیست، اگر یکبار دیگر به خانه ای ما رفت، به همرایت قرارداد نیست قرار در پایگاه خود بنشینید، غږ راته ونیسي، که طالب دي، که تروریست دي، مونږ پوهیږو، دوي پوهیږي، دایي په مونږ کار نه لري، امریکا، مونږ دوي سره پریږدي.
پس سر از امروز عملیات نظامی امریکا، تلاشی امریکا، خانه پالی امریکا، راه گیری امریکا در سر سرک، راه ما بند است و مردم ما آزاد در کشور خود شدند.
دوهم سوله، تر دوهم دمخه، بزرگهای عزیز! وطن ما، سالها ناامن بود و امسال فقط یک ماه پیش از دایر شدن این جرگه افغانستان سراسر کشت و خون بود، صدها جوان امنیتی ما، عسکر ما، مردم ما و صدها نفر بنام طالب در این خاک کشته شدند، راپور می آمد که اینقدر کشته داریم، چهل نفر کشته داریم، پنجاه نفر کشته داریم، بیست نفر عسکر، پانزده نفر مردم ملکی، چهل نفر طالب، پنجاه نفر طالب، اینها هم مردم افغانستان بودند، از روزی که جرگه را گرفتیم و وعده کردیم با امریکا که جرگه قرارداد می دهد برایتان، این راپورهای امنیتی چهارده روز است، هر روز برایم راپور می آید از ارگانهای امنیتی که مسئولین شان اینجا تشریف دارند، در این دو هفته تلفات ملکی ما وامنیتی ما و عسکر ما و پولیس ما فضل خدا اینقدر کم شده که یک نفر، دو نفر، سه نفر، چهار نفر، دیروز از وزیر داخله پرسان کردم راپور نیامده بود که وزیر داخله امروز راپور نیامده تلفات داریم یا نداریم؟ از مردم ما و از پولیس و عسکر و امنیت ما گفت: یک نفر پولیس تلفات داریم یک نفر، آن را هم خدا کم کند، پس می خواهیم که بعد از این قرارداد هم، امنیت ما همین طور باشد پس خراب نشود، گپ مرا فهمیدید؟ پس خراب نشود، این قرارداد به همین است که امنیت وطن ما جور باشد صلح افغانستان، من خدمت شما عرض کردم در افتتاحیه که صلح افغانستان در قدم اول بدست امریکا، در قدم دوم بدست پاکستان است و این ثابت است پیش من مطلق ثابت است، پیش من یک عالم دلایل دارم یک عالم دلیل اثبات دارم، همکارهای حکومتی ما، معاون صاحبها و همکارهای حکومتی ما در این باره می دانند بحث هم کردیم، به تفسیرش نمی روم، وقت می گیرد، باعث آزاردگی دوستهای که ما حال همرایشان متحد می شویم، باعث آزاردگی شان هم می شود، اسناد پیش من است.
{ صدای اشتراک کننده جرگه…}
نی! ما در مورد صلح گپ می زنیم خواهر! ایران و پاکستان را باز بعداً چاره اش را می کنیم، فعلاً چاره ای امریکا را بکنیم.
برای افتتاح دفتر قطر برای طالبان که ما مخالف بودیم، دولت افغانستان، ما مخالف بودیم چون شک داشتیم از ابتدا که این دفتر هدف دیگری دارد، که این دفتر برای اینست که یک جمهوری اسلامی افغانستان باشد و در اینجا باز یک امارت اسلامی افغانستان جور کنند، ما یکی آنرا میخواهیم، چی این باشد یا آن ، برای ما فرق ندارد مقصد یک افغانستان باشد و یک حکومت داشته باشد.
بحث کردیم یکسال کامل با امریکا، روزیکه دفتر قطر باز میشد، یکروز پیش از آن، چندین روز قبل از آن با دولت امریکا صحبت کردیم که برای ما یک خط اطمینانیه بیاید که دفتر قطر یک دولت علیعهده به افغانستان نمیشود و یک سفارت یک دولت علیعهده به افغانستان نمی شود، آنها مهربانی کردند برای ما خط روان کردند، و چیزهاییرا که ما در این خط از آنها خواسته بودیم برای ما نوشتند، من یک قسمت آنرا برایتان میخوانم:
به امضای رییس جمهور محترم امریکا، به من نوشت که ما به همرای حکومت افغانستان کاملاً هم عقیده هستیم که دفتریکه در قطر برای طالبان باز میشود، صرف به هدف مذاکره با شورای عالی صلح افغانستان بوده و در مورد همین اصل با دولت قطر به تماس هستیم و ضمانت هایی میگیریم تا اصولی را که ما و شما با هم وضع کردیم و افغانستان خواهش کرده تطبیق شود، به این معنی که این دفتر نه سفارت است، نه امارت است، نه حکومت است و نه حاکمیت.
ولی دیدیم که در افتتاح اش بیرق امارت اسلامی را بلند کردند و لوحه امارت اسلامی را زدند، اگر این سند پیش ما نمی بود، ما باخته بودیم، چون این سند را قبل از قبل گرفته بودیم، ما اعلان کردیم که قبول نداریم، هر چی اینها کوشش کردند که یک دو روز معطل کنید ما پس میائیم، اما گفتیم نخیر! دور کنید! و در جریانیکه به این دفتر مذاکره میکردیم بارها مستقیم و غیر مستقیم برای ما از جانب مختلف خارجی پیشنهاد شد که اگر شما به طالبان یک گوشه افغانستان را بسپارید، یک ولسوالی را یا دو ولسوالی را، ما گفتیم ابداً، خوش آمدند در حکومت مرکزی شریک شوند، وزیر شوند، رییس جمهور شوند، رییس شورا شوند، وکیل شوند، همه اش را بگیرند ولی گوشه اش را داده نمی توانیم.
همه اش را بگیرند ولی گوشه اش را داده نمی توانیم و با نماینده ها و آنهاییکه با برادر های ما طالبها به تماس بودند، تماس گرفتند، مولوی صاحب ضعیف را خواستم پیش خود، همرایش نشستم و گفتم برادر همینطور آوازه شنیدیم و همینطور پیشنهادات مستقیم و غیر مستقیم صورت میگیرد، آیا برای شما هم همینطور پیشنهاداتی شده یا نشده؟ گفتم شما چی میگین؟ گفت ما رد میکنیم. گفتم آفرین! احوال بده به طالب های تان، به کلان های تان که فریب نخورند، پس اعلامیه دادند طالبان که ما این فریب را نمی خوریم و افغانستان واحد را میخواهیم، به آن حرف خود باید ایستاد باشند.
چرا من گفتم صلح میخواهیم؟ صلح یک افغانستان واحد است و افغانستان واحد به همرای هر خارجی معامله کرده میتواند و داد و ستد کرده میتواند، افغانستانی که در خطر باشد، از معاملاتش خطر برایش میبراید، بناً من بسیار خوش شدم که شما در اعلامیه تان، در قطعنامه تان اشاره به این کردید که اول صلح بیاید، صلح شرط اصلی قرارداد ما با امریکا است. و اینها با ما این صلح را زیر کار بگیرند، مه میدانم که اگر اینها صادقانه همرای ما ایستاد شوند، اینکار میشود.
سوم انتخابات، گپم را کوتاه کردم در مورد صلح، گپ بسیار دارم، اما کوتاه اش کردم. در مورد انتخابات، د لویې جرګې تر پیلیدو درې ورځې د مخه تاسو کابل ته راتګ راتګ شروع کړی ؤ او د شنبې ورځ وه که د یکشنبې ورځ وه، زه اونور ملګري لکه سپنتا صاحب، وزیر صاحب خارجه او خرم صاحب او نور ملګري د امریکې د سفیر صاحب او د امریکې د جنرال صاحب ډانفورډ، چې محترم کسان دي موږ یې عزت لرو د یوه سترملت نمایندګان دي له دوی سره په خبرو کې ناست وو او پر دریمه ماده سره جوړ نشولو، چې هغه د دوی نظامي عملیات د افغانستان د خلکو په کورونوکې ؤ.
دوی ویل، چې موږ ته استثنأ قایل شی! که زموږ څوک و نیول شي یا اختطاف شي نو بیا موږ ورشو، سره جوړ نه شولو. چې سره جوړ نه شولو ما د امریکې سفیر ته وویل ،چې تاسو څه عجله لرۍ، ولې عجله لرۍ، چې دا قرارداد حتماً له موږسره امضأ شي. ولې پنځه میاشتې منتظر کیږۍ نه؟ نوی حکومت راځي هغه به پنځه کاله عمر ولري هغه سره ولې قرار داد نه امضأ کوۍ؟ ویل یې نه دا انتظار نه شو کولی، ماویل ولې یې نشۍ کولی؟ پنځه میاشتې څه دي ۱۲ کاله دلته وۍ پنځه میاشتې انتظار نشۍ کولی؟
هغوی ویل نه موږ خپل پروګرام لرو او د دې امکان شته، چې د اول رونډ تر انتخاباتو وروسته دغه انتخابات دوهم رونډ ته پنځه شپږ میاشتې وځنډیږي، دلته زه ورخطا شوم، چې دوهم رونډ، ولې پنځه شپږ میاشتې وځنډیږي؟ ذهن مې فوراً ولاړ تیرو ریاست جمهوري انتخاباتوته چې هغه چل زموږ سره وشو.
اول مو انتخابات وکړه بندنامه یې کړل، رسوا یې کړل او معاملې یې را سره شروع کړې، چې دا راسره ومنه یا دا راسره ومنه، لودین صاحب نه پوهیږم ،چې دلته ناست دی که نه!؟ او نجفي صاحب نه پوهیږم ،چې ناست دی که نه!؟
چې د امریکې خارجه وزیر صاحب دی جان کیري صاحب، ډیرپوه سړی دی، دلته یې را ته وویل، چې ته له دغو انتخاباتو څخه تیر شه دوهم رونډ ته به ولاړ شو. ما ورسره و منله ،چې سمه ده دا انتخابات نور زموږ د دې ملت په درد نه خوري، چې د دې انتخاباتو په نتیجه کې زه راهم شم دا ملت یې نه مني چون دا بدنامه شول، دوهم رونډ د انتخاباتو ته ځو.
لودین صاحب غږ راباندې وکړ،چې رییس صاحب مې منه دوهم رونډ نه کوي. ما ویل نه کوي یي هغه لاس پورته کړ جان کیري صاحب، چې حتماً یې کوو قسم یې یاد کړ. خو دوهم رونډ انتخابات و نه شول. هلته ما اووه کاله حکومت کړی ؤ یوه سلسله مې درلودله یو دولت مې درلوده یو شناخت مې د افغانستان په ټولنه کې درلود نو د افغانستان حالات ثابت پاتې شول.
که بیاهم په آینده کې اول رونډ د انتخاباتو وشي او دوهم رونډ ونشي او پنځه میاشتې یې معطله کړي، زما او زما د معاون صاحبانو وخت به هم پوره شوی وي مشروعیت به د حکومتدارې نور نه لرو نوی رییس جمهوربه راغلی نه وي او افغانستان به بې حکومته پاتې وي.
متوجه هستید همراه ما من گفتم که انتخابات شفاف شود، از آن مجلس مه ترسیدم که ای قسم برایم گفتند، نکند که خدا ناخواسته همان طور شود که روند اول انتخابات ما صورت بگیرید، دو کاندید برایند باز معطل شده برود و معطل شده برود، هر دو کاندید هم خود را برنده بگویند و انتخابات ما نشود.
پس ما از جامعه جهانی تعهد میخواهیم که قسمیکه قانون اساسی افغانستان گفته، با شدن روند اول انتخابات، اگر در روند اول انتخابات نتیجه نگرفتیم، رییس جمهور تعیین نشد، دو نفر بیرون آمدند کمتر از 50 فیصد، ولی اول بودند طبق قانون در خلال مدت دو هفته باید انتخابات دیگر دایر شود، چرا پنج ماه، چرا شش ماه، چرا چهار ماه، ترتیبات بگیرند از همین حالی بکنند انتخابات را، پس ما انتخابات خود را به موقع میخواهیم و انتخابات دوم را در ظرف دو هفته میخواهیم تا که راه معامله گری بند شود.
به این ترتیب خواهران و برادران عزیز و بزرگان عزیز! مه امروز پیامی به امریکا دارم، پیام این است که ملت افغانستان دوستی خود را با شما ثابت کرد، امروز جرگه ما اعلان کرد که به شما پایگاه میدهیم و اظهار دوستی کرد و به همراه تان قرارداد بست، مردم یک ولایت ما بامیان هم گفتند که برای ما هم بیارید. این علاقمندی و دوستی را نشان میدهد، نیت نیک ملت افغانستان را نشان میدهد، ما یک ملت غریب و بیچاره هستیم، سالها زیر پای شدیم حوصله جنجال را تا به قیامت نداریم، آرزو ما اینست که در نتیجه این قرارداد که با امریکا میکنیم امریکا و متحدین غربی اش با ما صادق باشند و همین قرارداد را در صداقت تطبیق کنند. این پیام را از طریق سفیر شان به ملت امریکا میدهم.
نو ددې لپاره چې زموږ اطمینان حاصل شوی وي، بایدچې مراحل د تطبیق ولرو ماتاسو ته په خپله افتتاحیه وینا کې وویل، عزیزانو! ،چې افغانستان همیشه جنګونه ګټلي دي خو سیاست یې بایللی دی.
دلته ماته موقع را کړی، چې زه سیاست وکړم ترڅو د دې قرار داد نتیجه د افغانستان لپاره تضمین کړم.
په مفته یې مه ورکوۍ، چې اطمینان حاصل کړم، چې وطن مو سم روان دی، ښه روان دی، په امن او سوله کې روان دی او ژر به د یوه نوي رییس جمهور او یوه نوي حکومت خاوند شي.که دا وشوله ډیراعلی، که سوله نه وي راغلې انتخابات هم خراب شي مملکت مو ولاړه.
او دا زموږ اوتاسو وظیفه ده دغه مجلس، چې د افغانستان مخور سیاسیون پکې ناست دي، چې د افغانستان ملت له هغه عاقبت څخه وساتو.
بلی اگرجنگ را ما بنا کرده باشیم ما صلح را آورده میتوانیم، اگر جنگ را کسی دیگری بناکرده باشد ما صلح را آورده نمیتوانیم.
جنگ را ما بنا نه کردیم خواهر، ما بالای شوروي حمله کردیم یا شوروي بالای ما حمله کرده آنهارا یک کسی آورد باز اینجا هم یک کسی را پیدا میکند که پس بیاوردشان. لهذا باید نه بیاورند.
پس بزرگان عزیز! امنیت غواړو، سوله او ښه انتخابات غواړو.
تاسو له ماڅخه غوښتي دي، چې امضأ په یوه میاشت کې ورسره وکړم آیا داسوله په یوه میاشت کې راتلی شي؟
امضأ به وکړم سوله به نه وي راغلي بیا ملامت زه یم که څوک دي د افغانستان تاریخ ته؟
ملامت څوک دي د افغانستان تاریخ ته؟ که ما امضأ وکړه او سوله رانه غله؟ ځواب را کړی؟ زه به نن دا امضأ کړم او سبابه سوله نه وي راغلې او وطن به دربدره وي، دوی به په خپلو پایګاوو کې کرار ناست وي او موږ به ټوک ټوک یو، نو ضماتونه غواړو.
راځم بلې موضوع ته،
کلخ ماندن از آب تیر شدن باید نباشد، درست می گوید جنرال صاحب هزاره در تلویزیونها من راهم بسیار گفتی، خانه ات آباد. حال برادارن و خواهران عزیز، تکرار میکنم به امریکا پیام دوستی ملت افغانستان رسید پایگاهش منظور شد حالی امریکا صداقت خود را به همراه ما ثابت کند.
آیا تاسې په خپلو فیصلو کې قناعت لرۍ او دا ستاسو فیصله ده، دغه قطعنامه، چې مو ولوستله؟ ټوله؟ لاسونه پورته کړۍ ټول په دې قانع یاست؟ څوک خو مخالف نشته ؟
سمه ده په دې ماده کې مو له امریکا سره ډير کار وکړ،چې تجاوز تعریف شي، چې تجاوز څه مانا؟
ولې کله چې موږ ستراټیژیک تړون له امریکې سره امضأ کړ په هغه کې یوه ماده وه، چې امریکا به له افغانستان سره کله چې پر افغانستان حمله کیږي یا تجاوز کیږي همکاري کوي.
تړون، چې مو امضأ کړ زموږ له همسایه هیواد څخه توپونه او راکټونه راغلل خو امریکې راسره و نه منل. دا یې راسره کړي دي د دې پړې هم یو دلیل دی ،چې زه کوښښ کوم ضمانتونه ډیر شي.
{صدای یک تن نماینده از تالار}
خوب بزرگان عزیز اجازه بدهید، مولوی صاحب ما سوال برحق کردند اینجا جرگه است، در اینجا برای آزادی بیان مردم آمده اند، نه برای منع بیان، خوب نیست که شما اعتراض میکنید، وقتی که کسی صحبت میکند اگر همین ترتیب مجالس پنجاه کمیته تان بوده باشد که کسی را اجازه صحبت نداده باشید پس این قطعنامه قلابی است، اگر قلابی نیست چرا اجازه ندادید که صحبت کند، درست نیست! آزادی بیان حق همه است خواهران و برادران عزیز شما فعلاً در افغانستان، در موسی یی لوگر رفته نمی توانید، شما در ازره رفته نمی توانید، شما در زابل در چهار پنج ولسوالی رفته نمی توانید، شما در غزنی در نصف آن انتخابات کرده نتوانستید، شما در هلمند چهار پنج ولسوالی در دست تان نیست، شما در پکتیکا ولسوالی ها را در دست ندارید، شما در بدخشان جنگ داشتید، ای قسم نیست که در این وطن همه به این موافق است، حقیقت همین است ولی دلیلیکه ما میگوییم صلح بیاید، اینست که وطن همه، با این موافق شود.
ما نظرات مختلف در این خاک داریم که باید آنرا احترام کنیم، نظر مخالف در این خاک است و ما هم که در اینجا هستیم از روی مجبوریت به این توافق کردیم تا که خاک ما با هم متحد و صلح بیاید، پس قطعنامه تان را بزرگان عزیز تعداد اکثریت، اکثریت مطلق مه می بینم که تائید کرده، تعدادی هم مخالفین دارد و من مرحله تطبیق میخواهم، مرحله تطبیق میخواهم خواهر که صلح بیاید اگر صلح نیامد همین قرارداد باعث بدبختی افغانستان میشود.
صلح شرط ماست در این قرارداد، امریکا برای ما صلح بیاورد، ما این قرارداد را به همراه به هر دو دیده منظور داریم و امر شما را قبول کرده امضا اش میکنیم.
بخیر باشید، اجازه بدهید، برای ترتیبات جرگه تان قوت های امنیتی افغان شب و روز کوشیدند، افتخار این خاک هستند، مبارک شان باشد.
مردم کابل رنج کشیدند، تحمل کردند بخاطریکه صلح بیاید نه بخاطریکه ما کسی را قرارداد بدهیم بلکه بخاطریکه صلح بیاید، تقدیر میشود نیروهای امنیتی ما، کمیسیون جرگه به سرپرستی دارلانشأ، مدبر صاحب سخت کوشیدند و اعضای شان از این ها تشکر میکنیم، از جناب حضرت صاحب از اعضای محترم اداری شان، از همه تشکر میکنیم و به این امیدواری که این قرارداد برای افغانستان امن بیاورد، صلح بیاورد و حکومت توسط رأی مردم افغانستان بیاورد، از شما تشکر میکنم، آباد و خوشحال باشید و انشالله و تعالی که ما برای تطبیق این قرارداد به نماینده گی شما با امریکا هم پیمان را درست میکنیم و هم چنه زدن خود را ادامه میدهیم.
تشکر!
{ ادامه سخنرانی رییس صاحب پس از صحبت حضرت صاحب}
تکرار میخواهم بگویم که امریکا به خانه های ما رفته نمی تواند بعد از این سند، کسی را کشته نمی تواند در خانه هایش، کوروته نشی تللی، د افغانستان خلک به امن وی او سوله به راځی، داسی نشی کیدای چی امریکا پخپلو ادو کی ناست وی او په مملکت کی جنگ وی، دا نه منو.
اگر چنین نشد، قطع قرارداد، اینها تعهد کردند که افغانها را در خانه های شان نمی کشند، دا دی وکړی راسره.