آریانا نیوز: در سال ۱۴۰۳، امارت اسلامی افغانستان با وجود ادامه وضعیت عدم شناسایی رسمی از سوی جامعه جهانی، موفق به گسترش چشمگیر روابط دپلوماتیک با کشورهای منطقه و فرامنطقوی شد. معرفی سفیران، بازگشایی سفارتها، افزایش سفرهای مقامات ارشد به خارج و پذیرش دپلوماتهای خارجی در کابل، از نشانههای تلاش این حکومت برای کسب مشروعیت بینالمللی بهشمار میرود…
در حالی که حکومت سرپرست افغانستان در سال ۱۴۰۳ همچنان از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته نشده است، اما امارت اسلامی توانسته است دامنه روابط خارجی خود را بهطور محسوسی گسترش دهد.
معرفی سفیران به کشورهای کلیدی نظیر اوزبیکستان و امارات متحده عربی، بازگشایی مجدد سفارت عربستان سعودی در کابل، و افزایش نمایندگیهای سیاسی در سطح منطقه و فراتر از آن، بخشی از تلاشهای این حکومت برای تثبیت جایگاه خود در عرصه بینالمللی بوده است.
در ۱۹ میزان، عبدالغفار بحر بهعنوان سفیر امارت اسلامی، اعتبارنامه خود را به وزیر خارجه اوزبیکستان تحویل داد. همچنین بدرالدین حقانی در هشتم قوس، رسماً بهعنوان سفیر طالبان در امارات متحده عربی معرفی شد.
در کنار آن، کشورهایی مانند ایتالیا و نیکاراگوا نیز با معرفی سفرای غیرمقیم خود به کابل، نشانههایی از تمایل به حفظ تعامل با حکومت کنونی افغانستان نشان دادند. این اقدامات باعث شد شمار نمایندگیهای دپلوماتیک امارت اسلامی در خارج از کشور به بیش از ۴۰ و حضور دپلوماتیک دیگر کشورها در کابل نیز به حدود ۲۰ مورد افزایش یابد.
در سطح منطقوی، تغییر رویکرد برخی کشورها نسبت به طالبان مشهود بود. قرغیزستان پس از قزاقستان، نام امارت اسلامی را از فهرست گروههای ممنوعه حذف کرد. هرچند روسیه هنوز چنین اقدامی انجام نداده، اما اظهارات نماینده خاص روسیه برای افغانستان نشان میدهد این موضوع در دستور کار مسکو قرار دارد.
ضمیر کابلوف گفته بود که تصمیم اصولی درباره حذف طالبان از فهرست گروههای ممنوعه اتخاذ شده، اما فرآیند آن نیازمند بررسیهای قانونی و پارلمانی است.
در سال گذشته، شماری از مقامات بلندپایه حکومت طالبان از جمله وزیران خارجه، دفاع و داخله، به کشورهای منطقوی سفر کردند. امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه، سیاست خارجی این حکومت را متوازن خوانده و گفته است: برای رضایت یک کشور، با کشور دیگر مخالفت نمیکنیم.
در مقابل، افغانستان نیز میزبان هیأتهایی از کشورهای مهم منطقه و نهادهای بینالمللی بود. از جمله مقامهایی که به کابل سفر کردند میتوان به صدراعظم اوزبیکستان، معاون سرمنشی سازمان ملل، سرمنشی شورای امنیت روسیه و وزیر خارجه ایران اشاره کرد.
سال ۱۴۰۳ همچنین شاهد برگزاری چندین نشست بینالمللی درباره وضعیت افغانستان بود. نشستهای سازمان ملل، گروه خاص روند دوحه، و فرمت مسکو از جمله مهمترین محافل دپلوماتیکی بودند که در آن موضوع حکومت طالبان بررسی شد.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، خواستار حفظ گفتوگوهای عملگرایانه با کابل شد و تأکید کرد که تعامل با طالبان میتواند به امنیت منطقه، رشد اقتصادی و همبستگی ملی افغانستان کمک کند.
در سطح نهادهای بینالمللی، شورای امنیت سازمان ملل پنج نشست خاص درباره افغانستان برگزار کرد و در نهایت، مأموریت دفتر یوناما برای یک سال دیگر تمدید شد. نماینده امریکا در سازمان ملل نیز خواستار تقویت فعالیتهای این نهاد در زمینه حقوق بشر، به ویژه حقوق زنان و دختران شد.
در حالی که ایالات متحده همچنان سیاستی شفاف در قبال طالبان اتخاذ نکرده، مقامهای حکومت سرپرست افغانستان از تمایل خود به برقراری روابط با واشینگتن سخن گفتهاند. با این حال، انتقادهای رییسجمهور امریکا از نحوه خروج نیروهای امریکایی از افغانستان و واکنش طالبان به آن، نشاندهنده شکاف عمیق در روابط دو طرف است.
روابط خارجی حکومت طالبان در سال ۱۴۰۳ اگرچه در سایه نبود رسمیت جهانی شکل گرفت، اما از نظر عملیاتی با تحرک و گسترش قابلتوجه همراه بود. تلاش این حکومت برای کسب مشروعیت سیاسی از طریق افزایش تعاملات دپلوماتیک، سفیران، نشستها و سفرهای منطقوی، نشان میدهد طالبان در پی یافتن جایگاهی باثباتتر در نظام بینالملل است، هرچند چالشهایی چون حقوق بشر و وضعیت زنان همچنان موانع جدی در برابر رسمیتیابی کامل آن به شمار میآیند.