آریانا نیوز: به نظر میرسد که عدم حضور آقای ربانی در سفرهای خارجی رییس جمهور ریشه در اختلافاتی دارد که از بدو تأسیس حکومت وحدت ملی میان ریاست جمهوری و ریاست اجراییه حکومت وجود داشته است…
رییسجمهور غنی در سفرهای خارجی خود، صلاحالدین ربانی وزیر امور خارجه را همراه ندارد، در سفرهایی که رییسجمهور غنی به کشورهای چون تاجکستان، قطر، امارات متحده عربی، هند، جرمنی، آسترالیا، اندونیزیا، سنگاپور، ایالات متحده و پاکستان داشت تنها رفت و وزیر امور خارجه او را همراهی نمیکرد. مهمترین تفاهمنامهها میان دولتها معمولاً در زمان سفر رییس جمهور یک کشور و پس از دیدار آنها توسط وزیران امور خارجه امضا میشود. در سفری که رییسجمهور غنی به آسترالیا داشت به دلیل عدم حضور وزیر امور خارجه کشور برخی از تفاهمنامهها میان افغانستان و آسترالیا توسط وزیر اقتصاد امضا شد.
چنین روندی در دنیای دپلوماسی غیر معمول است. در هر سفر بینالمللی، مسوول سیاست خارجی هر دولت به طور معمول، رییسجمهور را همراهی میکند. هر چند اندک، اما هر از گاهی در بیرون از افغانستان نیز اتفاقاتی از این دست افتاده اما واکنشهای بسیاری را در پی داشته است.
به نظر میرسد که عدم حضور آقای ربانی در سفرهای خارجی رییس جمهور ریشه در اختلافاتی دارد که از بدو تأسیس حکومت وحدت ملی میان ریاست جمهوری و ریاست اجراییه حکومت وجود داشته است. اختلافاتی که از سال ۱۳۹۴ با عدم توافق وزارت امور خارجه مبنی بر معرفی یوسف نورستانی و عبدالستار سعادت منحیث سفیران افغانستان برای دو کشور، به اوج رسید. در آن زمان خبرهایی نشر شد که گویا رییس جمهور غنی به آقای ربانی گفته است استعفا بدهد. این اختلافات هر روز پررنگتر شده و تا اکنون نیز دوام دارد، سال گذشته، رییسجمهور غنی به صلاحالدین ربانی اجازه نداد که به امریکا برود، در آخرین مورد گفته میشود که آقای ربانی با تقرّر ناهید ایثار، معاون پیشین اداره امور به حیث معین وزارت امور خارجه مخالفت کرده است و در نهایت رییسجمهور غنی پس از چهار سال، روز پنجشنبه به اسلامآباد رفت و آقای ربانی در این سفر با او دیده نشد.
بیتردید بخشی کلان از انرژی دستگاه دپلوماسی کشور در سالهای اخیر خرج چگونهگی برخورد با پاکستان شده است. عدم حضور وزیر امور خارجه در سفر رییسجمهور غنی به پاکستان ضمن روشن ساختن دوام این اختلافات بیتردید باعث رسمیت نبخشیدن به جایگاه وزارت امور خارجه نزد کشورهای منطقه و فرامنطقوی خواهد شد. جای انعطاف سیاسی در موارد مهمی چون سفر رییس جمهور به پاکستان خالی به نظر میرسد. نمایش دو دستهگی در بیرون از افغانستان به حیثیت حکومت در سطح بینالمللی آسیبهای جدیای را وارد میکند.
اختلافات میان احزاب سیاسی و جریانها در دنیا یک امر معمول است، اما در بسیاری از موارد، حین انجام مأموریتهای خارجی، اختلافاتی از این دست در داخل کشور کنار گذاشته میشود. به این معنا که دفاع مشترک از سیاستهای خارجی با وجود اختلافات درونی یک اصل است. سیاست خارجی، منافعی که در بیرون از کشور میتوان جستوجو کرد و در نهایت اهداف مشترکی که معمولاً برای دستیابی به آن توسط احزاب و جریان مختلف سیاسی دنبال میشود دلیل اصلی کنار گذاشتن اختلافها در سفرهای بیرونی توسط دولتها در هر جای دنیا است.
از آنجایی که بررسی، برقراری، تنظیم، حفظ و توسعه روابط سیاسی کشورها بر عهده وزارتهای امور خارجه است، ایجاب مینماید که ارگ و ریاست اجراییه در جریان جستوجوی منافع ملی در بیرون از افغانستان، اختلافات درونی را کنار بگذارند. دوام این اختلافات همکاری مشترک با دستگاههای اجرایی کشور و رعایت ملاحظات سیاسی خارجی را نیز با مشکل روبهرو میسازد و گسترش مناسبات اقتصادی، فرهنگی، علمی و غیره با دیگر کشور را نیز دچار اختلال میکند.
کشورمان در روزهای اخیر بیش از هر زمانی به تمرکز بر سیاست خارجی نیاز دارد. پروسه صلح در جریان است. کشورهای مهمی چون ایالات متحده، روسیه، برخی از کشورهای عربی و همچنان همسایههای افغانستان بازیگران اصلیاند. وزارت امور خارجه مکلفیت دارد تا ریزودرشت جوانب برقراری صلح را جستوجو کند.
به هر روی، دو قطبی شدن قدرت در افغانستان به نفع هیچ کس نیست چون ناکاراییهای حکومت وحدت ملی در حدی گسترش یافته که علاوه بر باشنده گان کشور، جهانیان نیز از این وضعیت و از این مدیریت راضی به نظر نمیرسند تنها و تنها راه حل خروج از بنبست سیاسی، تفاهم پذیرش یکدیگر با در نظر داشت منافع ملی افغانستان است.