اشرف غنی احمدزی در چند روز قبل آمادگی خود را برای تقسیم قدرت با طالبان اعلام کرد و همچنین از ملا عمر و حکمتیار خواست تا با آن ها یک دولت مشترک را تشکیل بدهد.
افغانستان همواره برای قدرت های جهانی مهم بوده است ولی از این اهمیت داشتن به جز زیر پاشدن و قربانی دادن، چیزی به دست نیاورده است. به اصطلاح آش آن را نخورده از دود آن کور شد. همسایگان نیز گاه مهاجرین افغانستانی را از بلندمنزل به پایین می اندازد و گاه خاک ما را راکت باران می کنند. آیا رییس جمهور آینده ی کشور رویکرد مشخصی را در سیاست خارجی به پیش می گیرد؟ آیا می تواند تهدیدات کنونی را به فرصت ها تبدیل کند؟
داکتر مجیب الرحمان رحیمی عضو ستاد انتخاباتی داکتر عبدالله در «1+50» گفت: با توجه به موقعیت جغرافیایی و بحران هایی که این کشور در چند دهه ی گذشته پشت سر گذاشته است، سیاست خارجی یکی از محورهای اصلی منشور انتخاباتی را تشکیل می دهد و از اهمیت فوق العاده در تیم اصلاحات و همگرایی برخوردار است. سیاست خارجی داکتر عبدالله عبدالله بر اساس حُسن همجواری، تساوی حقوق کشورها، احترام متقابل، عدم مداخله در امور دیگران استوار است.
وی محور اصلی سیاست خارجی را تامین منافع ملی و حفظ استقلال و تمامیت ارضی افغانستان دانست و افزود: برای تامین امنیت و رفاه اجتماعی- اقتصادی، دفاع از منافع ملی، دیپلماسی فعال در عرصه ی بین المللی یکی از اصول اساسی سیاست خارجی ما خواهد بود.
رحیمی، اهداف سیاست خارجی برنامه ی اصلاحات و همگرایی را در چهار محور نام برد: 1- تقویت و پاسداری از استقلال، حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشور در نظام بین المللی. 2- تثبیت جایگاه و اقتدار منطقه ای و جهانی افغانستان. 3- پیگیری منافع ملی و تاکید بر تامین صلح و امنیت پایدار در منطقه، مبارزه با تروریزم، تولید و قاچاق مواد مخدر 4- پیگیری منافع اقتصادی و زمینه سازی برای تامین رشد و توسعه ی پایدار در کشور.
داکتر مجیب الرحمان رحیمی اظهار داشت: داکتر عبدالله دو برنامه ی بزرگ را نیز در نظر دارد که اول، طرح دیپلوماسی توسعه ای مطابق برنامه اقتصادی و دوم، ایجاد اصلاحات لازم در دستگاه دیپلوماسی افغانستان است.
به باور وی با توجه به موقعیت افغانستان و رقابت هایی که بین همسایگان و کشورهای بزرگ در سطح جهان وجود دارد، موثرترین راه، سیاست بیطرفی است. بیطرفی به معنای بی تفاوت بودن نیست بلکه منظور این است که از ظرفیت ها و امکانات کشور بر علیه یک کشور دیگر استفاده نگردد. افغانستان می تواند با تمام کشورها روابط حسنه داشته باشد و با توجه به ضرورت ها و نیازمندی هایش با پیش گرفتن یک سیاست پویا و فعال و احتراز از سیاست عکس العملی این راه را بپیماید. در 13 سال گذشته، کشورهای درگیر بحران و تنش در سطح بین المللی در افغانستان همکاری خوبی داشتند. امیدواریم که این روند همچنان ادامه پیدا کند.
عضو ستاد انتخاباتی داکتر عبدالله خاطرنشان ساخت: در بعضی موارد سیاست خارجی دولت کرزی خوب بوده ولی بعضی جاها، حرکت هایی برخلاف منافع افغانستان داشته است به طور مثال تنشی که با امریکا داریم، به رسمیت شناختن منطقه ای که توسط روسیه گرفته شده است از این موارد است. مداخله در قضایای دیگر کشورها، به نفع افغانستان نیست. کشور ما باید از وارد شدن به تنش های بین کشورهای قدرتمند احتراز کند و روابط دوستانه با دیگر کشورها داشته باشد.
رحیمی تصریح کرد: می توان تعادل در سیاست خارجی را حفظ کرد ولی همواره حکومت و مدیران سیاست خارجی کشور در این موضوع ضعیف عمل کرده اند. امریکا هیچ گاه از ما نخواسته است تا در مقابل یک دولت قرار بگیریم زیرا آن ها امکانات و ابزار سیاسی دیگری دارند تا اهداف سیاست خارجی خود را در فلان منطقه و کشور تحقق ببخشند. محور اصلی دغدغه و جنجال های کشورهای غربی در افغانستان مبارزه با تروریزم، امنیت، دولت سازی، حفظ ثبات و استقرار سیاسی و کمک به عملی نمودن دموکراسی است. دولت اصلاحات و همگرایی متعهد است این روند را با حفظ روابط حسنه با کشورهای منطقه و جهان ادامه بدهد.
به گفته ی وی، بیطرفی به معنای احتراز از موضع گیری نیست. کشورها می توانند گاهی در امور بین المللی تصمیم گیری نیز بکنند. تنش های زیادی در سطح جهان وجود دارد و سیاست به عنوان فنی که استوار بر عقلانیت و خرد است حکم می کند که افغانستان به توانمندی و رشد خود از جمله جلب کمک ها، استقلال، صلح و ثبات، تقویت نیروهای امنیتی بیندیشد. در حال حاضر منافع ما دوری از تنش های بین المللی و نزدیکی با ابرقدرت ها است.
مجیب الرحمان رحیمی در موضوع روابط افغانستان با کشورهای ایران و پاکستان گفت: روابط ما با کشورهایی که فرهنگ، دین و زبان مشترک با ما دارند استوار بر حُسن همجواری، احترام متقابل و همکاری منطقوی خواهد بود. هرچند مشکلاتی با این همسایگان و خصوصاً با پاکستان به خاطر استفاده از ابزار تروریزم در سیاست خارجی داشتیم، اما رویکرد اصلاحات و همگرایی تغییر الگوی سیاسی- نظامی به یک الگوی سیاسی- اقتصادی و توسعوی است. در ضمن جلب مساعدت ها، دیپلوماسی همکاری منطقوی را در نظر می گیریم که شامل: دیپلوماسی آب پیرامون آب های مشترک، دیپلوماسی تجارت و ترانزیت که می تواند باعث تقویت همکاری و کاهش تنش ها شود و سوم، دیپلوماسی انرژی است. یکی از طرح های ما احیای معاونت اقتصادی در وزارت امور خارجه برای دنبال کردن این مقاصد و رشد اقتصادی کشور است.
نماینده ی ستاد اصلاحات و همگرایی با صراحت سیاست این تیم را در قبال پاکستان، وارد شدن به گفتگوی مستقیم و رو در رو با این کشور خواند و افزود: نگرانی های هر دو کشور در این گفتگو مطرح می شود و سیاست خارجی آینده نیز دچار نوسان و موقتی نخواهد بود. اما باید در نظر داشته باشیم منافع و فواید همکاری های دو کشور بیشتر از عوامل نگرانی است. ما تلاش می کنیم گفتگو، مذاکره و اقداماتی که حُسن نیت طرفین را برانگیزد به جایی برسد که فضای تنش آلود به فضای آرام همکاری تبدیل گردد. در سال های اخیر با روی کار آمدن حکومت دولت ملکی در پاکستان، سیاست این کشور تا حدودی تغییر کرده است. هر دو می دانند که تروریزم، قاچاق مواد مخدر و سلاح به ضرر دو طرف است. سیاست های پیشین استخبارات و بخش نظامی پاکستان حتی باعث منزوی ساختن این کشور و بدنامی در سطح بین المللی شد.
به باور رحیمی رویکرد مثبت و گفتمان جدید و نو بر اساس همگرایی و مبارزه ی مشترک علیه تروریزم و قاچاق مواد مخدر و اسلحه، در درازمدت می تواند به نفع هر دو کشور باشد. جریان اصلاحات و همگرایی با همراهی دو وزیر خارجه و تجربه ی آنان در حوزه ی سیاست خارجی و همچنین جمع کثیری از دیپلومات ها و سفرای پیشین، امیداور است با توجه به ظرفیت و توانایی لازم، امضای موافقتنامه ی امنیتی و رهبری جدید، به سیاست خارجی کشور روح تازه ای بدمد.
وی در انتقاد از سیاست اشرف غنی احمدزی در قبال تروریست ها گفت: تروریست ها و مخالفین نظام چه جایگاهی در سیاست خارجی تیم تحول و تداوم دارند در حالی که اشرف غنی احمدزی در چند روز قبل آمادگی خود را برای تقسیم قدرت با طالبان اعلام کرد و همچنین از ملا عمر و حکمتیار خواست تا با آن ها یک دولت مشترک را تشکیل بدهد.
رحیمی لحاظ کردن ترکیب قومی در حکومت را یک خیانت نامید و گفت: مشارکت در حکومت باید بر اساس شایسته سالاری و با حضور تمام اقوام صورت گیرد. در حالی که عده ای تا هنوز قاعده ی قومی را نگاه داشته اند، اکنون وضعیت ادارات افغانستان تا حدی متفاوت از گذشته است. در این راستا ترکیب جریان و ایتلاف ها نشان می دهد که هم مردم از نگاه قومی فراتر می اندیشند و هم ساختار حکومت اصلاحات و همگرایی به صورت عملی نشان خواهد داد که نگاه قومی ندارد.
