واکاوی اهداف سفر اشرف غنی و عبدالله عبدالله به ایالات متحده امریکا

آریانا نیوز: از آن‌ جا که سفر آقای غنی و عبدالله هم‌زمان است با خروج سربازان خارجی و شدت جنگ در افغانستان، این پرسش پیش می‌آید که؛ هدف سفر آقای غنی چه خواهد بود؛ خرید زمان برای ماندن نیروهای خارجی یا اطمینان از ادامه‌ی هم‌کارهای ایالات متحده‌ی امریکا با افغانستان؟

جو بایدن به عنوان چهل‌وششمین رییس‌جمهور امریکا، پنج ماه پیش قدرت را در دست گرفت. او، جزو سیاست‌مدرانی بود که همواره، از پایان‌دادن به طولانی‌ترین جنگ امریکا در افغانستان سخن می‌زد. آقای بایدن، دست‌کم دو ماه پیش، اعلام کرد که نیروهای خارجی به ویژه نیروهای امریکایی، تا ۱۱ سپتمبر افغانستان را ترک می‌کنند. پس از اعلام خروج از سوی بایدن، تا اکنون، ۵۰ فیصد نیروهای خارجی این کشور را ترک کرده اند.

در حالی که انتظار می‌رود تا چند ماه دیگر، نیروهای خارجی به گونه‌ی کامل افغانستان را ترک کنند، جنگ در این کشور به گونه‌ی بی‌پیشینه‌ای شدت گرفته و همه‌روزه چندین ولسوالی به دست طالبان سقوط می‌کند.

هم‌زمان با افزایش نگرانی‌ها از سقوط جغرافیای بیش‌تری به دست طالبان، قرار است در پایان هفته‌ی روان، رییس‌جمهور غنی و عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحه‌ی ملی، به امریکا بروند تا با جو بایدن دیدار و گفت‌وگو کنند.

دست‌کم یک ماه می‌شد که رییس‌جمهور غنی برای پذیرفته‌شدن دیدارش با جو بایدن، لحظه‌شماری می‌کرد. کاخ سفید یک‌شنبه‌شب -۳۰ جوزا/ ۲۰ جون-، اعلام کرد که قرار است جو بایدن تا چند روز دیگر -۲۵ جون- با آقای غنی و عبدالله دیدار کند.

در خبرنامه‌ای که از سوی کاخ سفید به نشر رسیده، آمده است که در این دیدار در مورد هم‌کاری پایدار میان افغانستان و امریکا پس از خروج نیروهای امریکایی از این کشور، بحث و گفت‌وگو خواهد شد.

این نهاد گفته است: ایالات متحده، متعهد است که با ارایه‌ی کمک‌های دیپلماتیک، اقتصادی و بشردوستانه به مردم افغانستان، به شمول زنان، دختران و اقلیت‌ها، از آن‌ها حمایت کند.
از سویی ‌هم، محمد امیری، معاون‌ سخن‌گوی ریاست‌جمهوری، به روزنامه‎‌ی صبح کابل، می‌گوید که در جریان این سفر، در مورد تقویت روابط دو کشور و تداوم هم‌کاری‌‌های امریکا و افغانستان، بحث و تبادل نظر خواهد شد.

از آن‌ جا که سفر آقای غنی و عبدالله هم‌زمان است با خروج سربازان خارجی و شدت جنگ در افغانستان، این پرسش پیش می‌آید که؛ هدف سفر آقای غنی چه خواهد بود؛ خرید زمان برای ماندن نیروهای خارجی یا اطمینان از ادامه‌ی هم‌کارهای ایالات متحده‌ی امریکا با افغانستان؟

شماری از آگاهان سیاسی، می‌گویند که هرچند تمدید حضور نیروهای خارجی، ناممکن خواهد بود؛ اما، این سفر، می‌تواند تلاشی برای ترمیم روابط دیپلماتیک افغانستان-امریکا و ادامه‌ی هم‌کاری‌ها میان این دو کشور باشد.

قربان‌علی فصیحی، عضو حزب وحدت اسلامی افغانستان، به روزنامه‌ی صبح کابل، می‌گوید که در هر شرایطی، داشتن روابط دیپلماتیک با شرکای خارجی، برای افغانستان مهم است و در این راستا، هر تلاشی که صورت بگیرد، مثبت است.

آقای فصیحی، افزود: هرچند فرصت‌های زیادی را افغانستان با شرکای بین‌المللی خود از دست داده است. هدف سفر آقای غنی، برای خودشان مشخص است. آن چه قابل پیش‌بینی است، این سفر برای ترمیم روابط دوجانبه صورت می‌گیرد. فعلا که فرصت بودن نیروهای خارجی از دست رفته؛ ولی حمایت‌های امریکا بعد از این مهم است.

آگاهان سیاسی، بر این باور اند که حمایت امریکا و شرکای بین‌المللی پس از خروج، برای افغانستان مهم است؛ زیرا، شرایط نباید به گونه‌ای پیش برود که وضعیت نیم‌بند فعلی نیز ادامه پیدا نکند.

پشت‌پازدن طالبان به صلح و ادامه‌ی جنگ در افغانستان

بن‌بست گفت‌وگوها در قطر به دلیل ادامه‌ی جنگ در گوشه‌گوشه‌ی افغانستان، هنوز نشکسته و تا اکنون، هیچ پیش‌رفتی در این روند پیش نیامده است. اعضای هیئت گفت‌وگوکننده‌ی دولت افغانستان، حدود یک هفته پیش، به قطر رفتند تا گفت‌وگوهای رسمی از سر گرفته شود؛ اما اعضای هیئت دولت، می‌گویند که هیچ نشست رسمی‌ای برگزار نشده است.

به تازگی، برخی رسانه‌ها به نقل از منابع‌شان، گزارش داده اند که عبدالله عبدالله، حامد کرزی، محمدیونس قانونی، محمدکریم خلیلی، عنایت‌الله بابر فرهمند و اکرم اخپلواک، به قطر می‌روند تا با طالبان دیدار و در مورد تسریع روند صلح، با آن‌ها صحبت کنند.

با این حال، یک عضو حزب وحدت اسلامی افغانستان به رهبری محمد کریم خلیلی، می‌گوید که این سفر به دلیل عدم آمادگی طالبان، تا وقت نامعلومی به تعویق افتاده است.

قربان‌علی فصیحی، می‌گوید: روی موضوعات و افرادی که از آن طرف –طالبان- می‌آمد، بحث بود، طالبان در مرحله‌ی اول حاضر بودند و قرار بود بزرگان‌شان آن جا بیایند و در مورد صلح و آینده‌ی افغانستان، بحث صورت بگیرد. اکنون بعضی‌های‌شان، گفته که مصروف استند و در این زمان نمی‌توانند.

آقای فصیحی، افزود که حاضرنشدن طالبان در میز گفت‌وگو از یک سو و پراکندگی میان رهبران سیاسی و نبود اجماع ملی و داخلی در راستای صلح از سوی دیگر، عواملی اند که روند صلح را با کندی روبه‌رو کرده است.

به گفته‌ی او، اجماع داخلی، بدون مشارکت همه‌ی جناح‌های سیاسی و مردم افغانستان شکل گرفته نمی‌تواند و در شرایطی که حکومت به تصامیمی که در راستای صلح می‌گیرد، پشت‌پا زده، چگونه می‌توان انتظار داشت که روند صلح و میدان جنگ، به گونه‌ی درست مدیریت شود.

به باور او، برگزاری نشست استانبول، تشکیل شورای عالی دولت و توحید طرح برای شرکت در نشست‌های کلان با طالبان، از مواردی است که همه‌ به دلیل بی‌ارادگی سیاسی دولت به حالت بی‌سرنوشتی قرار گرفته است.

شماری از آگاهان نظامی نیز تأکید می‌کنند: تا زمانی که حکومت و نهادهای امنیتی، نتوانند جنگ با طالبان را مدیریت کنند و طالبان هم‌چنان دست بالایی در میدان‌های جنگ داشته باشند، هرگز تن به گفت‌وگو نخواهند داد.

اسدالله ندیم، نظامی پیشین افغانستان، به روزنامه‌ی صبح کابل، می‌گوید که بزرگ‌ترین دلیلی که طالبان هم‌چنان به گفت‌وگوها پشت‌پا می‌زنند، این است که آن‌ها در جنگ دست بالایی پیدا کرده اند و نتیجه‌اش سقوط چند پوسته و ولسوالی و به‌دست‌آوردن سلاح و تجهیزات کافی است.

آقای ندیم، تأکید می‌کند که اکنون، طالبان امیدوار استند که نه به عنوان شریکان قدرت؛ بل که به عنوان فاتحان کابل وارد شهر کابل می‌شوند.

به گفته‌ی او، در صورتی که تغییرات جدید در رهبری نهادهای امنیتی و دفاعی، نتواند مدیریت جنگ را بهبود بخشد، وضعیت شکننده‌تر خواهد شد؛ چیزی که می‌توانند سبب سقوط ولسوالی‌های بیش‌تر و پیش‌روی طالبان شود.

این نظامی پیشین، هشدار می‌دهد که دولت، باید توجه خاصی به ولایت‌هایی چون بلخ، سرپل، فاریاب، بغلان، غزنی و زابل داشته باشد؛ زیرا، بسیاری از ولسوالی‌های این ولایت‌ها در معرض سقوط قرار دارد و در صورتی که چنین شود، مردم به شدت در محاصره‌ی نظامی و اقتصادی قرار خواهند گرفت.

این همه در حالی است که در دست‌کم دو-سه هفته‌ی اخیر، بیش‌تر از بیست ولسوالی میان نیروهای امنیتی و طالبان دست‌به‌دست شده است. هم‌زمان با این رویدادها، ریاست‌جمهوری، افراد تازه‌ای را در رأس نهادهای دفاعی-امنیتی قرار داده است. در سوی دیگر، با شدت‌گرفتن جنگ، باشندگان شماری از ولایت‌ها در قالب نیروهای خیزش مردمی بسیج شده اند تا در حمایت نیروهای امنیتی، با طالبان بجنگند.