آریانا نیوز: ویبسایت ریلایف وب وابسته به دفتر امور انسانی سازمان ملل گزارشی کوتاه را در خصوص روند مهاجرت در افغانستان سال 2019 نشر کرد…
این گزارش به سه مسئله می پردازد. ابتدا اینکه در طول این مدت چه تعداد افغان آوره شده اند و این آواره گان به چه ولایت هایی تعلق داشته اند.
سپس اینکه مهاجرت معکوس و بازگشت به وطن از ایران و پاکستان چطوره بوده است و مهاجرین به کدام ولایات بازگشته اند. این گزارش نشان می دهد که چگونه تفاوت سیاست های منطقوی ایران و پاکستان توانسته است برروند مهاجرت و برگشت مهاجرین به حیث یک شاخص مهم تاثیر بگذارد.
داده های نشر شده در خصوص وضعیت آواره گان در افغانستان نشان می دهد که ولایت های غربی افغانستان کمترین تعداد آواره گان را از ابتدای سال 2019 به خود دیده اند. به صورتی که حدود 2هزار و 600 نفر از ولایت هرات و دو هزار و 800 نفر نیز از ولایت فراه مجبور به ترک خانه و کاشانه خود شده اند. بخشی از این افراد به دلیل خشک سالی و بلایای طبیعی و بخشی دیگر نیز به دلیل ناامنی این مناطق را رها کرده اند. ولایت هرات و فراه از ابتدای سال 2019 شاهد سیلی بودند که به تخریب بخشی از منازل این منطقه و کشته شدن دهها تن انجامید.
در مقابل مناطق غربی افغانستان شاهد بازگشت بیشترین تعداد مهاجرین استند. به صورتی که از ابتدای سال 2019 حدود 33 هزار نفر از ایران به هرات، 8 هزار نفر به فراه و 13 هزار نفر به نیمروز بازگشته اند. این روند بیانگر جو امنیتی مساعد در این مناطق است که در مقایسه با سایر ولایت از نرخ حوادث و خشونت امنیتی کمتری بهره مند است. البته شاخص هایی همچون تغییر وضعیت اقتصادی در ایران نیز در این بازگشت بی تاثیر نبوده اند.
از سوی دیگر در ولایت های شرقی افغانستان از جمله ننگرهار و کنر شاهد آواره شدن 33 هزار نفر بوده اند. این دو ولایت که هم سرحد با پاکستان استند به دلیل فعالیت های طالبان، گروه تکفیری داعش و همچنین رقابت بین این دو از ناامنی بالایی رنج می برند. در مقابل تعداد کسانی که به ولایت های شرقی بازگشته اند بسیار اندک است. در نهایت ولایت های شمالی افغانستان هم سرحد با ترکمنستان، اوزبیکستان و تاجکستان از جمله ولایت های سرپل، تخار، بلخ و فریاب در پی فعالیت های طالبان، پس از ولایت های شرقی بیشترین تعداد آواره گان را به خود اختصاص داده است.
این وضعیت ابتدا بیانگر این است که ایران در مقایسه با پاکستان توانسته است شرایط مساعدی را در محدوده سرحدی خود فراهم کند. امروزه شاهد این استیم که در پاکستان و در مناطق هم سرحد با افغانستان گروههای تروریستی و ستیزه جوی مختلفی چون داعش، طالبان پاکستان، لشگر جنگوی و طیبه، لشگر محمد و … فعال استند و دولت پاکستان نیز تمایلی به برخورد با این گروهها ندارد. چنین شرایطی موجب شده است که بستر ناامنی در دو سوی سرحد افغانستان و پاکستان شکل بگیرد. در مقابل در مناطق سرحدی ایران به واسطه امنیت موجود و حساسیت ایران برروی مسئله فعالیت گروههای تروریستی، شاهد هستیم که ولایت های هم سرحد با این کشور از امنیت مناسبی برخوردار استند.
وضعیت جمعیت شناسی آواره گان نیز نشان دهنده این است که از 101 هزار نفر جابه جا شده در سال 2019، 21 فیصد از آنها مرد و 21 فیصد نیز زن استند و 58 فیصد از جمعیت این افراد را اطفال تشکیل می دهند. امری که بیانگر مهاجرت خانواده گی افراد از مناطق تحت فشار ناامنی است. در مقابل تحلیل جمعیت بازگشته از ایران بیانگر وجود 43 فیصد مرد، 14 فیصد زن و 43 فیصد طفل در میان جمعیت بازگشته از ایران است. در حالی که جمعیت بازگشته از پاکستان دربرگیرنده 35 فیصد مرد، 22 فیصد زن و 43 فیصد طفل است. وضعیت جمعیت بازگشته از ایران نشان دهنده این است که به دلایلی از جمله مطلوبیت و امنیت موجود در ایران زنان تمایل کمتری به بازگشت به موطن خود دارند.
