17 ثور 1394 - یادداشت
به تازگی نهاد تحقیقاتی آتلاتنتیک در واشنگتن، پروژه ای را به نام داکتر زلمی خلیل زاد تاسیس کرده است. نام این پروژه افغانستان سربلند است. هدف این پروژه خدمت به افغانستان و مردم آن است. ضمناً جمیز تنک هم سفیر سابق آمریکا در افغانستان مسوولیت دارد تا کار این پروژه را در عرصه های مختلف برای افغانستان به پیش برد. کار این پروژه چه زمانی شروع می شود؟ نحوه کار «افغانستان سربلند» چگونه است؟ نقش داکتر خلیل زاد چیست؟ و این پروژه چقدر در هماهنگی با فعالیت ها و تعهدات دراز مدت آمریکا با افغانستان است؟
داکتر زلمی خلیل زاد سفیر پیشین آمریکا در افغانستان در برنامه «تحول» در رابطه با این پروژه گفت: یکی از مسایل مهم برای موفقیت افغانستان، رابطه خوب دنیا با افغانستان است. چون افغانستان هنوز هم به کمک نیاز دارد تا خدا بخواهد و بر پای خود بایستد. هدف از تشکیل این بنیاد این است که توجه دوام دار آمریکا را به افغانستان تشویق کند. در عین حال مسایل مهمی بررسی می شود که برای موفقیت افغانستان تاثیر دارد.
وی در ارتباط با اهداف این پروژه عنوان کرد: این بنیاد تلاش می کند تا پیشنهاداتی برای حل مشکلاتی که در افغانستان وجود دارد به آمریکا و افغاسنتان ارایه کند. مثلاً یکی از اهداف مهمی که حکومت وحدت ملی درباره آن بسیار صحبت می کند، این بوده است که چطور افغانستان را به عنوان یک پل اقتصادی منطقوی تبدیل کند تا افغانستان از نگاه اقتصاد قوی شود. حالا باید راههایی برای رسیدن به آن هدف مطالعه شود. این قدمی مثبت و مفید برای افغانستان است.
داکتر خلیل زاد ادامه داد: یکی از مسایلی که بنیاد بر آن کار می کند، تقویت رابطه دیپلماسی میان آمریکا و افغانستان است. همچنین روابط اقتصادی نیز در این پروژه اهمیت بالایی دارد و بر آن کار خواهد شد و هدف آن خودکفایی افغانستان است. رسیدن به امنیت پایدار در افغانستان نیز از دیگر اهداف این پروژه است.
وی توجه به همه ابعاد و مشکلات افغانستان را از زمینه های کار پروژه خواند و افزود: این بنیاد به همه موضوعات و معضلات افغانستان توجه می کند، امنیت، اقتصاد و بیکاری که حالا افغانستان را فراگرفته است. بیکاری اگر حل نشود سبب ایجاد مشکلات دیگری می شود و این موضوع شانسی برای دشمنان افغانستان خواهد شد.
وی در خصوص چگونگی تمویل این پروژه عنوان کرد: من مسوولیت جذب تمویل اقتصادی این برنامه را بر عهده دارم. تا به حال مشکلات هزینه ای این پروژه حل شده است. خودم هم شخصا از لحاظ مالی به این پروژه کمک خواهم کرد.
داکتر خلیل زاد در خصوص اعضای این بنیاد گفت: اعضای این پروژه هنوز نهایی نشده است اما حدود بیست نفر در این پروژه اشتراک خواهند کرد. اشخاص مهمی که در استراتژی آمریکا و در مسایل افغانستان نقش داشتند جزو اعضای این کار می باشند تا این بنیاد به عنوان یک مرکز فکری و پیشنهادات عملی برای حل مشکلات و رابطه مثبت و دوام دار بین آمریکا و افغانستان کار کند. اعضای این مرکز آمریکایی هستند چون مرکز در آمریکا است اما برای اینکه بتوانند با موفقیت کار کنند طبعا باید با مراکز مهم دیگری چه در آسیا چه در اروپا و یا افغانستان هم هم درهمکاری باشند.
وی از اشرف غنی به خاطر ایجاد رابطه مثبت با کشورهای دنیا قدردانی کرده و افزود: یکی از کارهای مثبتی که حکومت وحدت ملی تا به حال انجام داده، ترمیم رابطه افغانستان با دنیا به خصوص با آمریکا است و آن را با موفقیت به پیش برده است. یکی از اولین کارهای وی امضای موافقتنامه امنیتی بود .همچنین سفر داکتر اشرف غنی و داکتر عبدالله به آمریکا یک سفر مثبت بود. در این سفر تلاش شد تا برخی پیچیدگی ها که در سالهای آخر حکومت کرزی با آمریکا پیش آمده بود حل و رفع شود.
سفیر پیشین آمریکا در افغانستان یکی از کارهای ویژه بنیاد را توجه به روند خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان اعلام کرد و اظهار کرد: هم اکنون خطرات و مشکلاتی در سیاست آمریکا و افغانستان وجود دارد. مثلاً سیاست آمریکا این است که تاپایان سال 2016 می خواهد تمام نیروهای خود را از افغانستان بیرون بکشد. من شخصا مخالف این موضوع هستم چرا که متاسفانه تا پایان آن سال مساله تروریزم در افغانستان حل نخواهد شد. یکی از مسایل مهمی که این مرکز بر آن توجه می کند همین موضوع است. این بنیاد ضرورت های افغانستان را بررسی می کند و آن را به افغانستان و آمریکا پیشنهاد می کند. در مورد خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان هم باید بر اساس ضرورت افغانستان تصمیم گیری شود نه صرفا بر اساس سیاست ها و قرار دادهای از پیش تعیین شده.
داکتر افزود: نیروهای جنگی آمریکا احتمالاً تا سال 2017 به صورت کلی خارج می شوند. فقط تعدادی بسیار محدود که می توانند برای تعلیم نیروهای امنیتی افغانستان موثر باشند باقی می مانند. امیدوارم هستم که تعداد نهایی بر اساس ضرورت افغانستان و ضرورت منافع آمریکا سنجیده شود. تجربه عراق نشان می دهد که کم کردن نیروها، تاثیری منفی دارد.
وی توجه به مشکلات اقتصادی را از بخش های مهم پروژه عنوان کرد و افزود: مشکلاتی که در انتخابات به وجود آمد و طولانی شدن روند آن اقتصاد افغانستان را با رکود مواجه کرد و باعث شد بودجه آن به اتمام برسد. به گروه اقتصادی این بنیاد باید وظیفه سپرده شود تا مشکلات اقتصادی افغانستان را بررسی و راه حل پیشنهاد کنند. کارهایی که می تواند در افغانستان راه بیفتد و بر آن سرمایه گذاری شود بسیار مهم هستند. به طور مثال زراعت، بخش مهمی است که در اقتصاد افغانستان نقش مهمی دارد و در تقویت آن باید تلاش شود.
وی در پایان گفت: افغانستانی که در آن جنگ باشد برای آمریکا هم مضر است و مشکلاتی برای این کشور نیز پدید می آورد. بعد از بیرون آمدن شوروی از افغانستان آمریکا افغانستان را تنها گذاشت و این باعث به هم ریختن اوضاع افغانستان شد این تجربه نباید دوباره تکرار شود. این بنیاد به طور جدی بر این موضوع کار خواهد کرد.