طالبان از موضع خود پایین آمده اند

با آمدن اشرف غنی تلاشها برای صلح با طالبان بیشتر شد. امکان دارد گفتگوهایی در پشت پرده میان افراد تاثیر گذار از دو طرف وجود داشته باشد. در این راستا طالبان چه خواستهایی خواهند داشت؟ آیا پاکستان در رابطه صادق خواهد بود؟ آیا توانایی کشاندن طالبان را به میز مذاکره دارند؟

وحید مژده تحلیلگر مسایل سیاسی در برنامه «تحول» گفت: در رسانه های افغانستان این گونه منعکس شده است که هیاتی از طالبان به پاکستان آمده اند. ما تحت تاثیر تبلیغاتی قرار گرفته ایم که همه کار در دست پاکستان است. در طول سالهای گذشته این تبلیغات منفی که پاکستان در امور کشور ما مداخله می کند و اگر پاکستان بخو اهد می تواند در یک روز صلح را در کشور ما بیاورد، نتیجه اش این شد که پاکستان از همین تبلیغات استفاده کرد. همین ذهنیت در ما سبب شد که امروز سیاست افغانستان تغییر کند. اشرف غنی سیاست افغانستان را طوری تغییر داد که پاکستان می خواست. پس پاکستان به اهداف خود رسید. این کشور از رسانه هایی که در طول این مدت تبلیغات کردند هم استفاده مثبت کرد. حالا باید دید که پاکستان این توانایی را دارد همانطور که افغانستان تعدادی از طالبان پاکستانی را به آنها تحویل داد آنها نیز طالبان افغانی را به میز مذاکره بنشانند؟

وی در ارتباط با توانایی پاکستان برای وادار کردن طالبان برای صلح عنوان کرد: پاکستانی ها با دفتر قطر مخالف هستند. از این طرف ملا محدعمر هم گفته است یگانه جایی که مذاکره باید در آنجا صورت بگیرد قطر است. ما نباید کشور پاکستان را زمامدار تمام امور قرار دهیم و فکر کنیم می تواند تمام مشکلات ما را حل کند.

مژده ادامه داد: ممکن است کشور بتواند در کشوری دیگر سبب ایجاد بحران شود، گروهی ناراضی وجود دارند و به تسلیحات نیاز دارند کشوری دیگر می تواند با تقویت این گروه باعث ایجاد بحران در آن کشور شوند اما وقتی درمودر موضوع صلح صحبت می شود دیگر اینگونه نیست که تمام اختیارات آن گروه در دست شان باشد و اگر بگویند بیا صلح کن دست بسته بیاید و آن را انجام دهد. آنها سلسله خواستهایی دارند و دولت پاکستان هم به این موضوع واقف است.

این تحلیلگر سیاسی در ارتباط با مستقل بودن طالبان یا وابسته بودن آن به پاکستان اظهار داشت: زمانی که مذاکرات صلح آغاز می شود مشخص می شود که طالبان استقلال دارند یا خیر. اگر واقعا پاکستان توانست طالبان را به میز مذاکره بکشاند و صلح را برقرار کند مشخص می شود که طالبان کاملاً در اخیتار پاکستان است.

وی آغاز به کار دولت جدید را با روحیه جدید در خصوص سیاست خارجی به خصوص در مورد پاکستان ارزیابی کرده و گفت: اشرف غنی در کنفرانس قلب آسیا پنج حلقه را در سیاست خارجی تشریح کرد کاملاً روشن بود که پاکستانی ها عکس العل خوبی نشان دادند. می گفتند ما در حلقه اول و دوم هستیم و هندوستان در حلقه چهارم است.

وحیده مژده افزود: نتیجه این شد که هندوستان جایگاه قبلی خود را در سیاست خارجی ما از دست داد و جای آن را پاکستان گرفت. دومین کاری که در این راستا صورت گرفت این بود که پاکستانی ها می توانند از زندانهای افغانستان کسانی که مطلوب شان است آزاد کنند. موضوع مهم تر خط دیورند است. کندن خندق ها در کنار خط دیورند توسط پاکستان به معنی مشخص شدن خط دیورند به عنوان سر حد برای افغانستان است. این موضوع در این دوره با سکوت مواجه شد و اعتراضی صورت نگرفت. این موضوعی بود که در هیچ دوره ای افغانستان آن را نمی خواست. موضوع دیگر اعزام افسران افغانستان به پاکستان برای آموزش است. در حقیقت تمامی خواستهایی که پاکستان داشت دولت افغانستان پذیرفت به امید اینکه افغانستان به صلح برسد.

وی اظهار کرد که در موضع طالبان تغییراتی مشاهده می شود و گفت: موضع طالبان تغییر زیادی کرده است. به نظر می رسد آنها از موضع خود پایین تر آمده اند. شرط های شان در رابطه با خروج نیروهای آمریکایی کمرنگ تر شده است و از چین به عنوان کشور میانجی یاد کرده اند. این نوعی خوش بینی را به وجود می آورد. آمریکایی ها هم به طالبان متذکر شده اند که شما باید تا پایان 2016 در مذاکرات صلح به نتایجی برسید. به این دلیل که نیروهای خارجی تا پایان آن سال افغانستان را ترک می کنند و خواست طالبان هم از آمریکایی ها همین بوده است. پس دیگر بهانه ا ی برای جنگ وجود ندارد.

وی در پاسخ به این سوال که اگر مذاکرات صلح آغاز شود بزگترین خواست طالبان چه خواهد بود؟ گفت: بزرگترین درخواست آنها که هرگز از آن کوتاه نخواهند آمد، مساله تطبیق شریعت در افغانستان است. بنابراین وقتی مذاکرات آغاز می شود بخش بزرگی از این مذاکرات توسط علمای دین پیش خواهد رفت نه توسط سیاستمداران. اگر مخالفت با شریعت صورت بگیرد صلح پایدار نخواهد بود. البته کسی باشریعت در افغانستان مخالف نیست اما تعبیرهای مختلفی از آن وجود دارد. اگر طالبان آن تعبیر گذشته را داشته باشند توافق حکومت با آنها مشکل خواهد بود. البته گمان می رود که دیگر آن تعبیر در آنها نیز وجود ندارد. چرا که وقتی طالبان اعمال داعش را در عراق و سوریه دیدند رهبران طالبان با آنها مکاتبه کردند که ما داعش زمان خود بودیم اما تجربه به مانشان داد که این کارها نتیجه ندارد.