در روابط با هند و پاکستان باید تعادل حفظ شود

پرویز مشرف رییس جمهور پیشین پاکستان اعتراف کرده است که در زمان حکومت کرزی، حکومت وی طالبان را بر ضد حکومت افغانستان تقویت و حمایت می کرده است. علت این امر سیاست های ضد پاکستانی کرزی و حفظ منافع کشورش گفته شده است. وی از این طریق با اقدامات هندوستان در مقابل پاکستان نیز مقابله می کرده است. در حال حاضر با دولت اشرف غنی می خواهد راه حمایت و همکاری را در پیش گیرد آیا این بار پاکستان در وعده خود صادق خواهد بود؟

مسعود ترشتوال استاد دانشگاه در برنامه «کنکاش» گفت: روابط افغانستان باپاکستان در متن روابط هردو کشور قرار دارد. اگر ما بتوانیم جایگاه واقعی خودمان را در معادلات کلان منطقه ای، فرامنطقه و جهانی تثبیت کنیم و توجه جدی و اهتمام بیشتر به منافع ملی داشته باشیم، باید الزامات حاکم بر روابط کشور خود و پاکستان را به درستی بدانیم. از زمانی که پاکستان تاسیس شد، نخستین دپارتمانی که در چوکات وزارت خارجه پاکستان ایجاد شد دپارتمان مطالعات افغانستان بود. یعنی قضیه افغانستان برای پاکستان موضوعی تخصصی است. اینکه چقدر نقش ما در نزدیکی مان با هندوستان جایگاه برجسته تری پیدا می کند یا اینکه کاهش روابط ما با هندوستان چقدر می تواند نزدیکی را با پاکستان ایجاد کند اینها موضوعاتی است که به مقتضیات منافع ملی هر کشور برمی گردد.

وی رابطه افغانستان را با پاکستان متفاوت از رابطه با هند دانست و عنوان کرد: رابطه ما با هندوستان و پاکستان در دو حوزه متفاوت است. ما هر قدر که روابط خود را با هندوستان گسترده نماییم مباحث مربوط به ثبات اقتصادی، روابط تجاری، اقتصادی، بازرگانی و مسایل کلان تر سیاسی بین دو کشور را تقویت می کنیم ولی مباحث ما با پاکستان امنیتی است. پاکستانی ها ظرفیتی زیاد برای ایجاد ناامنی و افزایش گراف نا امنی در افغانستان دارند.

ترشتوال لازمه ارتباطات گسترده و اعتماد به پاکستان را بررسی اهداف پاکستان در رابطه با افغانستان می داند و می گوید: ما باید مبتنی بر منافع ملی با هر کشور تعامل خود را حفظ کنیم. نکته اساسی و مهم در روابط با پاکستان این است که بدانیم آیا آرامش در افغانستان برای پاکستان یک استراتژی است، آیا امنیت در منطقه برای این کشور جزو اولویت های خارجی آن است؟ پاکستانی ها امنیت خود را با ناامنی افغانستان گره زده اند، هر قدر که گراف نا امنی در افغانستان رو به افزایش باشد، بیشتر آن را مسبب تقویت روابط خود با کشورها می دانند یا بسیج کشورهای غربی را در حمایت از خودشان می دانند. از نا امنی در افغانستان به عنوان عاملی بسیار مهم برای نزدیکی به کشورهای غربی استفاده می کنند.

وی با تاکید بر حفظ تعادل در روابط با کشورها عنوان کرد: عوامل تعیین کننده سیاست خارجی در کشورها بسیار مشخص است. مهم ترین اصلی که دولت ها باید بر اساس آن عمل کنند، اصل منافع ملی است. ما در روابط با هندوستان چیزهایی را به دست می آوریم که ممکن است در روابط با پاکستان به دست نیاوریم یا برعکس در روابط با پاکستان دستاوردهایی خواهیم داشت که در رابطه با هند کمتر به دست می آوریم. بنابراین حفظ توازن و تعادل در رفتار سیاست خارجی می تواند جزو توانمندی حکومت وحدت ملی باشد اما مشکل در صداقت پاکستانی ها است. پاکستان هیچ گاه در امر مبارزه با تروریزم و نا امنی در افغانستان وفادار نبوده اند. این موردباید حل شود.

ترشتوال در پایان گفت: متاسفانه یک مساله در بین مردم رواج پیدا کرده است که اگر روابط ما با پاکستان خوب شود حتماً روابط با هندوستان کم می شود یا اینکه اگر روابط مان با هندوستان بهتر شود حملات پاکستان به کنر بیشتر می شود. ما باید اعتمادسازی را در بین مردم ایجاد کنیم و اعتماد به نفس را به نیروهای تصمیم گیرنده کشور بدهیم که توانایی و قابلیت این را داریم که هم با پاکستان و هم با هندوستان رابطه داشته باشیم.