4 قوس 1390 - یادداشت
در سومین روز جرگه سنتی کمیسیونهای ۴۱ گانه لویهجرگه در رابطه به آینده مصالحه با طالبان بحث کردند. سخنگوی جرگه گفته است که تقریبا تمام اعضای جرگه در رابطه به مصالحه با طالبان نظر مثبت داشتهاند ولی در رابطه به شیوههای جرگه با طالبان اختلافنظرهایی وجود داشته است.
صفیه صدیقی سخنگوی لویهجرگه سنتی روز جمعه گفت قرار است جمع بندی بحثهای کمیتهها در اختیار هیات رهبری لویهجرگه قرار گیرد و در روز شنبه در رابطه به این نتایج بحث شود.
خانم صدیقی گفت بحثها در رابطه به روز پایانی لویهجرگه بین رییسان کمیتهها جریان دارد و هنوز معلوم نیست که روز شنبه روز نهایی خواهد بود یا خیر. او گفت در صورتی که بحثها در کمیتهها ناتکمیل باشد، احتمال تمدید زمان لویهجرگه وجود دارد.
همچنین اسماعیل قاسمیار، عضو شورای عالی صلح در گفتوگو با خبرگزاری بی بی سی گفت: «از اعضای لویه جرگه خواسته شده که نظریات و پیشنهادهای (خود را توضیح دهند) که این کار به چه ترتیبی پیش برده شود. یعنی شورای عالی صلح طالب مشورت و نظریات اعضای لویه جرگه شده است.»
قاسمیار با اشاره به اظهارات اعضای لویه جرگه سنتی در این مورد افزود که اعضای لویه جرگه به این نظر اند که برنامه مصالحه به دلیل پاسخ رد طالبان، به شیوه کنونی قابل اجرا نیست.
او همچنین گفت: «وقتی که جامعه جهانی از روند صلح حمایت می کنند، باید بر آنهایی که مداخله می کنند، رهبران طالبان را آموزش می دهند، تجهیز می کنند، استفاده از تکنولوژی را یاد می دهند و برای عملیات خرابکارانه به وطن ما می فرستند، فشار آورده شود.»
انارکلی هنریار، عضو مشرانوجرگه و عضو لویه جرگه سنتی نیز در گفتوگو با خبرگزاری فارس، ضمن تشریح روند کاری کمیسیونهای مختلف لویه جرگه درباره صلح با شبه نظامیان طالبان و مخالفان مسلح گفت: «امروز اعضای لویه جرگه در مورد قطعنامه شورای عالی صلح که سال گذشته صادر شده بود، بحث کردند که دیدگاههای مختلفی در این زمینه مطرح شد.»
به گفته وی: «اعضای لویه جرگه مشورتهای لازم را برای اتخاذ یک سیاست صحیح پیرامون مصالحه با طالبان به دولت افغانستان ارائه میکنند.»
هنریار خاطر نشان کرد: «تمامی اعضای لویه جرگه تلاش میکنند تا سیاست مصالحه دولت با شبه نظامیان طالبان ادامه یابد، اما باید روش و مکانیسم آن تغییر کند، زیرا روش کنونی کارساز و موفق نبوده است، به همین دلیل باید تلاش شود تا در دور جدید مذاکرات، با رهبر طالبان تماس برقرار شود.»
این عضو شورای عالی صلح گفت که اعضای لویه جرگه به این نظر هستند که در مورد مبارزه با خشونتها در منطقه نوعی مبارزه ریشه ای آغاز شود.
محمدرضا زاهدی عضو لویه جرگه سنتی با بیان این که جایگاه استاد ربانی در موضوع مصالحه با شبه نظامیان طالبان خالی است گفت: «او شهید راه صلح است و در برخی کمیسیونها، صحبتها و پیشنهادهایی در مورد بررسی پرونده ترور وی مطرح شده است.»
وی افزود: «هرچند تلاش برای بررسی پرونده ترور شهید ربانی ادامه دارد، اما باید این تلاش گسترش و سرعت یابد.»
احمدزکی زاهد، رئیس شورای ولایت پروان و عضو لویه جرگه سنتی اظهار داشت: «دیدگاه کلی بیشتر نمایندگان در مورد پیشرفت روند مصالحه مثبت است، اما این دیدگاهها تفاوتهایی نیز با یکدیگر دارند.»
به گفته وی، برخی از اعضای کمیسیون تلاش میکنند تا سیاست مصالحه با شبهنظامیان طالبان و سایر گروههای مخالف دولت تغییر کند، زیرا به باور آنان سیاست کنونی کارساز نبوده است و به همین دلیل برخی از نمایندگان در تلاشند تا مخالفان مسلح نیز در ترکیب اعضای شورای عالی صلح حضور یابند.
به گفته وی، آنان پیشنهاد میکنند تا در ولایتهای مختلف مدرسههای دینی ایجاد شود تا دیگر تروریسم با نام روحانی وارد افغانستان نشود.
این عضو لویه جرگه سنتی افزود: «شماری از اعضای جرگه پیشنهاد کردند که از این پس باید سازمان ملل متحد، بجای دولت افغانستان اعضای شورای عالی صلح را انتخاب کنند.»
زاهد اضافه کرد: «دولت افغانستان با انتخاب و انتصاب افراد مورد نظر خود، روند صلح را دنبال کرد که متأسفانه نتیجهای در پینداشت و حتی منجر به شهادت برهانالدین ربانی شد.»
حکومت افغانستان پس از کشتهشدن برهانالدین ربانی رییس شورای عالی صلح، روند مصالحه با طالبان را متوقف کرد و رییسجمهور کرزی گفت حتا آقای ربانی با کسی برسر میز صلح نشست که انتحاری بود و بالاخره خود اورا به قتل رساند. آقای کرزی پس از کشته شدن آقای ربانی گفت مصالحه با طالبانی که آدرس و اختیار ندارند سودی ندارد بنا براین باید مستقیما با حلقاتی در پاکستان گفتوگو شود که حامیان اصلی گروه طالبان میباشند.
کرزی در سخنرانی خود در لویهجرگه گفت کشته شدن آقای ربانی، آرزوی صلح و اعتماد صلح را صدمه زد، اما آرزوی صلح بر جای خود باقی است و افغانان صلح میخواهند. او گفت این که پس از این باکی صلح شود با طالبان و یا با پاکستان، این مسالهای است که لویهجرگه در این مورد باید مشوره دهد. کرزی به اعضای لویهجرگه گفت که باید به حکومت مشوره دهند که پس از این روند صلح چگونه ادامه یابد. به گفته آقای کرزی تلاشهای صلح با کشورهای همسایه و منطقه به خصوص کشورهای ترکیه و عربستان سعودی ادامه خواهد یافت تا آنکه تا چند روز آینده مشوره لویهجرگه نیز در رابطه به مصالحه در اختیار حکومت قرار گیرد.
همچنین رئیس شورای ولایتی پروان نیز درباره نشست روز گذشته لویه جرگه گفت: «در این نشست درباره مباحثاتی که در کمیسیون ۱۹ لویه جرگه انجام شد، توافقات مشروطی درباره حضور نظامی آمریکا صورت گرفت که براساس آن باید مدیریت پایگاههای نظامی آمریکا به دست افغانها باشد.»
زاهد خاطر نشان کرد: «اعضای کمیسیون برگزاری لویه جرگه، روز گذشته به این دلیل درباره پیمان استراتژیک با آمریکا توافق کردند که حضور نظامیان این کشور قانونمند شود و نیز تلاش شد تا این پیمان هیچ خللی به استقلال، تمامیت ارضی، احترام به حاکمیت ملی، رسوم و جایگاه مردم و دولت و همسایگان افغانستان وارد نکند.»
روز چهارشنبه گذشته لویه جرگه سنتی با حضور ۲ هزار نماینده و ۳۰۰ مهمان خارجی در کابل برگزار شد که درباره پیمان استراتژیک میان کابل – واشنگتن بحث و تبادل نظر کردند و قرار است فردا لویه جرگه به کار خود پایان دهد.