9 سنبله 1394 - یادداشت
درحال حاضر نتیجه کار نظام انتخاباتی افغانستان نیز در 2 حالت مشاهده می شود. اول این که به همین گونه پیش می رویم و شیوه کار این کمیسیون شفاف نیست. دوم این که اگر روی این پروسه بحث های تخصصی شکل می گرفت خود اعضا هم از این پروسه شاکی نمی بودند و بلاخره به یک اجماع از همین مردم افغانستان می رسیدیم و پروسه شفاف تر بود.
کاوون کاکر و شاه محمود میاخیل، دو عضو کمیسیون ویژه اصلاحات انتخاباتی پس از مخالفت با تحمیل طرح پیش آماده شده برخی از اعضای این کمیسیون نشست های کمیسیون اصلاحات انتخاباتی را ترک کردند. بعد از کار دوام دار کمیسیون نظام اصلاح انتخاباتی تنش ها میان اعضای کمیسیون بر سر سیاسی شدن یا تمایل سیاسی اعضا در اصلاح نظام انتخاباتی به وجود آمده است و 2 عضو این کمیسیون بلاخره این کمیسیون را تحریم کرده و آن را ترک کردند. در همین حال، ریاست اجرایی اعلام کرد که این فیصله دو عضو کمیسیون ویژه اصلاحات انتخابات نمی تواند مانع روند اصلاح نظام انتخاباتی شود. با توجه به اختلافات موجود چه میزان از طرزالعمل ها در کمیسیون عملی خواهد شد؟
محمد یوسف رشید رییس اجرایی نهاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان در برنامه تحول پیرامون تنش ها در کمیسیون اصلاحات انتخاباتی گفت: پیش از ایجاد کمیسیون اصلاحات و پس از تشکیل حکومت وحدت ملی با بررسی انتخابات ریاست جمهور93 تصمیم گرفته شد تا یک نهاد کاملا مستقل، بی طرف سیاسی وهمچنین نهادی که مسلکی باشد تا بتوانند همه کیفیت پروسه، قوانین و ساختارها را تطبیق دهد تشکیل شود تا بتواند یک راهکار بسیار شفاف و عملی برای اصلاح انتخاباتی مطرح کند. امیدواریم که حکومت و به خصوص رییس جمهور و رییس اجرایی کشور بر مساله اصلاح انتخاباتی متعهد باشند و اجازه بدهند تا کادر مسکلی، کار خود را انجام دهند. ولی متاسفانه در این مورد توجه جدی صورت نگرفته است. از ابتدای تشکیل این کمیسیون شاهد اختلافات بر سر رییس کمیسیون نیز بودیم. پایه گذاری کمیسیون از ابتدا اشتباه بود و هر دو رهبر باید به این موضوع توجه می کردند. چون تجربه کمیته های سیاسی را بعد از انتخابات را داشته اند. بنابراین نباید این پروسه را سیاسی می کردیم. حکومت به عنوان تسهیل کننده پروسه باید اجازه دهد کادر سیاسی، کار خود را انجام دهد.
وی با توجه به درصد حضور احزاب در پروسه انتخابات پارلمان گفت: یکی از موارد که مورد اعتراض قرار گرفته است ترکیب اعضا است و معترضان خواستار تجدید نظر در ترکیب هستند. من طرفدار شیوه ای که کمیسیون اصلاح انتخاباتی تعقیب می کند نیستم. از طرفی یکی از طرح هایی که ما هم ارایه کردیم تغییر سیستم است. چون بحث تعویض سیستم انتخاباتی یک بحث تکنیکی، سیاسی است. جمع کادر انتخابات و سیستم انتخاباتی باید بر سر این موضوع کار می کردند تا مشکلات کار مشخص می شد و اینکه چه سیستمی به نفع افغانستان با توجه به خواست های سیاسی کشور، حالت جغرافیایی و مسایل اجتماعی است.
رییس اجرایی نهاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان افزود: احزاب در پروسه انتخابات 100 کرسی دارند اما مشخص نیست که حوزه انتخاباتی آنان چگونه است و چگونه وارد میدان رقابت های انتخاباتی می شوند. این مسایل نظارت عمیقی را می خواهد و ما باید سیاسیون و کادرهای مسکلی داشته باشیم تا تمام مشکلات را مطالعه و با درنظرداشت وضعیت افغانستان، یک سیستمی که برای پیشرفت احزاب سیاسی و کاندیدان مستقل سازگار باشد انتخاب کنند اما تاکنون شیوه کار مشخص نشده است. درحال حاضر نتیجه کار نظام انتخاباتی افغانستان نیز در 2 حالت مشاهده می شود. اول این که به همین گونه پیش می رویم و شیوه کار این کمیسیون شفاف نیست. دوم این که اگر روی این پروسه بحث های تخصصی شکل می گرفت خود اعضا هم از این پروسه شاکی نمی بودند و بلاخره به یک اجماع از همین مردم افغانستان می رسیدیم و پروسه شفاف تر بود.
وی در مورد دخالت خارجی در پروسه انتخابات نیز گفت: سازمان ملل متحد و کشورهای تمویل کننده پروسه انتخابات را تمویل می کنند. سازمان ملل از کشورهای تمویل کننده می گیرد و به افغانستان می دهد. از طرفی کسی که متهم می کند باید برای مردم افغانستان پاسخ داشته باشد. ما همیشه روزی که کارها خراب و تاریک می شود می گوییم خارجی ها این کار را کردند. زیرا ما مسوولیت پذیر نیستیم و همواره مردم را بازی داده ایم. اگر ما مسوولیت خود را در برابر افغانستان درک کنیم هیچ چیزی تاریک و پنهان نمی ماند. بحث اتهام زدن در کشور رایج شده است. اگر کسی ثابت نتوانست باید از مردم افغانستان معذرت خواهی کند. ما حتی در چند سال گذشته نتوانستیم پروژه انتخابات را پروژه افغانستانی بسازیم. از طرفی ما در انتخابات قبلی پول گزافی را صرف توزیع کارت ثبت نام هزینه کرده ایم که امروز حتی کمترین کارایی را برای پروسه انتخابات ندارد. اگر این کار درست انجام می شد الان در مورد لیست رای دهندگان ابهام نداشتیم و مشخص بود که در کدام حوزه انتخاباتی چه میزان رای دهنده وجود دارد.