سفر اشرف غنی به ایران چه دستاوردهایی دارد؟

رییس جمهور کشور به ایران سفر کرد، در این سفر در ارتباط با مبارزه مشترک با مواد مخدر در منطقه و مبارزه با تهدید داعش و همچنان گسترش همکاری در بخش های دیگر صحبت ها به میان آمده است. دستاوردهای اشرف غنی از سفر به این کشور چه بوده است؟ در ادامه گفتگوها با رهبران این کشور چه دستاوردهای دیگری حاصل خواهد شد؟

شاه حسین مرتضوی روزنامه نگار در برنامه «تحول» گفت: سفر رییس جمهور کشور به ایران از اهمیت خاصی برخوردار است. در نشستی که دو رییس جمهور داشتند خبرهایی اعلام کردند که می تواند برای افغانستان و ایران فوق العاده مهم باشد. یکی، دسترسی افغانستان به بندر چابهار است که این بندر برای افغانستان اهمیت اقتصادی دارد. به این ترتیب که از طرف بندر هند هم می تواند کالای خود را به آسیای میانه منتقل کند. افغانستان که تا به حال مسیر پاکستان را داشته است از انحصار بیرون می شود و به راههای دیگر دسترسی پیدا می کند.

وی در خصوص تفاهم هایی که میان ایران و افغانستان در این سفر صورت گرفته عنوان کرد: در موضوع مبارزه با مواد مخدر مسوولان جمهوری اسلامی ایران وعده هایی دادند که هم معلومات خود را شریک کنند و هم در نوار مرزی، عملیات مشترک داشته باشند، هم در مورد کشت بدیل، ایران با تجربه هایی که دارد به افغانستان کمک کند.

مرتضوی ادامه داد: در موضوع مهاجرین هم برای اولین بار است که هر دو کشور به توافق رسیده اند که تمام مهاجرانی که در ایران هستند ثبت نام شوند و با ویزا و پاسپورت در ایران مقیم باشند.

این روزنامه نگار علاوه بر توافقات، از نقاط اختلاف میان دو رییس جمهور سخن گفته و اظهار داشت: با تمام خوش بینی ها و توافقاتی که هر دو رییس جمهور اعلام کردند، نقاط اختلافی وجود داشت که رسانه ای نشد. یکی اینکه اختلاف جدی میان افغانستان و ایران بر روی آب هریرود وجود دارد. رییس جمهور ایران می گوید که در این مورد توافقنامه ای وجود داشته که باید اجرا شود اما اشرف غنی نپذیرفته و گفته است که ابتدا بررسی صورت بگیرد و سپس صحبت شود. موضوع دوم، موافقتنامه راهبردی که میان کرزی رییس جمهور ایران امضا شده بود، اشرف غنی تعدیلاتی در آن به وجود آورده است و این هم یکی از نقاط اختلاف جدی است. موضوع سوم، مساله یمن بود که جناب اشرف غنی به صراحت حمله نظامی را محکوم کرده و زیرکانه از کنار آن گذشته است.

وی در خصوص سیاست اشرف غنی نسبت به ایران و کمرنگ شدن روابط این کشور در سیاست خارجی گفت: انتقاداتی درباره سیاست های خارجی افغانستان در ارتباط با کشورهای همسایه وجود دارد اما کشورهای همسایه هم باید رفتارهای خود را نسبت به افغانستان اصلاح کنند.

وی در ارتباط با سیاست خارجی ایران ابراز داشت: فعلا ً جای خوشبختی است که در ایران هم تغییراتی آمده و کسانی که در این دوره در راس سیاست خارجی ایران هستند شرایط دنیا و منطقه را بهتر از دوره احمدی نژاد درک می کنند. چهره ای مانند محمدجواد ظریف این ظرفیت را دارد که رابطه خود را با افغانستان مورد بازنگری قرار دهد.

مرتضوی برای بهبود رابطه ایران و افغانستان ابراز امیدواری کرده و گفت: خوب است در فضای جدید به وجود آمده که هم رویکرد ایرانی ها تغییر کرده و هم حکومت وحدت ملی نسبت به سیاست خارجی اهمیت قایل شده اند و نوعی اولویت بندی نسبت به کشورهای منطقه دارند، فضای رقابت و تصادم تبدیل به فضای همکاری شود. از همه مهم تر افغانستان و ایران فعلاً از یک ناحیه بسیار به صورت جدی تهدید می شوند و آن هم داعش است. اگر همکاری منطقه ای نباشد داعش می تواند برای دو کشور تهدیدی جدی باشد.

وی دلایل حمایت اشرف غنی از عربستان در جنگ یمن را این گونه بیان می کند: در زمان انتخابات عربستان از اشرف غنی حمایت زیادی کرد، همچنین وی تصور می کند عربستان می تواند نقش مهمی در پروسه صلح داشته باشد. در اعلامیه ای که از جانب رییس جمهور افغانستان داده شد، تناقض های زیادی دیده می شد. چون این عربستان است که حمله به یمن کرده است. این موضع گیری اشرف غنی سبب شده است که خود در کشور بیشتر آسیب ببیند. هیچ کس فردی در کشور از این بیانیه حمایت نکرد.

مرتضوی افزود: وقتی در کشور وحدت نظر وجود نداشته باشد، افغانستان آسیب می بیند. برای این اعلامیه ما شاهد شکاف های سیاسی در افغانستان بودیم. رییس پارلمان، داکتر عبدالله و محقق نسبت به این اعلامیه اعتراض کرده بودند. این نشان می دهد که اگر ما نسبت به سیاست های خود با دیگر کشورها هم اینگونه عمل کنیم، جایگاه افغانستان بیشتر نزول می کند.

وی در خصوص دستاوردهای سفر رییس جمهور به ایران گفت: سفر رییس جمهور به ایران می تواند درچند عرصه دستاوردهایی داشته باشد. یکی موضوع مهاجرین مقیم آنجا است که حداقل از بلاتکلیفی بیرون آیند و آزار و اذیتی که متوجه آنها است حل شود. موضوع بعدی ایجاد فضای همکاری و هم نظری در تهدید داعش است. موضوع جدی دیگر هم آب هریرود است که دو کشور پیگیر حل مسایل آن هستند.