آریانا نیوز: آیا در تمام 13 ولایت کشورمان که حملات طالبان بسیار شدت گرفته، همسایگان دست دارند یا بی کفایتی و فساد در حکومت باعث اصلی قدرت گرفتن طالبان شده است؟
به گزارش خبرگزاری های افغانستان 13 ولایت کشور صحنه درگیری های شدید با طالبان می باشد و نیروهای طالبان توانستند برای ساعاتی مرکز ولایت فراه را تحت تصرف خود در آورند. چهار روز پس از حملۀ طالبان به شهر فراه و تصرف موقت این شهر، وزرای دفاع، داخله، رییس امنیت ملی کشورمان و همچنین جنرال جان نیکلسن، قوماندان کل نیروهای امریکایی و ناتو در افغانستان، روز شنبه، به منظور بررسی وضعیت امنیتی به این ولایت رفتند. مواضع این مقامات در نشست خبری با رسانه ها، به وضوح فرار رو به جلوی حکومت افغانستان و امریکا را نشان می دهد.
در حالی که تاخیر طولانی مدت حکومت و نیروهای امریکایی در ارسال کمک های امنیتی و نظامی در این مقطع حساس سوال بر انگیز است؛ برخی منابع معتبر دولتی نیز به رسانه ها گفتند، پیش از حمله طالبان به شهر فراه، مقامات امنیتی این ولایت به رهبران حکومت هشدار داده بودند. در نتیجه مقامات امنیتی و نظامی افغانستان بی کفایتی خود را در تامین امنیت ولایات و شهرهای دور افتاده، این گونه توجیح می کنند. سمیع الله صمیم نماینده ولایت فراه در ولسی جرگه گفت که جنگ ویرانگر در فراه هرگز امری تصادفی نیست و او مکرراً از هفته های پیش شخصاً به غنی و عبدالله از وضعیت رو به سقوط ولایت فراه هشدار داده بود. اما برای آن ها فقط کمپاین انتخاباتی ارجح است و اصلا به ولایت فراه من‌حیث بدنه افغانستان باور ندارند.
در این سفر، طارق شاه بهرامی وزیر دفاع کشورمان در دیدار با مقام‌های محلی و باشنده گان فراه، گفت: جنگ در این ولایت، جنگ آب است و به همین دلیل کشورهای منطقه در تلاش اند با نا امن سازی کشور، به اهداف شان برسند. وی همچنین تاکید ورزید، این جنگ پس از ساخت سد سلما و کار روی سد بخش آباد آغاز شده است. برخی رسانه ها نیز با توجه به سخنان بهرامی، انگشت اتهام را به سوی ایران نشانه رفتند.
این گفته ها در حالی بیان می شوند که سد سلما در ولایت هرات در شمال افغنستان و بر روی رودخانه هریرود واقع شده و از ولایت فراه فاصله دارد. از طرفی، حقابه ایران از آب هریرود به سد دوستی در سرحد مشترک ایران و ترکمنستان واریز می شود که این آب تنها بخشی از آب شهر مشهد در ایران را تامین می کند. رودخانه هریرود طغیانی و پر آب است و از طرفی سد دوستی ظرفیت بسیار زیادی برای ذخیره آب دارد و کمبود مقطعی آب، مشکلی برای ایران و ترکمنستان ایجاد نخواهد کرد.
در همین حال محمد رادمنش معاون سخنگوی وزارت دفاع افغانستان و همچنین جمیله امینی عضو شورای ولایتی فراه در گفتگو با خبرنگاران گفتند: جنگ فراه، جنگ استخباراتی پاکستان و شورای کویته است. کارشناسان نیز بر این باورند، نا امنی در ولایت فراه بر خلاف منافع ایران می باشد. زیرا ولایت فراه در مسیر ترانزیت کالاها از بندر چابهار ایران است و نا امنی در فراه، منافع ایران از بهره برداری بندر چابهار را با خطر مواجه می کند. چابهار به دلیل موقعیت استراتیژیکی که دارد، نزدیک‌ترین راه دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه (افغانستان، ترکمنستان، اوزبیکستان، تاجکستان، قرغزستان و قزاقستان) به آب‌های آزاد می باشد.
از طرفی دولت هند برای ترانزیت کالا به افغانستان و آسیای میانه، چابهار را جایگزین بندر گوادر پاکستان کرده است. بنابراین سرویس استخباراتی پاکستان موسوم به آی اس آی، برای شکست پروژه چابهار، غرب افغانستان را با کمک طالبان نا امن می کند.
علاوه بر آن، ناامنی در فراه که در پشت سرحدات ایران قرار دارد، موجب افزایش قاچاق مواد مخدر در آن کشور می شود. در همین راستا، معصوم ستانکزی رییس امنیت ملی نیز جنگ ولایت فراه را دسیسه دانسته و گفت، پس از آن که فابریکههای مواد مخدر طالبان در ولایت هلمند مورد حمله قرار گرفته و تخریب شدند، این گروه تلاش می کند تا مراکز تجارت موادمخدر خود را به فراه انتقال بدهد. ستانکزی همچنین افزود، گروه‌های هراس افگن، جنگ روانی را نیز به راه انداخته اند که از سوی شماری در داخل نظام، پشتیبانی می شوند.
از سوی دیگر، منابع محلی گزارش می دهند که طالبان در حملات شبانه خود به نقاط استراتیژیک در فراه از عینک های دید در شب و تجهیزات پیشرفته دیگر استفاده کرده اند. این در حالی است که هیچ گزارشی از تحویل این تجهیزات از سوی ایران به آن ها وجود ندارد. بلکه فساد گسترده در حکومت باعث شده تا سلاح های نیروهای امنیتی افغان به دست شبه نظامیان طالبان بیافتد. این گروه در حملات اخیر خود به کابل و دیگر مناطق استراتیژیک، از تسلیحاتی استفاده کرده که از دولت به دست آورده است.
یک منبع آگاه در دولت که نخواست نامش فاش شود، اظهار داشت: جنگ فراه در نتیجه فساد گسترده در حکومت و نیروهای امنیتی انجام شده است. این جنگ که پس از تصرف کندز در 2015، شدیدترین حملات این گروه از سال 2001 تا کنون می باشد. به ادعای وی، رهبران حکومت از حمله طالبان به فراه خبر داشتند ولی هیچ اقدامی برای جلوگیری از آن نکردند. وی معتقد است، احتمال اشتراک ایران در این حملات بسیار ضعیف است. زیرا مسوولین ایرانی از قدرت گرفتن طالبان در پشت سرحدات خود نگران استند و تجربه چالش ها با حکومت طالبان را هرگز از یاد نخواهند برد. آن ها اهرم های منطقی تری برای فشار بر افغانستان در اختیار دارند. وی در ادامه می افزاید بهرامی برای فرار از مسوولیت پاسخگویی، همسایگان را در پشت پرده این جنگ مقصر می داند. آیا در تمام 13 ولایت افغانستان که حملات طالبان بسیار شدت گرفته، همسایگان دست دارند یا بی کفایتی و فساد در حکومت باعث اصلی قدرت گرفتن طالبان شده است؟
تهیه کننده: صدرا
