4 ثور 1394 - یادداشت
در طول سیزده سالی که گذشت، سرو صداهای زیادی در ارتباط با پروسه صلح درگرفت اما هیچ کدام به نتیجه ای نرسید. نه از کسی نام برده شد که در این پروسه شرکت کرده است و نه این موضوع به نتیجه ای رسید. تنها عده ای بودند که از این عنوان استفاده کردند و جیب های خود را پر کردند. حالا این پروسه به کجا رسیده است و آینده آن چه می شود؟
وحید مژده کارشناس مسایل سیاسی گفت: در سال 2009 بود که برای اولین بار آمریکایی ها به طور غیر مستقیم، از طریق نماینده خاص سازمان ملل، پیامی به طالبان رساندند که ما حاضر هستیم از افغانستان خارج شویم. قبل از آن افغانستان باید به صلح برسد و ما ازاین مساله مطمئن شویم. در اینجا اولین بار طالبان احساس کردند که آمریکایی ها در افغانستان به اهدافی که می خواستند نرسیدند و دیگر جنگ را راه حل نمی دانند.این شد که مذاکرات ادامه پیدا کرد. در نتیجه ملا برادر توسط پاکستانی ها دستگیر شد و پاکستانی ها آمریکایی ها را هم در دستگیری ملا برادر، دخیل ساختند. این کار را به این دلیل کردند که طالبان دیگر به آمریکایی ها اعتماد نکنند و به آنها نزدیک نشوند. بعد از آن تا سال 2011 این موضوع به تعویق افتاد تا طالبان آدرسی در خارج از افغانستان داشته باشند و دفتر قطر ساخته شد.
وی پیگیری پروسه صلح را تا به حال جعلی دانسته و تشریح کرد: این مساله نشان می دهد که طالبان تمایل به صلح و مذاکره داشتند و به این نتیجه رسیده بودند که جنگ راه حل نیست. طالبان با فرصتی که در قطر به دست آوردند توانستند با کشورهای مختلف دنیا رابطه هایی نزدیک برقرار کنند و از این فرصت استفاده کنند. البته سلسله ای از حرکتهای دیگر هم به نام صلح در افغانستان صورت گرفت که بیشتر حرکت هایی جعلی بود. متاسفانه امروز باز هم شاهد این هستیم پرسه جعلی صلح توسط پاکستان به راه انداخته شده است. در آنجا یک نفر را به نام نماینده طالبان معرفی کردند در حالی که چنین نیست. بنابراین تا به امروز ما به چیزی به نام صلح نرسیدیم. پروسه صلح همیشه پروسه ای جعلی بوده است که متاسفانه عده ای از آن نان می خورند.
این آگاه سیاسی وظیفه دولت می داند که به طور جدی و و اقعی برای صلح برنامه داشته باشد و افزود: وظیفه هر دولتی که به وجود می آید از نظر قرآن دو چیز است: «اطعم من جوع و آمنهم من خوف.» ابتدا شکم مردم خود را سیر کن و سپس آنها ر از خوف و ناامنی و وحشت نجات بده. بنابراین وظیفه دولت در قدم اول این است که در این رابطه یک استراتژی مشخص داشته باشد که تا به حال نداشته است. ما می خواهیم با دشمنان مسلح خود مذاکره کنیم؛ باید مشخص باشد که روی چه مسایلی مذاکره می کنیم، تا چه حد آمادگی برای امتیاز دادن داریم که طرف مقابل را بتوانیم برای صلح جلب کنیم. چند روز پیش داکتر عبدلله گفت که اگر کسی می خواهد از راه صلح امتیاز بگیرد امتیازی وجود ندارد. آتش یک جنگ راخاموش کردن و به طرف صلح رفتن کار آسانی نیست.
مژده جنگ و صلح افغانستان را در دو بعد تقسیم کرده و گفت: بعد خارجی و بعد داخلی. بعد خارجی، حضور نیروهای خارجی در افغانستان و حضور نیروهای طالب خارجی در بین طالبان افغانستانی است که در موضوع صلح باید در نظر گرفته شود و باید برای آن راه حل منطقه ای درنظر گرفته شود. حکومت افغانستان اعتقاد به این دارد که مشکل افغانستان به دست پاکستان حل می شود گرچه این اعتقاد درست است اما تنها اتکا کردن به پاکستان کاری درست نیست. یعنی این کار باید در سطحی وسیع تر مطرح شود که پاکستان چنین چیزی را نمی خواهد. چرا که امروزپاکستان بازی های خود را به شکل دیگری ادامه می دهد و متاسفانه اشرف غنی همه چیز را به این کشور سپرده است و واضح می گوید که اگر ما با پاکستان کنارآییم دیگر چیزی به نام طالبان وجود ندارد.
وی ادعای پاکستان مبنی بر اینکه طالبان به فرمان آنها است را رد کرده و اظهار کرد: پاکستان ادعا می کند که رهبران طالبان از جمله ملا عمر زیر فرمان آنها است و می توانند آنها را متقاعد به صلح کنند اما چرا این کار را نمی کنند؟ چرا که این گونه نیست. به همین دلیل است که پاکستانی ها به دنبال ملا جلیل می روند که وی را وارد پروسه جعلی صلح کنند. این موضوع دو چیز را نشان می دهد: یکی صداقت و دیگری توانمندی پاکستان را زیر سوال می برد. در شرایط فعلی پاکستان تا حدی صداقت دارد به این دلیل که خودش با مشکلات مواجه است اما در توانمندی آن شک وجود دارد.
مژده با دخالت پاکستان رسیدن به صلح را سخت تر می داند و می گوید: اگر پای پاکستان در مساله صلح نبود و اشرف غنی این کشور رادر این موضوع نمی کشاند طالبان حاضر به مذاکره صلح بودند اما حالا این موضوع بسیار مشکل شده که بتوان طالبان را به میز مذاکره آورد به این دلیل که آنها فکرمی کنند که اتهاماتی که نسبت به ما بوده است که ما با پاکستان رابطه داریم ثابت می شود و افرادی که با ما هستند به داعش می پیوندند و مشکل افغانستان هم حل نمی شود.