اپوزیسیونی در افغانستان وجود ندارد

این روزها سقف رویارویی های سران حکومت به شدت بالا گرفته است. یکی می گوید نباید حق ما را نادیده می گرفتی و این گونه عمل می کردی، یکی از حق تضییع شده خود ناله می کند اما نقش مردم در این هیاهوی رسیدن به قدرت ناپیدا است. یکی ازحزب سیاسی و دیگری از اپوزیسیون دولت می گوید، یکی هم خواب قدرتهای سیاسی در سر می پروراند. عده ای هم به نام مجاهدین ناراضی در صحنه هستند.

رحیم جامی فعال مدنی در برنامه «فراخبر» گفت: این مسایل به آغاز دوران جهاد و آمادگی هایی که برای جهاد سمت و سو گرفته و شکل داده شده برمی گردد. در آن زمان هم نهادهای استخباراتی در منطقه و در جهان خواستند که از جهادی که مردم بنابر اعتقادات دینی خود کرده اند استفاده های خود را ببرند و به حریف های خود ضرب شصت نشان دهند. از آن زمان زمینه برای این مساعد شد که گروههای مجاهدینی که شکل گرفته بود تحت یک گروه حرکت نکنند. بلکه به گروههای متعدد و مختلف با شعارهای تقریباً متفاوت و بادیدگاههای متفاوت حرکت کنند.

وی افزود: از آن زمان هسته ها شکل گرفت و نهادهای استخباراتی چه در سطح منطقه و چه در سطح بین الملل عده ای از این گروهها را در گرو خود گرفته اند. پس از آن که جهاد پیروز شد و حکومت به دست مجاهدین افتاد دقیقاً در زمانی بود که استخبارات منطقه و کشورهای بزرگ تا اندازه ای گروهها و حلقات رابه حال خود کرده بودند فقط استخبارات منطقه بود که سعی در حفظ گروههای خود داشتند و می خواستند آنها را به قدرت برسانند و افغانستان را در اختیار خود بگیرند.

جامی آغاز زد و بندهای سیاسی امروز را ریشه دار در گذشته می داند و توضیح می دهد: پس از گذشت این مرحله در سیزده سالی که گذشت، زمینه تازه ای ایجاد شد و در تاریخ افغانستان ورق جدیدی باز شد. در این مرحله بدبختی در این بود که با باز شدن این ورق موضوع مصلحت ها، موضوع تقسیمات و موضوع این که کدام قسمت از بدنه حکومت ها مربوط به کی باشد و چه کسانی در کدام سطح قرار داشته باشند تقسیمات صورت بگیرد. این تقسیمات باعث این شد که جمعی به شکل ارثی کار کنند. مثلا پس از اتمام دوران جهاد مردم عادی به کارهای خود بازگشتند اما عده ای از این نام سوء استفاده کردند و خود را در تقسیم بندی های دولتی شریک کردند. این کوله بار چالش ها هم از آنجا برای ما منتقل شد. زد و بندهای سیاسی شکل گرفت و تا هنوز ادامه دارد.

این فعال مدنی انتخابات را نیز متاثر از زد و بندهای سیاسی ذکر کرده و گفت: مردم از انتخابات این دوره ریاست جمهوری امیدهای فروانی داشتند. آنها فکر می کردند که بر اساس دموکراسی به رای های آنها ارج گذاشته می شود و حکومتی بر اساس خواسته مردم شکل می گیرد اما اینگونه نشد و این حکومت تازه بر اساس زد و بندهای سیاسی و زد و بندهایی که از گذشته به یادگار مانده است شکل گرفت.

وی سوء استفاده گران از نام جهاد را مردود خواند و اظهار کرد: جهاد یک مکتب و یکی از ارزشهای دینی ما است. در زمان خود بسیار خوب و به جا آغاز شد و در یک نقطه خاتمه داشت و پایان یافت. هر کسی که امروز از نام جهاد سوء استفاده می کند، مجاهد نیست. اگر کسی قرار باشد برای رسیدن به قدرت قربانی ها و فداکاری های مردمی که با شکم گرسنه وبا پاهای برهنه جهاد می کردند از آنها استفاده کنند این افراد را نمی توانیم مجاهد خطاب کنیم و رهبر مجاهد بنامیم.

جامی در ارتباط با اپوزیسیون یا گروهها در دیگر کشورها عنوان کرد: متاسفانه در افغانستان خلاًهای بسیار بزرگی داریم. نه محوریت سیاسی و نه محوریت مذهبی داریم. در کشورهایی که یا در حالت منازعه هستند یا در حالت گذار از منازعه، یک هسته رهبریت دارند، یعنی یک گروه وجود دارد که طرح و برنامه دارد، برای رفاه مردم فکر می کند و به قدرت و ثروت اندوزی خود نمی اندیشد. این محوریت مورد اعتماد و اعتبار می شود و مردم به دور آنان جمع می شوند و همه روزه تغییرات مثبتی را ایجاد می کنند. مثال آن را در بعضی کشورها مانند ایران می توان ذکر کرد که محوریت های مذهبی دارند و همین باورمندی را ایجاد کرده اند، مردم در اطراف آنها جمع می شوند و برای حق آنها دادخواهی و مبارزه می شود.

وی در خصوص نوع اپوزیسیون در افغانستان گفت: متاسفانه در افغانستان یک محوریت سیاسی و مذهبی نداریم ودر حال شکل گیری هم نیست. اپوزیسیونی که ما در گذشته داشتیم و یا امروز ادعای آن وجود دارد به هیچ وجه با معیارهای اپوزیسیون برابر نیست. وقتی یک اپوزیرسیون می تواند اپوزیسیون باشد که برنامه داشته باشد و بر اساس برنامه خود حکومت را نقد کند، طرح ارایه کند و اصلاحات را به وجود آورد. در گذشته اپوزیسیونی داشتیم که سرپرست آن اپوزیسیون عملاً در حکومت والی بود و هنگامی که در رسانه می آمد،می گفت من اپوزیسیون هستم. چطور یک فرد می تواند هم در حکومت باشد هم در اپوزیسیون باشد.

این فعال مدنی در پایان ابراز داشت: در افغانستان تا زمانی که برنامه ها مطرح نشود و آن برنامه ها برنامه های همه شمول و آن طفل، زن، بیوه و شهروند ما که در در قریه و روستاها هستند و نان خوردن ندارند، را هدف قرار ندهند، اپوزیسیون نیست و به هیچ وجه این تقسیمات قدرت و مصلحت ها نمی تواند وضعیت ما را از این حالت تغییر دهد.