افغانستان، خط مقدم آمریکا!

سوزان رایس مشاور امنیت ملی رییس جمهور آمریکا از پاکستان خواسته است در زمینه تامین صلح و ثبات و از بین بردن پناهگاه های امن تروریزم به ویژه شبکه حقانی در داخل قلمرو این کشور اقدامات جدی انجام دهد. وی همچنین در جریان ملاقات با نخست وزیر و رییس ستاد ارتش پاکستان در مورد آغاز دوباره گفتگوهای صلح بین حکومت افغانستان و طالبان تاکید کرد. همچنین آمریکا به دلیل عدم مبارزه پاکستان در برابر شبکه حقانی کمک 300 میلیون دالری خود با پاکستان را به حالت تعلیق در آورد. آمریکا پیش از این نیز به وجود لانه های تروریستی در این کشور اعتراض کرده بود اما آیا این بار اسلام آباد خواسته این کشور را جدی خواهد گرفت؟

داکتر محمود راوش استاد دانشگاه در برنامه بازنگاه در مورد سیاست آمریکا در پاکستان گفت: اگر به پیشینه روابط آمریکا و پاکستان توجه کنیم می توان گفت که در مقطع کنونی برخود پاکستان با آمریکا متفاوت است. هر چند قرارداد 300 میلیون دالری میان آمریکا و پاکستان چیزی نیست اما دارای اهمیت سمبولیک و فشار اقتصادی آن حایز اهمیت است. به تعلیق در آوردن آن نیز گواه این است که آمریکا کارد به استخوانش رسیده است.

وی افزود: با توجه سیاستگذاری آمریکا، دستگاه استخباراتی، امکانات و شناختی که آمریکا از پاکستان دارد امکان تغییر موضع پاکستان نیز وجود دارد. افغانستان تاکنون در چنین موقعیتی قرار نگرفته است که آمریکا مداخلات پاکستان در کشور را اقرار کند و اگر نیت آمریکا، همکاری پاکستان با افغانستان باشد باید از این فرصت استفاده کرد و دولت و سیاستگذاران کشور از این مساله لابی خوبی داشته باشند. این که آمریکا در رسانه ها اعلام می کند ناامنی ها در داخل کشور نتیجه مداخلات پاکستان است، دستاورد بسیار بزرگی است و دولت باید به بهترین نحو از آن استفاده و امتیازگیری کند.

بر باور این استاد دانشگاه نباید فراموش کرد که در هر سیاستی ممکن است فریب و نیرنگ در کمین باشد و افزود: در این حالت ما باید آینده نگر و پیش بینی وقایع را داشته باشیم و برنامه آنان را بخوانیم. در این شکی نیست که تعدادی از استخبارات جهانی با ما همکاری می کنند و می توان از این کشورها استفاده کرد. ما در این منطقه در حدود 300 سال است که حکومت می کنیم اما متاسفانه استخبارات ما بسیار ضعیف است. در حال حاضر نیز باید سیاست فعال و تعرضی را در عرصه استخباراتی، نظامی و حتی در عرصه اقتصادی در پیش بگیریم.

داکتر راوش ادامه داد: جای شکی نیست که آمریکا در مورد پاکستان و چین شناخت عمیق دارد. حدود 18 سال قبل یک مقام آمریکایی گفته بود که یک پاکستانی در برابر 50 دالر فامیل خود را می فروشد. این میان ما افغانستانی ها هستیم که قلب بسیار رووف و مهربان داریم و در سیاست نیز عاطفه و اخلاق را ترجیح می دهیم و محتوا و مضمون و پیشینه برای ما دارای اهمیت نیست تا بتوانیم براساس آن با برخورد منطقی به نتیجه مطلوب سیاسی برسیم و ثبات سیاست خود را حفظ کنیم. پس از داکتر نجیب الله تاکنون تمام نظام های ما فاقد چنین سیاست منظمی بوده است و در حال حاضر نیز هر روز یک سیاست داریم. از طرفی چین قرار است 2 میلیون وین به کشور کمک کند. این کمک قابل قدراست اما باید دید که چین در قبال این کمک به دنبال چه سیاستی است. در هر صورتی حکومت به یک دستگاه دیپلوماسی قوی نیاز دارد. همه خواهان یک استراژی قوی هستند اما کسی کاری انجام نمی دهد. ما حکومت ضعیفی داریم.

محمود راوش در پایان گفت: با در نظرداشت موقعیت و مشکلاتی که افغانستان در حال حاضر دارد باید از این گام ها به خوبی استفاده شود تا حداقل در آشکارا گفته می شود که چه تعزیراتی وضع شده است. از نظر سیاست گذاری های ژیوپولوتیک، آمریکا به طرف آسیای مرکزی یک گام پیش رفته است. آمریکا به گونه مداوم در حال انکشاف منطقه است و بر همین اساس پایگاه های این کشور در افغانستان قرار دارد. حضور آمریکا در کشور نشان دهنده اهمیت پاکستان در درجه دوم و خط مقدم آسیای مرکزی برای آمریکا افغانستان است. از طرفی پاکستان 200 سال پس از دولت افغانستان ایجاد شده است اما دولت افغانستان همواره در تمام سیاست گذاری های بین المللی به عقب رانده شده و در درجه دوم اهمیت قرار گرفته است. باور دارم که ما افغانستانی ها اگر به کار گروهی روی بیاوریم و با وحدت و تفکر به دنبال یک سیاست خوب و فعال باشیم می توانیم حرفی برای گفتن داشته باشیم و تنها حکومت مسوول نیست. مشکل اینجا است که هر افغانستانی که چند کتاب خوانده باشد هیچ گاه تابع شخص دیگری نیست و فکر می کند که خود عقل کل است. ما افغانستانی ها باید اخلاق تابعیت را فراگیریم و تنها زمانی می توانیم سیاست گذاری کنیم که وحدت ملی و فرهنگ همدیگر پذیری داشته باشیم.