اصلاح نظام انتخاباتی در حد شعار

از تشکیل کمیسیون اصلاح انتخابات نزدیک به پنجاه روز می گذرد اما این کمیسیون ظاهراً به بی سرنوشتی به سر می برد. تشکیل کمیسیون اصلاح انتخاباتی از اولویت های کاری حکومت وحدت ملی بیان می شد اما پس از تاخیر در تشکیل آن حالا در بی سرنوشتی به سر می برد. اختلاف بر سر رییس این کمیسیون از مواردی است که این کار کمیسیون را با مشکل مواجه ساخته است. در کنار این گفته هایی وجود دارد مبنی بر اینکه اراده سیاسی برای اصلاح نظام انتخاتی وجود ندارد.

محمد صدیق پتمن تحلیلگر مسایل سیاسی در برنامه رسانه ای “آوند” گفت: شاید اصلاح نظام انتخاباتی در اولویت های کاری حکومت وحدت ملی باشد. این اصلاح باید متناسب با حالات سیاسی و امنیتی کشور باشد. من یکی از طرفدارهای اصلاح نظام انتخاباتی هستم ولی از یک طرف عادلانه بودن آن مهم است و از طرف دیگر تضمین اشتراک مردم در انتخابات اهمیت دارد. تشویشی که وجود دارد اوضاع افغانستان است و اوضاعی که فعلاً کشور در آن قرار دارد، اینطور نباید شود که این اصلاح فقط منحصر به شعار شود. ضروری است کمسیونی که شروع به کارمی کند عام بودن و سراسری بودن انتخابات را تضمین کند. حکومت افغانستان مکلف است که در هر گوشه افغانستان زمینه را برای انتخابات مساعد سازد. نباید انتخابات در برخی شهرهای بزرگ انجام شود و در دیگر شهرهای کوچک و دور افتاده انجام نشود.

وی با انتقاد از عدم تسریع کار اصلاح نظام انتخاباتی ابراز کرد: حکومت وحدت ملی خود بر خلاف قانون به روی کار آمده است، حالا هم که عدم اصلاح انتخابات بی قانونی است انگار اتفاق مهمی نیفتاده است چرا که بی قانونی از اساس به وجود آمده است و این بی قانونی ها از آن انتظار می رفت.

پتمن در ارتباط با تاخیر انتخابات پارلمانی گفت: پارلمان افغانستان در زمان انتخابات افغانستان دچار بی نظمی هایی شدند و آن زمان که حکومتی وجود نداشت کار نمی کرده و آن ماه ها جزو ماههای کاری شان محسوب نمی شده است. پس پنج سال آنها به اتمام نرسیده و در واقع سال جدید خود را از ماه قوس کار خود را آغاز کردند. پس اگر در انتخابات پارلمانی چند ماه تاخیر به وجود آید موردی ندارد چرا که آن وقت است که سال پنجم آنها تمام می شود.

این تحلیلگر سیاسی خواستار هرچه سریعتر اصلاح نظام شده و افزود: نظام انتخاباتی افغانستان جوابگوی خواست های نظام انتخاباتی افغانستان نیست. فعلاً درگرو حکومت و زورگویان است. باید این نظام را از چنگال حکومت و زورگویان رها کنیم و یک نظام انتخاباتی شفاف را در افغانستان بیاوریم که مردم افغانستان بر اساس اراده و رای خود نماینده و رییس جمهور خود را انتخاب کند.

وی در مورد چگونگی اصلاح نظام انتخاباتی گفت: اصلاح باید به گونه ای باشد که اشتراک تمام مردم افغانستان را با درنظرداشت شرایط فعلی تضمین کند. به طور مثال اگر ما لیستی از افراد را تهیه می کنیم، باید برای آنها کارت شناسایی معتبر تهیه نماییم. در تمام دنیا رایج است که مردم کارت داشته باشند و اسنادی موجود باشد که مشخص کند صاحب کارت فردی است که آن را در دست دارد. محل رای دهی هم باید ثابت باشد و هر فرد بداند که رای را به کجا ببرد. در کنار این مسایل این زمینه فراهم باشد که در روز رای دهی مردم به محل رای دهی برسند.

پتمن در خصوص وظیفه کمیسیون اصلاح انتخابات اظهار کرد: کمیسیون اصلاح انتخاباتی باید طرح خود را برای اصلاح بدهد. کمیسیون هیچ گاه ظرفیت آن را نداشته که شرایط را تطبیق کند. تطبیق شرایط وظیفه حکومت است.

ترکیب این کمیسیون طوری است که افراد از هر دو طرف وجود دارند. ترکیب کمیسیون باید طوری باشد که دو سوم آن افرادی باشند که بی طرف هستند و صرفاً به خاطر مردم افغانستان کار می کنند نه جهت گیری های سیاسی. این کمیسیون می تواند افرادی به نمایندگی از تیم ها هم داشته باشد و افرادی از جامعه مدنی که متخصص انتخابات هستند هم حضور داشته باشند. این کمیسیون باید سیستم های انتخاباتی کشورهای موفق دنیا را در این زمینه مطالعه کند و هر سیستمی که برای افغانستان مفید است پیاده کند. پیشنهاد من نظام انتخاباتی هندوستان است. این سیستم به راحتی می تواند در افغانستان پیاده شود و بسیار موفق است. هم چنین باید بر سر مسایلی چون شمارش آرا و تکنیک آرا تصمیم هایی درست اتخاذ شود.