آسیای میانه، گزینه جدید ناتو در انتقال تجهیزات نظامی به افغانستان

آریانا نیوز: براساس تفاهم ناتو با قزاقستان و اوزبیکستان، قرار است تجهیزات نظامی مورد نیاز این نهاد از طریق این دو کشور وارد افغانستان شود…

رشاد پوپل رییس گمرکات وزارت مالیه: تجهیزات نظامی ناتو از طریق پاکستان وارد افغانستان می‌شد، اما قرار است بزودی از بنادر آسیای میانه استفاده صورت گیرد. رییس گمرکات وزارت مالیه می‌گوید که براساس تفاهم میان حکومت افغانستان و ناتو، بنادر افغانستان از اموال وارداتی این نهاد تعرفه گمرکی نمی‌گیرد و وارد شدن این مواد از پاکستان یا آسیای میانه هیچ سود اقتصادی برای افغانستان ندارد.

براساس اطلاعات، هزینه انتقال مواد مورد نیاز ناتو به افغانستان سالانه در حدود ۲۲ ملیارد دالر می‌شود که شرکت‌ها و کشورهای محل ترانزیت از آن سود می‌برند. با این حال رشاد پوپل رییس گمرکات وزارت مالیه می‌گوید که تغییر مسیر وارداتی مواد مورد نیاز ناتو از پاکستان به آسیای میانه، فشار اقتصادی بالای پاکستان را در پی خواهد داشت.

سیف‌الدین سیحون کارشناس مسایل اقتصادی اما می‌گوید که ناتو به پاکستان نیز تعرفه گمرکی و حق‌العبور نمی‌پرداخت و تغییر این مسیر به آسیای میانه به دلیل توانایی‌های اقتصادی پاکستان هیچ زیانی به آن کشور نمی‌رساند. سیحون معتقد است که اگر این اقدام به هدف فشار روی پاکستان باشد، نتیجه‌ی معکوسی برای افغانستان در پی خواهد داشت. به باور سیحوان ممکن است پاکستان با گسترش حمایت از گروه های تروریستی، افغانستان و ناتو را در پی این اقدام آسیب بزند.
در همین حال آقای سیف‌الدین سیحون می‌گوید که مسیر پاکستان برای ناتو امن نبود، چون گروه‌های تروریستی تحت حمایت آن کشور کاروان‌های اکمالات ناتو را هدف قرار می‌دادند اما در مسیر آسیای میانه این تهدید وجود ندارد.

سیحون اما در مورد این‌که روابط افغانستان و پاکستان و همچنان ایالات متحده و پاکستان در این اواخر متشنج شده و ممکن این امر باعث کاهش واردات از پاکستان به افغانستان شود می‌گوید: باز بودن سرحدات میان کشورها بسود همدیگر شان تمام می‌شود. سیحون معتقد است که باز بودن سرحدات و افزایش داد و ستدمیان کشورها، از یک‌سو بسود اقتصاد همدیگر است و از سوی دیگر همگرایی منطقوی را بوجود می‌آورد.

قرار است شرکت‌های وابسته به عطامحمدنور و حبیب الرحمان حکمتیار پسر گلبدین حکمتیار بخشی از روند انتقال مواد مورد نیاز ناتو از آسیای میانه به افغانستان را به عهده بگیرند. با درنظرداشت این‌که این دو تن همواره در مخالفت باهم و در دو جبهه متضاد سیاسی قرار داشته اند آیا چنین امری به نفع ناتو یا جریان‌های سیاسی خواهد بود؟

وحید مژده کارشناس مسایل سیاسی و طالبان معتقد است که تنش‌های سیاسی میان رهبران افغانستان اکثراً بر سر مسایل ملی و مردمی نیست، بلکه بر سر پول، جایگاه و سرمایه است. به تعبیر مژده، اکثریت سیاست‌مداران افغانستان باهم دشمنی سیاسی و دوستی اقتصادی دارند، به همین منظور نور و حکمتیار بسیار به راحتی بر سر بدست آوردن پول از ناتو باهم کنار می‌آیند.

به باور آقای مژده ناتو با سپردن قرارداد انتقال مواد مورد نیازشان به عطامحمدنور و حکمتیار، تلاش می‌کند با استفاده از نفوذ این دو چهره‌ی تاثیرگذار در شمال، کاروان‌های شان از حملات گروه‌های هراس افگن و گروه‌های مسلح غیرمسوول در امان بمانند.

مژده می افزاید که این اقدام ابتکار امریکایی‌هاست و هدف از آن نیز بدست آوردن دو حزب قدرتمند جمعیت و حزب اسلامی در شمال و ایجاد مصوونیت برای کاروان‌های اکمالاتی ناتو است.

هرچند تاکنون روند انتقال مواد اکمالاتی ناتو از قزاقستان و اوزبیکستان به افغانستان آغاز نشده است اما یک ماه قبل پارلمان قزاقستان این پلان را تایید کرده است.