توسعه شبکه های داعش در ایالت بلوچستان پاکستان

آریانا نیوز: در میان گروه هایی که به دعوت داعش پاسخ گفتند چندین گروه افراط گرای پاکستانی نیز دیده می شوند که با داعش بیعت نموده و بستر را برای گسترش ایدئولوژی داعش و خشونت های این گروه در ملکی همچون پاکستان فراهم آوردند…

بنیاد تحقیقاتی جیمز تون در مقاله ای با موضوع توسعه شبکه های داعش در ایالت بلوچستان پاکستان نوشت پس از سقوط موصل در جولای 2014 به دست نیروهای داعش، تروریست ها شروع به گسترش شاخه های خود و جذب گروه های تروریستی به اصطلاح اسلامگرا در سراسر جهان نمودند. بسیاری از گروه های تروریستی که پیش از این در بیعت القاعده بودند نیز با تروریست های داعش بیعت کردند. سخنگوی تروریست های داعش، ابو محمد العدنانی از تمامی گروه های اسلامگرا خواست تا با خلیفه خود خوانده یعنی ابوبکر البغدادی بیعت نمایند. در یک واکنش بسیار سریع، بیش از 40 گروه تروریستی و شورشی در سراسر جهان با بغدادی بیعت کردند. در میان گروه هایی که به دعوت داعش پاسخ گفتند چندین گروه افراط گرای پاکستانی نیز دیده می شوند که با داعش بیعت نموده و بستر را برای گسترش ایدئولوژی داعش و خشونت های این گروه در ملکی همچون پاکستان فراهم آوردند. تحریک خلافت پاکستان، جندالله و شاخه شاهدالله شاهد تحریک طالبان از نخستین گروه هایی بودند که در اواخر سال 2014 عیسوی با تروریست های داعش بیعت نمودند. در این میان برخی گروه های تروریستی دیگر نیز بیانیه هایی دوستانه برای داعش صادر می کردند. در هر حال تروریست های داعش نام خود در کشورهای افغانستان و پاکستان را ولایت خراسان نامیدند. منطقه خود خوانده ی ولایت خراسان داعش برای سازمان اصلی داعش از اهمیت بسزایی برخوردار است. بعد از سقوط رقه در نوومبر 2017، این منطقه و نقاطی از افریقا به محل اصلی مهاجرت نیروهای شکست خورده داعش مبدل شد. منطقه خراسان همچنین دارای بستر مناسبی جهت رشد گروه های تروریستی بوده و دارای نواره ای از سرزمین های ناامن است. در خصوص حضور تروریست های داعش در پاکستان بایستی اظهار داشت این گروه به سرعت بر روی چشم انداز قدرتمند فعالیت های تروریستی پاکستان سرمایه گذاری نمود. این گروه با کمک گروه های محلی و منطقوی شبکه خود را در چهار ایالت پاکستان و ولایت های شرقی و شمالی افغانستان گسترش داد. پاکستان با توجه به وجود سازمان های تروریستی مختلف برای داعشی ها جذاب تر به نظر می رسد. تجزیه های اخیر گروه های تروریستی در پاکستان فضا را برای آن که داعش هرچه بیشتر به پاکستان بیندیشد مساعد می کند. داعش از همان ابتدا کمپاین رسانه ای بزرگی را به همراه تبلیغات قوی در شبکه های اجتماعی برای جذب نیرو در پاکستان به راه انداخت اما تلاش های نهادهای امنیتی و استخباراتی پاکستان خیلی زود باعث جلوگیری از نفوذ داعش در پاکستان و جلوگیری از جذب نیرو توسط تروریست ها شد اما با این حال تلاش های داعش برای عضوگیری، علیرغم مقاومت های نیروهای پاکستان و مخالفت های سازمان تروریستی القاعده با داعش، نتیجه داد. داعشی ها موفق شدند تا حملات تروریستی متعددی را در نقاط مختلف شهری و قریه یی در سراسر پاکستان صورت دهند هرچند که در بعضی عملیات ها نسبت به بعضی دیگر موفق تر عمل نمودند. برای مثال پیش از آن که نیروهای امنیتی موفق به فروپاشی واحدهای داعش در خیبرپختونخوا شوند، نیروهای تروریست توانستند حداقل 60 نفر را در این ایالت بکشند. در ادامه آمده است نیروهای داعش در ایالت سند اثبات نموده اند در انجام حملات تروریستی و تاسیس واحدهای غیر متمرکز متشکل از جوانان تحصیلکرده، بسیار مقاوم تر و موثرتر استند. برای مثال در می 2015 و در یک حمله ی مهم، تروریست های داعش با حمله به بسی، 43 نفر از شیعیان اسماعیلی را کشتند. واحدهای داعش در کراچی نیز فعالان اجتماعی و اعضای سکولار احزاب خاصتاً احزاب غیراسلامی خاصتاً جنبش سکولار متحده قوامی را هدف قرار داده اند. این گروه پیش از آن که نیروهای امنیتی پاکستان موفق به دستگیری و خنثی نمودن عملیات شوند، دردسرهایی را در کراچی و حیدرآباد به وجود آوردند. اعضای دستگیر شده داعش در این ایالت عمدتا افراد با تحصیلات عالی بودند که از ایدئولوژی سلفی – جهادی پیروی می کردند. اگرچه داعش در ایالت سند موفقیت هایی را بدست آورد اما رشد و توسعه این گروه در ایالت بلوچستان که حاکمیت قانون چندان معنا پیدا نمی کند، از اهمیت بیشتری برخوردار است. در بخشی از این مقاله با عنوان رشد داعش و عملیات های این گروه در ایالت بلوچستان آمده است تروریست ها موفق شده اند در ایالت بلوچستان که از بزرگترین ایالت های این کشور است، نفوذ نمایند. بلوچستان 43 فیصد خاک پاکستان را تشکیل می دهد و تقریبا به اندازه مساحت کشور جرمنی است. بلوچستان یکی از فقیرترین و توسعه نیافته ترین بخش های پاکستان است. تروریست های داعش بر ضعف دولت ایالتی، سرزمین های خارج از کنترول دولت و روابط با سازمان های تروریستی دیگر بلوچستان حساب خاصی باز نموده اند. داعش دارای شبکه های جذب نیرو، تامین مالی و لجستیکی خود در ایالت بلوچستان است اما همچنان در پی کسب حمایت مراکز عملیاتی خود در افغانستان می باشد. در ولایت های جنوب شرقی افغانستان در نزدیکی سرحد پاکستان، حاکمیت قانون ضعیف است و این امر به داعشی ها و نیروهای طالبان اجازه می دهد تا در آنجا نفوذ نموده و پناهگاه های امنی را ایجاد نمایند. نزدیکی این مناطق و وجود سرزمین های فاقد کنترول در بلوچستان، این ایالت را به محلی مناسب جهت رشد داعش و ادامه حیات در آن مبدل نموده است. جدای از گروه های تروریستی به اصطلاح اسلامگرا، تعداد زیادی گروه های جدایی طلب و ملی گرا در بلوچستان فعالیت می کنند که در نزدیکی سرحد افغانستان مستقر استند و حاضرند در چنین زمانی با گروه های به اصطلاح اسلامی در حوزه مسایل لجستیکی همکاری نمایند. کمپاین داعش در بلوچستان را می توان من‌حیث موفق ترین گروه تا به امروز در این ایالت تلقی کرد زیرا تروریست ها موفق شده اند متحدین زیادی را از گروه های تروریستی محلی برای خود بدست آورند. برای مثال داعشی ها موفق شده اند روابط خود را با تروریست های لشکر جنگوی العالمی توسعه دهند. لشکر جنگوی العالمی به رهبری یوسف منصور الخراسانی از اهالی ایالت پنجاب است که در حال حاضر در بلوچستان عملیات می کنند. وی رویکردی مسالمت آمیز با تروریست های داعش اتخاذ کرده و به نظر می رسد در مواردی نیز با داعش همکاری نموده است. در ادامه آمده است همکاری بین لشکر جنگوی العالمی و داعش صرفا جهت تسهیل در انجام امور است. لشکر جنگوی العالمی به ایدئولوژی سلفی گری داعش پابند نیست اما از رویکرد خشونت علیه شیعیان که در نسخه اسلام دیوبندی آمده است، حمایت می کند. در نتیجه لشکر جنگوی در نفرت از شیعیان و صوفی ها با داعش دارای وجه مشترک بوده و نیروی محرک تقویت روابط میان این دو سازمان تروریستی، مخالفت با شیعیان است. علیرغم روابط با تروریست های داعش، لشکر جنگوی العالمی پیوندهای خود با سازمان القاعده را حفظ نموده است. بسیاری از قوماندانان و نیروهای لشکر جنگوی آموزش های نظامی خود را در بین سال های 1996 تا 2001 در کمپ های القاعده در افغانستان فراگرفته اند. لشکر جنگوی العالمی بر خلاف دیگر گروه های وابسته به القاعده، خصومتی نسبت به تروریست های داعش از خود نشان نداده است. لشکر جنگوی العالمی و داعش خراسان هم در بلوچستان و هم در ایالت سند، به صورت مشترک مسئولیت حملات تروریستی را بر عهده گرفته اند. در ادامه این مقاله می نویسد منطقه مستونگ بلوچستان همچنان کانون فعالیت های داعش خراسان باقی مانده است و عملیات سه روزه نیروهای امنیتی در جون 2017 نشان داد مخفیگاه های مختلفی از سوی داعش و لشکر جنگوی مورد استفاده قرار می گرفته است. در این عملیات 12 تروریست داعش و دو فرد انتحاری از آن ها توسط نیروهای امنیتی به هلاکت رسیدند و نیروهای امنیتی همچنین مدعی شدند که مرکز قوماندانی داعش و لشکر جنگوی العالمی را نابود کرده اند. داعش هنوز یک گروه بدون آسیب در بلوچستان باقی مانده و توانایی های عملیاتی خود را از طریق حمله به نیروهای امنیتی و نشست های انتخاباتی نشان داده است. داعش خراسان همچنین از آسیب پذیری مکانیزم های امنیتی در بلوچستان استفاده می کند. در آگوست 2017 عامل انتحاری داعش یک کاروان نظامی را در نزدیکی منطقه پیشین مورد حمله قرار داد که در جریان این حادثه 15 ملکی و 8 عسکر کشته شدند. در جدیدترین حمله نیز دو بم در جریان کمپاین انتخاباتی 2018 منفجر شد و تلفات بسیاری بر جای گذاشت. داعش مسوولیت حمله 13 جولای به همایش حزب عوامی بلوچستان را در منطقه مستونگ بر عهده گرفت که در جریان آن 131 فرد ملکی کشته و در انفجاری دیگر در 25 جولای در کویته و در روز انتخابات، 31 نفر کشته شدند. این دو انفجار توان عملیاتی تروریست های داعش را نشان داد. در پایان آمده است با وجود اقدامات هماهنگ نیروهای امنیتی پاکستان و تلاش برای از بین بردن تروریست های داعش، این گروه مقاومت خود را نشان داده و همچنان قادر به انجام اقدامات تروریستی خاصتاً در بلوچستان است. ایالت بلوچستان خاصتاً در نواحی خارج از کنترول، بستری را برای داعش فراهم می آورد تا بتواند با پایگاه اصلی خود در افغانستان روابط خاص برقرار نماید.