10 حمل 1394 - مقالات
در حالی که شش ماه از تشکیل دولت وحدت ملی می گذرد و هنوز از کابینه ی عین و غین خبری نیست، تا دل شما بخواهد سخن از پیوند خوردن طالبان به ملت افغانستان مطرح شده است و حتی داکتر عبدالله نیز از مصالحه جدید با طالبان در هفته های آینده خبر داد.
البته پیش از اینکه پشت پرده ی به میان آمدن دوباره طالبان و پیوستن آنها به افغانستان را مطرح کنیم، لازم است یکبار دیگر یادآور شویم که براساس گزارشات افشا شده تمامی هزینه عملیاتهای نظامی طالبان در یکسال اخیر را عربستان سعودی پرداخت کرده است. هرچند که تنها دین یا نفت نیست که از عربستان سعودی صادر میشود بلکه این کشور نفتخیز و برخی همسایگان به ویژه پاکستان و قطر مشغول تامین منابع مالی وهابیها و سلفیهای سراسر جهان است که پرداخت نیم میلیارد دالر به گروه داعش در ماه گذشته از سوی عربستان، تنها یک نمونه از آن است.
از آنجایی که این سازمانها و گروه های تکفیری همیشه قصد ترور مخالفان و تحریک حامیان خود را دارند، هیچ کشوری در جهان اسلام ازعملیاتهای آنها مصون نیست. در واقع ارتباط میان موسسات خیریه عربی که سنتهای وهابی و سلفی را تبلیغ میکنند و جنبشهای افراطی اسلامگرا یک تهدیدهای مهم و اساسی برای مردم و دولتهای سراسر جهان محسوب می شوند.
از سوریه، عراق، مالی، افغانستان و پاکستان تا اندونزی، شبکهای از موسسات خیریه عربی، گروه های تکفیری و ستیزهجو را از نظر مالی تامین میکنند تا سنتهای گوناگون مسلمانان را با سنتهای وهابی و سلفی هماهنگ کنند. سالانه میلیون ها دالر از سوی خیریهها و سازمانهای تبلیغات مذهبی عربستان و امارات ظاهرا با حمایت مستقیم دولتهایشان به دست روحانیونی می رسد که مشوّق این گروه های افراطی می باشند.
اکنون نیز همین موسسات در تلاش هستند تا طالبان و داعش را یکی نشان دهند و یک هماهنگی کامل و منسجم بین گروه های افراطی در سوریه، عراق و افغانستان به وجود آورند و فعالیت گروههای مسلح تروریستی در میدانهای مختلف نبرد در کشور ما را رصد و اطلاعات لازم را به پاکستان ارسال کنند.
در هر حال آن چیزی که کمتر در رسانهها بیان میشود، نقش و اهداف آمریکا برای به وجود آوردن اتحاد بین طالبان و داعش در کشورهای منطقه به ویژه عراق و سوریه و افغانستان میباشد. به نظر میآید دولت آمریکا از حضور شبه نظامیانی چون بازماندگان طالبان در کشورهای مختلف به چند دلیل ذیل حمایت میکند:
۱- دولت اوباما به علت وعده زمانی خروج از افغانستان نیازمند به ثمر رساندن سریع مذاکرات با طالبان در افغانستان میباشد. از این منظر روانه کردن نیروها طالبان پاکستان و افغانستان به میدان های جنگ داعش (سوریه و عراق) و پیوستن آنها به داعش باعث کمرنگ شدن توان نظامی این گروه می شود و از سوی دیگر یک نقطه اشتراک سیاسی با آنها در مواجه با مخالفان آمریکا ایجاد میکند.
۲- آمریکا با همگام سازی طالبان و داعش دو هدف راهبردی دیگر را نیز دنبال میکند. اول اینکه آنها بدین طریق تلاش میکنند تا دولت عراق و سوریه را در ضعف سیاسی قرار بدهند. این فرضیه در حالی قوت میگیرد که نیروهای تروریست ارتش آزاد و جبهه النصره در حال حاضر تلفات زیادی دیده و نیازمند تقویت نیروی انسانی میباشند. به همین دلیل طالبان که از حاصل سالها جنگ داخلی در افغانستان و پاکستان دارای تسلیحات سبک و نیمه سنگین و همچنین تجربه عملیاتی و اطلاعاتی مناسبی برخوردار میباشند میتوانند با پیوستن به داعش به تقویت این جبهه کمک فراوانی بکنند. دلیل دوم نیز اینکه خروج تسلیحات از افغانستان به سوریه و عراق باعث کمتر شدن هزینههای نظامیگری آمریکا در سوریه میشود.
۳- از چندی قبل آمریکا تلاش کرده که نقش برخی کشورهای عربی منجمله عربستان را در تحولات سوریه و عراق پررنگتر کرده و به این کشور در مقابله با دولت قانونی سوریه نقش محوری بدهد. حضور طالبان در گروه داعش، تلاش آمریکا برای تقویت جبهه عربستان در میان تکفیریها میباشد.
۴- حضور طالبان حتی به صورت محدود و نمادین به فرقهایتر کردن گروه داعش و دو قطبی کردن فضای منطقه به شیعه و سنی کمک خواهد کرد. از سوی دیگر پررنگتر شدن این تقابل ایدولوژیک تحولات امنیتی جنوب شرق ایران که در همسایگی با گروهها طالب افراطی قرار دارد نیز را تحت تاثیر قرار خواهد کرد.
۵- در این میان دولت پاکستان که روابط نزدیکی با آمریکا و عربستان نیز دارد از این اقدام سود خواهد برد. اسلام اباد ضمن آنکه با پیوندن خوردن طالبان و داعش، یکبار دیگر ناامنی را در افغانستان و سوریه و عراق افزایش می دهند، از سوی دیگر میتواند اوضاع اقتصادی کشورش را نیز بهبود ببخشد.
با این توضیحات می توان یکبار دیگر به یقین ادعا کرد که اگر آمریکا بخواهد برای رسیدن به اهدافش تمامی طالبان افراطی و گروه های سلفی را در یک نقطه جمع می آورد. تا دیروز نیازش در افغانستان و پاکستان و یمن برآورده می شد و اکنون در سوریه، عراق، مصر و لیبی.
وای و صد وای بر کسانی همچون اشرف غنی که هنوز هم فکر می کنند طالبان یک پدیده افغانستانی اند و حاضر نیستند اعتراف کنند همه این بازیها برای برآورده شدن اهداف و مقاصد آمریکا در منطقه می باشد. چه زمانی که طالبان برادران ناراضی کرزی بودند، چه اکنون که مخالفان سیاسی اشرف غنی خوانده می شوند و چه در آینده که قرار است همگام با نیروهای داعش در افغانستان فعالیت داشته باشند یا چه هنگامی که بخواهند به آغوش ملت افغانستان تحمیل شوند.