لزوم توجه به نگرانی ها در مورد انتخابات

با آنکه کمیسیون مستقل انتخابات، تاریخ برگزاری انتخابات را اعلام نموده و حکومت متعهد به برگزاری انتخابات در وقت معین شده است، اما نگرانی ها از برگزاری شفاف و عادلانه انتخابات از سوی گروه های سیاسی و اجتماعی به طور دوام دار اظهار می گردد. موضوعاتی که ذهن گروه های سیاسی و مردم افغانستان را در مورد انتخابات ریاست جمهوری آینده به خود مشغول ساخته اند، اولا شفافیت انتخابات ریاست جمهوری و لزوم اتخاذ تدابیری برای جلوگیری از هر گونه دست اندازی و تقلب در این انتخابات است و ثانیا تاریخ برگزاری انتخابات.

شکی در این نیست که شفافیت و سلامت انتخابات، اولین اصلی است که باید در هر انتخابات چه در سطح یک ولسوالی و یا ولایت و چه در سطح ریاست جمهوری و ولسی جرگه مد نظر گرفته شود، در غیر این صورت برگزاری انتخابات نه تنها کمکی به تحکیم دموکراسی و حاکمیت مردم نمی کند، بلکه زمینه های اختلاف و تشتت و بی اعتمادی را افزایش خواهد داد.

تجربه گذشته افغانستان و مشکلاتی کوچک و بزرگ و اتهامات تقلب در دو انتخابات گذشته در افغانستان سبب شده که مردم و حلقات سیاسی با دلهره و نگرانی بیشتری به انتخابات حساس و سرنوشت ساز آینده ببینند و از هم اکنون نسبت به هر نوع بی توجهی به سلامت انتخابات هشدار دهند. کمیسیون مستقل انتخابات و حکومت در کل وظیفه دارد تا زمینه های انتخابات عادلانه، شفاف و سالم را در کشور فراهم سازد. عواملی چون کمبود بودجه، ناامنی و… نمی توانند بهانه شوند که انتخابات، عادلانه و شفاف برگزار نگردد.

اما موضوع زمان برگزاری انتخابات که واکنش هایی را در میان گروه ها و حلقات سیاسی کشور برانگیخته است، نیز با توجه به وضعیت جغرافیایی کشور قابل تامل به نظر می رسد. فلسفه انتخابات، حضور وسیع مردم برای انتخابات شایسته ترین فرد برای پست ریاست جمهوری کشور است.

این هدف زمانی قابل تحقق است که مردم در بیشترین مناطق کشور بتوانند در زمان معین شده به پای صندوق های رای بروند و افراد مورد نظر خود را انتخاب نمایند. اگر به هر دلیلی این امر امکان پذیر نباشد، هدف اصلی انتخابات تحقق نیافته است. کمیسیون مستقل انتخابات، حکومت، شورای ملی و تمامی نهادهای مسئول باید برای زمینه سازی حضور وسیع و گسترده مردم در انتخابات تدابیر لازم را فراهم سازند.

یکی از راه هایی که می تواند در این امر نهادهای مسئول را کمک نماید، علاوه بر تحقیق در مورد شرایط محیطی کشور، نظر خود مردم در این زمینه است. کار دشواری نیست که اگر تحقیق شود که مثلا ولایت بدخشان و یا هلمند و قندهار و ارزگان در یک ماه مشخص از سال آماده برای حضور گسترده مردم در پای صندوق های رای می باشد یا نه.

از سویی انتخاب افراد شایسته از میان نامزدان پست ریاست جمهوری نیز نیاز به معرفی و تبلیغات نامزدان دارد. در صورتی که نامزدان ریاست جمهوری نتوانند برنامه های تبلیغاتی خود را به شکل درست اجرا نمایند، از حق قانونی و عادی خود محروم گشته اند.

در نظر گرفتن مصالح کشور، مسئله تازه ای نیست و حکومت و نهادهای مسئول برگزاری انتخابات در گذشته نیز به این امر مبادرت ورزیده اند. به عنوان مثال برگزاری همزمان انتخابات شوراهای ولایتی و ریاست جمهوری تنها به این دلیل قابل قبول بوده که برگزاری دو انتخابات به تعقیب هم، برای کشوری که از تامین بودجه انتخابات ناتوان است و نیاز به کمک های خارجی دارد، به نفع و مصلحت کشور نمی باشد.

به هر صورت، سرلوحه تمامی اقدامات و تصمیم گیریهای نهادهای مسئول انتخابات، مصالح کشور و تعهد به برگزاری انتخابات شفاف و عادلانه با مشارکت وسیع همه اقشار و مناطق مختلف کشور است. لزوما، کمیسیون مستقل انتخابات مراجعه به آرای مردم برای اولویت ها و برنامه ریزی های خود را، باید به عنوان یک راه معقول و مورد پسند مردم در نظر داشته باشد.