غرب یا کشورهای منطقه، کدام مفیدتر هستند؟

دو روز قبل الکساندر مانتیسکی سفیر روسیه در افغانستان طی دیداری با محترم محمد محقق معاون داکتر عبدالله، خواستار امضای توافق نامه راهبردی بین مسکو و کابل شد و از ادامه همکاری های روسیه به دولت وحدت ملی نیز خبر داد.

قرار معلوماتی که جناب سفیر مطرح کرد، روسیه از سال 2010 تاکنون بیش از 300 سرباز افغانستانی را آموزش داده و قرار است به زودی گروهی دیگر از سوی وزارت داخله برای آموزش عازم روسیه شوند.

جناب محقق نیز ضمن ابراز امیدواری برای امضای توافق نامه راهبردی بین افغانستان و روسیه، اظهار داشت: دولت جدید کابل بر حفظ روابط دوستانه و نزدیک میان ۲ کشور متعهد خواهد بود و این روابط را بیش از پیش گسترش خواهد داد.

چندی قبل ولادیمیر پوتین نیز با بیان اینکه ملت افغانستان به زودی ثبات را در کشورشان برقرار می کنند، خاطرنشان کرد دستیابی به این هدف کار آسانی نخواهد بود ولی در صورت لزوم آمادگی داریم به دوستان افغانستانی خود برای اطمینان از برقراری ثبات در کشورشان کمک کنیم و در نتیجه شاهد چشم اندازهای مثبت توسعه باشیم.

اما دلیل این تمایل مسکو برای حضور فعال در افغانستان چیست؟ همانطور که از سخنان مقامات بلندرتبه روسیه بر می آید، خود روس ها مهمترین دلیل حضورشان در کشور ما را نگرانی در خصوص افزایش تهدید مشترک مواد مخدر و تروریزم در افغانستان عنوان کرده اند و می گویند ترجیح می دهند تا با این مشکل در مرزهای مشترک مقابله کنند یعنی نیروهای روس با حضور جدی در مرز تاجیکستان و ازبکستان با افغانستان جلوی این تهدیدها را بگیرند.

نکته جالب اینجا است که مقامات روس بارها و بارها سیاست واشنگتن را زیر سوال برده اند و با بیان اینکه جنگ افغانستان طولانی ترین جنگ آمریکا می باشد، گفته اند: آمریکاییها در طول 13 سال گذشته چه کاری انجام می‌دادند؟ چرا با وجود 150 هزار سرباز خارجی، هیچ موفقیتی در جنگ علیه تروریزم به دست نیامده است؟

روس ها با طرح این مسایل همچنین مدعی اند که هرگونه نقش نظامی آمریکا در افغانستان در آینده باید به عنوان یک توافق قانونی بین‌المللی که از سوی شورای امنیت سازمان ملل تصویب شود، به اجرا درآید. زیرا حضور نظامی طولانی مدت و یا دایمی نیروهای خارجی در افغانستان یکی از دلایل نگرانی مسکو می باشد.

روسیه با درک این نگرانی، اکنون به فکر آن است که در دراز مدت جایگزین نیروهای غربی در افغانستان شود به همین دلیل هم بارها آمادگی مسکو را برای هر گونه کمک به افغانستان در زمینه‌های اقتصادی و امنیتی مطرح کرده و وعده داده است که این کمکها به محض ارایه پیشنهادات مشخص از سوی دولت افغانستان، از سوی طرف روسی قابل اجرا خواهد بود.

به گفته آگاهان مسایل سیاسی حربه روس ها برای نزدیک شدن به دولت افغانستان نیز این مطلب است که برای بهبود اوضاع منطقه و بخصوص افغانستان باید حتما قدرتهای منطقه ای تصمیم بگیرند و لازمه آن کاهش نیروهای نظامی آمریکا در افغانستان است که در صورت خروج آنها قدرتهای منطقه ای تامین تجهیزات و امکانات لازم برای افغانستان را فراهم خواهند کرد.

اما آیا روس ها بهتر از غربیها خواهند بود؟ تجربه سیزده ساله اخیر نشان می دهد که هر کشوری که سعی می نماید خود را دلسوز مردم افغانستان نشان دهد و وعده همکاری می دهد، بعدا مشخص می شود که برای رضای خدا نبوده و در پی رسیدن به اهداف و مقاصد خودش بوده است! لذا اکنون روسیه در افغانستان به دنبال چه منافعی می گردد که اینقدر سعی می کند برای ما نقش همسایه مهربان را بازی نماید با وجود اینکه می داند در سیزده سال گذشته پنجاه کشور دیگر هرکار خواستند انجام داده و هرچه خواستند برده اند و شاید چیز ارزشمند دیگری برای آنها باقی نمانده باشد؟

این هم موضوعی است که باید کارشناسان دولت جدید به ریاست داکتر اشرف غنی و داکتر عبدالله به بررسی آن پرداخته و به قول پوتین به جای نازهای دخترانه ی آمریکا که هر روز تکرار می شود و شعارهای غرب که هیچگاه عملی نمی شود، به درخواستهای کشورهای منطقه به ویژه روسیه توجه نمایند.