اهداف واشنگتن از کمک‌ نظامی به کشورهای آسیای مرکزی

آریانا نیوز: آموزش قومندانان نظامی کشورهای آسیای مرکزی و فروش تجهیزات به آنها توسط امریکا باعث نفوذ واشنگتن و نیروهای ناتو در آینده در این منطقه خواهد شد.

پایگاه تحلیلی «استانرادار»، در گزارشی به بررسی میزان کمک‌های نظامی امریکا به کشورهای آسیای مرکزی و اهداف واشنگتن از این اقدامات پرداخته است.

در این گزارش آماده است: امریکا و قزاقستان پروگرام همکاری در حوزه نظامی برای سال‌های 2016- 2017 را در محورهایی مانند حفظ صلح، ارتقاء سطح نیروهای نظامی توسط واشنگتن برای ساخت اردوی حرفه‌ای و آموزش نظامیان در دست تهیه دارند ضمن آنکه «آستانه» شریک کلیدی «مسکو» در قالب سازمان پیمان امنیت جمعی و اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز هست.

همچنین، همکاری‌ها در حوزه نظامی بین قزاقستان و امریکا در سال‌های اخیر به سرعت در حال رشد است و طی چند سال اخیر نیز امریکایی‌ها دوره‌های آزمایشی فعالیت نیروهای نظامی هوایی-موشکی برگزار کردند ضمن آنکه در 18 فِبریوری سال جاری وزارت دفاع قزاقستان از تحصیل قومندانان خود در پوهنتون عالی ناوگان امریکا خبر داد.

این در حالی است که در بهار و تابستان سال جاری در قزاقستان، سیزدهمین دوره مانورهای مشترک موسوم به «عقاب- 2015» با حضور نظامیان امریکا و انگلیس با هدف افزایش سطح هماهنگی بین نیروهای مختلف جهت شرکت در عملیات ناتو و سازمان ملل برگزار شد.

علاوه بر این، در تاریخ نهم فِبریوری سال جاری، «الیزابت میلرد» سفیر امریکا در تاجکستان از کمک 2 ملیون دالری به آژانس نظارت مواد مخدر تاجکستان برای خرید ساختمان جدید خبر داد که آژانس نظارت مواد مخدر امریکا نیز در آن ساختمان قرار دارد .

در کنار این کمک‌ها، خرید موتر‌های ضد مرمی، زرهدار، تجهیزات دید در شب و دوره‌های آموزشی زبان انگلیسی، از دیگر خدماتی بود که طرف امریکایی در قالب 175 هزار دالر در اختیار تاجکستان قرار داد.

اما بزرگترین کمک امریکا در آگوست سال گذشته به ازبکستان و تحویل 328 موتر زرهدار رایگان به وزارت دفاع کشور مذکور بود ضمن آنکه این عمل امریکایی‌ها من‌حیث بزرگترین کمک برای کشورهای آسیای مرکزی در تاریخ محسوب شد.

علاوه بر این در 29 جون سال 2015 کمیته نگهبانی سرحدات تحت نظارت سرویس امنیت ملی ازبکستان از تحویل 20 خودرو به عساکر سرحدی این منطقه خبر داد در حالی که روابط در زمینه آموزش نظامیان نیز توسعه یافت.

همچنین، در تاریخ 24 جون سال 2015 دفتر ناتو در «تاشکند» پروگرام جدیدی جهت آموزش عساکر ازبک‌زبان برای افزایش شرکت نظامیان ازبک در عملیات ناتو در نظر گرفته شد.

همکاری در زمینه نظامی بین امریکا و قرقیزستان پس از اخراج پایگاه نظامی امریکا در «ماناس» در خاک قرقیزستان و پس از انصراف توافق‌نامه همکاری بین کشورهای مذکور با ابتکار «بیشکک» در ماه جون سال 2015 به دلیل اهدای نشان به یک فرد محکوم شده در قرقیزستان توسط دولت امریکا تا حدی سرد شده است اما اخیرا هر 2 طرف علاقمندی برای عادی‌سازی روابط را نشان می‌دهند و «جان کری» وزیر امور خارجه امریکا در قالب سفری دوره‌ای به کشورهای آسیای مرکزی در نووِمبر سال 2015 از علاقمندی ایجاد توافق‌نامه همکاری جدید با قرقیزستان خبر داد.

این در حالی است که در ماه فِبریوری سال 2015 در بیشکک به ابتکار دولت قرقیزستان دوره‌های یادگیری زبان انگلیسی برای قومندانان مانند ازبکستان راه‌اندازی شد و در تاریخ 16 جَنیوری سال 2016 دیدار سفیر امریکا در قرقیزستان و «جانبیک کپراف» رییس ستاد کل نیروهای مسلح کشور مذکور جهت گفت‌وگو در مورد دفاع و امنیت نیز اتفاق افتاد.

حوزه همکاری امنیتی-نظامی امریکا و ترکمنستان نیز داستان خود را دارد. از طرفی یکی از موانع اصلی توسعه همکاری بین امریکا و ترکمنستان نیز وضعیت بی‌طرفی «عشق‌آباد» و جلوگیری از پیوستن به هرگونه سازمان‌ و اتحادیه‌ نظامی می‌باشد اما پس از تشدید بحران در سرحدات این کشور با افغانستان در آغاز سال گذشته، دولت ترکمنستان به امریکا جهت خرید تجهیزات نظامی برای عساکر سرحدی مراجعه کرد.

ضمن آنکه «لاید آستین» لوی درستیز امریکا در سخنرانی خود در کنگره کشور مذکور، از نیاز به ارائه کمک به «عشق‌آباد» خبر داد اما اطلاعات در مورد انجام شدن یا نشدن این کمک در رسانه‌ها بازتابی نداشت.

این در حالی است که ترکمنستان برای کمک به روسیه نیز مراجعه نکرد ضمن آنکه این کشور در سازمان پیمان امنیت جمعی عضویت ندارد و حتی مانند ازبکستان توافق‌نامه همکاری و ارائه کمک در موارد اضطراری را نیز امضا نکرده است.

با افزایش همکاری امریکا با کشورهای آسیای مرکزی، واشنگتن زمینه لازم را به خوبی ایجاد کرد و با شروع بحران اوکراین در سال 2014 بسیاری از کشورهای این منطقه با خیال تهدید استقلال خود دنباله‌روی تغییرات شدند و مسئله پیوستن کریمه به روسیه تشدید این وضعیت را در پی داشت ضمن آنکه امریکا از همه آن حوادث به شکلی حرفه‌ای و به نفع خود استفاده می‌کند.

باید دانست که آموزش زبان انگلیسی توسط قومندانان اردوهای محلی و به دست آوردن تجهیزات نظامی امریکایی به رشد اعتماد به امریکا و ناتو منجر خواهد شد ضمن اینکه تمام این عملیات به دلیل ناممکن بودن آماده‌سازی قومندانان و عساکر جدید با تمایل به غرب و تجهیزات و سلاح‌های شوروی سابق به تدریج انجام می‌شود که در آینده به احتمال زیاد چنین سیاستی آرام همه کشورهای این منطقه را علاقمند به توسعه روابط با ناتو می‌کند.

این در حالی است که بر طبق تحلیل‌های نهادهای اطلاعاتی امریکا، نفوذ نظامی روسیه در آسیای مرکزی به دلیل مشکلات اقتصادی کاهش یابد و همین فضای آزاد شده امریکا را به تلاطم می‌گیرد.