21 دلو 1393 - مقالات
محترم اشرف غنی رییس جمهوری اسلامی افغانستان در سخنرانی خود در کنفرانس امنیتی مونیخ به بیان مسایل پرداخت که از جنبه های مختلف قابل توجه است. ایشان در سخنان ابتدایی خود گفت: من رییس جمهور کشوری هستم که نود و نه و نه دهم درصد از جمعیتش مسلمان هستند. کشوری که سی و هشت درصد از واجدان شرایط شرکت در انتخابات آن زن می باشند. جایی که مردم برای شرکت در انتخابات باید ریسک قطع شدن انگشت هایشان را قبول می کردند.
در چهاردهم ژوئن 2014 یک مرد در افغانستان که به همسر خود اجازه خروج از منزل را برای چهارده سال نداده بود، خودش همسرش را به شعبه اخذ رای رساند! چرا؟ زیرا مشروعیت در کشور افغانستان اکنون ناشی از برگه های رای گیری است.
وی افزود: در همین کشور، در شانزدهم دسامبر 2014 میلادی شماری از کودکان در حالی که در خیابان در حال بازی با توپ بودند، با خونسردی کشته شدند. زمانی که من با والدین آنها تلیفونی صحبت کردم، گفتند که هنوز عزم برخورد با تهدید تروریزم را دارند. آنها گفتند که صلح می خواهند، صلحی که کودکان آنها را راهی مدرسه کند.
دو هفته پیش چهار هزار روحانی مذهبی افغانستانی به طور یکپارچه حمایت خود را از ارتش ملی اعلام کردند و پیمان نامه امنیتی افغانستان با آمریکا و ناتو را تایید کردند!!!
وی ادامه داد: داعش، القاعده و دیگر شبکه های تروریستی فرقه های انحرافی هستند و ما باید جرات داشته باشیم که از طرف اکثریت مسلمانان صحبت کنیم.
با این حال پیش از آن قصد دارم از نیروهای ناتو و ایساف و به ویژه آمریکا و اروپا و دیگران تشکر کنم. بیش از چهار هزار تن از اتباع این کشورها چه زن و چه مرد جان خود را در این کشور از دست دادند. نزدیک به یک میلیون نفر به طور گردشی در افغانستان به ماموریت اعزام شدند. ما این فداکاری را قدر می نهیم و این فداکاری بی نتیجه نخواهد بود.
عملیات حمایت از نیروهای داخلی که از اول ژانویه 2015 میلادی آغاز شده است، توسط دو مجلس قانونگذاری افغانستان تصویب شده است و چارچوب همکاری آتی دو طرف به شمار می رود.
حال سوال اینجا است، ماهیت تهدیدی که ما در افغانستان با آن روبرو هستیم چیست؟ من قصد دارم به ارایه تعریفی از تروریزم بپردازم. ترور تبدیل به سیستمی با یک بوم شناسی مشخص شده است و متاسفانه افغانستان جایی که موفقیت هایش در رسانه ها منتشر نمی شود، تبدیل به نقطه تمرکز این بوم شناسی شده است.
عملیات پاکستان در منطقه وزیرستان جنوبی موجب شده است، کانون فعالیت های گروههای تروریستی به خاک افغانستان منتقل شود. داعش همچنان براساس الگوهای سنتی گروههای تروریستی اقدام می کند که همانا سازمان دهی، جهت گیری، تصمیم گیری و اقدام است. تهدید بوم شناسی این گروههای تروریستی جهانی است. با این حال افغانستان تبدیل به محلی برای تلاقی این بوم شناسی جهانی شده است. در صورتی که ما این مساله را فراموش کنیم و چشمان خود را به مناطق دیگر بدوزیم با پیامدهایی روبرو خواهیم بود.
نمی توان گفت که ما متعهد نیستیم و جهان توجهی به این مساله ندارد ما باید مسوولیت را به عهده بگیریم تا خود را دوباره در برابر این تهدید سازماندهی کنیم. در حال حاضر افغانستان در حال برگزاری چهار برنامه است، این برنامه ها بسیار گسترده و متمرکز هستند و هدف کلی آنها اجرای تعهدات در قبال رای دهندگان است. اقداماتی که در این زمینه صورت گرفته است بی سابقه است.
در انتخابات اخیر پیروزی حاصل شد، نه ادعای پیروزی با این حال یک دولت وحدت ملی تشکیل شد تا همه رای دهندگان نماینده داشته باشند. اجماع سیاسی اساس اولیه حرکت رو به جلو است و ما واقعا در حال حرکت رو به جلو هستیم. دوم ما در حال تعامل با منطقه هستیم. اشرف غنی در ادامه سخنانش گفت: دیپلماسی فعال ما موجب ایتلاف سه گانه آمریکا، افغانستان و چین شده است. ما به دنبال انتشار بیانیه نیستیم. ما به دنبال نتیجه عملی هستیم و امیدواریم که دستاوردها قابل توجه باشد. ما با همسایگان خود در مناطق آسیای مرکزی تعامل داریم و به زودی شاهد جاده آبی صلح خواهیم بود. جاده ای که افغانستان را از طریق جمهوری آذربایجان، ترکیه، ترکمنستان و گرجستان به اروپا وصل خواهد کرد.
درباره بوم شناسی تروریزم تمرکز ما اقدام کشور به کشور تا برخورد کلی است. سیستم واکنش ما بسیار کند است، زیرا ما واقعا هنوز شناخت کافی درباره شبکه ها نداریم. ما تهدید ها را به طور مجزا و نه به طور سیستمی مد نظر قرار می دهیم. با این حال بسیار مهم است رویدادهایی که درکشورهای مختلف صورت می گیرد، مجزای از یکدیگر ندانیم. مثلا از جمله تحولاتی که در سوریه، عراق، یمن و لیبی صورت می گیرد، از تحولاتی که در افغانستان یا جنوب آسیا صورت می گیرد، جدا ندانیم، زیرا از دیدگاه شبکه، میزان تهدید با این حملات تقویت می شود و واکنش کشورها ضعیف تر.
من بسیار خوشحالم که مفاهیمی مانند جنگ هیبریدی یا دوگانه به نشستی مانند کنفرانس امنیتی مونیخ راه یافته است. ما به شدت از این اقدام آسیب دیده ایم. بنابراین علاقمند به توجه به یک ویژگی هستیم که تاکنون بخشی از گفتمان مطرح شده در این نشست نبوده است. این مفهوم مجرمیت است. شبکه های عمیق مجرمیت، نیروی پیشران درگیری هستند. در بیشتر زمانهایی که تمرکز ما بر صلح بوده است متمرکز بر ایدئولوگ، گفتمان و درک برهانی بوده ایم.
سوال کلیدی این است که چه کسی حامی مالی درگیری است و چه کسی از آن سود می برد. این مساله مربوط به درک برهانی نمی شود با این حال بدون آن نمی توان درک مشخص از تامین مالی درگیری داشت. ارزش اقتصاد جنایی در جهان سالانه 1.7 تریلیون دالر است و مجرمانه کردن بخشهای مختلف اقتصاد افغانستان یکی از مسایلی است که به آن اشاره می شود. واکنش به این مساله باید در چهار سطح صورت گیرد. نخستین سطح ملی است. آنچه تروریزم را قادر به رونق و بالندگی می کند، بی ثباتی و قرار نگرفتن شهروندان در کانون فعالیت ها است. البته برای کشوری مثل افغانستان برقراری ثبات کامل نیازمند طی شدن یک دوره زمانی طولانی است.
سطح دوم منطقه ای است. در منطقه ای که افغانستان قرار دارد، کشورهایی هستند که از بازیگران غیر دولتی برای تضعیف امنیت یک کشور همسایه استفاده کرده اند. امیدواریم که این گونه فعالیت ها خاتمه یابد.
سطح سوم، سطح اسلامی است. نباید سکوت در برابر کشتارهای وحشیانه دیگر در میان گزینه های جامعه اسلامی جایگاهی داشته باشد.
سطح چهارم، سطح جهانی است. نهادهای جهانی ما در واکنش به نیازهای گذشته تشکیل شده اند. با این حال بدون داشتن ساختارهای جهانی نوین برای واکنش به شرایط کنونی جهان، ما همواره چندین گام عقب خواهیم بود. بنابراین ما امیدواریم که در سطح جهانی بتوانیم سازمان های بین المللی خود را دوباره سازماندهی کنیم.
پیام بعدی من پیام امیدواری است. ما می توانیم همه این دشواریها را پشت سر بگذاریم، زیرا مردم افغانستان جایگاهی بی همتا در تاریخ اسلام دارند.
هیچکس بیش از افغانستان برای دفاع از دین در برابر تهاجم شوروی سابق، ایستادگی برای حقوق و نیز تلاش برای کمک به برقراری نظم و قانون به اندازه افغانستان هزینه نداده و فداکاری نکرده است. اکنون براساس این سابقه، مردم افغانستان آماده اند نه تنها صفحه ای جدید باز کنند بلکه کتابی جدید را آغاز کنند. کتاب همکاری، درک متقابل و تعامل. موقعیت جغرافیایی افغانستان، منابع آب این کشور و نظامی این کشور و انرژی کارآفرینی در افغانستان همه ما را قادر می سازد که برای دوره ای جدید امیدواری باشیم. ما امیدواریم شما همچنان به تعامل خود ادامه دهید و متعهد باقی بمانید تا همگی در نظم جهانی که به نفع همه ما خواهد بود شراکت کنیم.
به راستی که جناب اشرف غنی بسیار بهتر و سنجیده تر از رییس جمهور پیشین حامد کرزی و حتی داکتر عبدالله رییس اجرایی کشور سخن می گوید و این نشان از داشتن مشاوران قوی در سطح بین المللی برای ایشان دارد. اما ای کاش به همین میزان که خوب شعار می دهد، یک دهم هم مرد عمل باشد تا مشکلات مردم این سرزمین برطرف گردد.