4 حوت 1393 - مقالات
باشندگان ولایت نیمروز که در جنوب غرب کشور قرار دارد مانند بسیاری دیگر از ولایات علاوه بر ناامنی و نبود کار، از کمبود آب صحی آشامیدنی و خشکسالی های پی در پی در رنج و مشکلات فراوان هستند.
با اینکه ولايت نيمروز داراى دشت هاى وسيع است ؛ اما ذخاير آب آن خيلى کم است. آب زير زمينى اين ولايت هم نمکى و قابل استفاده نيست که از اثر آن مردم با مشکلات گوناگون مواجه شده اند و متاسفانه والی های گذشته نیمروز کار مفیدی نه برای رفع ناامنی و بیکاری انجام داده اند و نه برای حل مشکل کم آبی.
به هر حال امیدواریم والی منصوبی از سوی دولت وحدت ملی بهتر از مسوولان گذشته باشد.
ولايت نيمروز
ولايت نيمروز در جنوب غرب افغانستان موقعيت دارد و يکى از ولايت بزرگ سرحدى ميباشد. ولايت نيمروز در غرب با ايران و در جنوب با پاکستان سرحد طويل دارد. اين ولايت همچنان در شرق با هلمند و در شمال با ولايت فراه همسرحد است.
شهر زرنج مرکز اين ولايت ميباشد که نسبت به ولسوالى هاى يک منطقه خورد ميباشد.
به اساس اقام اخير، نفوس اين ولايت ١٤٩٠٠٠ هزار تن تخمين شده و مساحت آن ٤١٠٠٥ کيلومتر مربع ميباشد. آب هوايى اين ولايت در فصل زمستان معتدل و در فصل زمستان گرم است.
برخى بيشتر باشندگان اين ولايت از قوم بلوچ هستند؛ اما اقوام پشتون، تاجک او ازبک نيز در آن سکونت دارند.
به اساس اقام غير رسمى ٦١ درصد باشندگان اين ولايت بلوچ ، ٢٧ درصد آن پشتون و ١٠ درصد ديگر از اقوم تاجک و ازبک تشکيل گرديده است.
در پهلوى آن يکتعداد کوچى ها نيز در اين ولايت سکونت دارند.
علاوه بر درياى هلمند يکتعداد درياى هاى ديگر نيز در اين ولايت جريان دارد که علاوه بر زمين هاى وسيع زراعتى، يک دشت بزرگ به نام مارگو نيز دارد. هامون گودزرى نيز دراين ولايت موقعيت دارد.
علاوه بر زرنج ، جخانسور و چهار برجک نيز از شهرهاى بزرگ اين ولايت ميباشد.
نفوس ولايت نيمروز نسبت به مساحت اين ولايت کم است؛ برخى بيشتر مساحت نيمروز از صحراها و دشت ها تشکيل شده و درياى هلمند تنها در مناطق مسکونى جريان دارد.
واحدهاى ادارى :
ولايت نيمروز به شمول شهر زرنج از شش واحد ادارى تشکيل شده که عبارت است از درلارام، کنگ، چهار برجک، چخانسور و خاشرود.
اقتصاد و تجارت:
نيمروز يکى از ولايات سرحدى کشور ميباشد که سرحد مشترک با ايران دارد و اقتصاد آن نيز بر امور تجارتى با ايران استوار است.
همچنان قاچاق انسان و مواد مخدر که با استفاده از اين راه صورت ميگيرد، جوانب اقتصادى دارد، همچنان يکتعداد افراد ديگر مصروف تجارت و رفت آمد قانونى از اين راه ميباشند.
فابريکات آب معدنى و توليد پلاستيک که در شهر زرنج فعاليت دارد، نقش مهم د رشد اقتصاد نيمروز ايفا کرده و در پهلوى آن يکتعداد مردم مصروف کار در فابريکات بسته بندى خريطه هاى سمنت ، مبلايل، زراعت و مالدارى ميباشند.
درياهاى و بندها :
درياى هلمند در ولايت نيمروز جريان دارد وبعداً از اين ولايت به ايران ميرود؛ اما علاوه بر آن درياى خاشرود نيز در اين ولايت جريان دارد.
بند بزرگ کمال خان در ولسوالى چهاربرجک موقعيت دارد که اکنون زير کار است.
اعمار اين بند باعث آبيارى ٨٠ هزار هکتار زمين، توليد ٩ ميگات برق و زمينه هاى کارى به مردم خواهد شد.
زراعت:
ولايت نيمروزعلاوه بر دشت هاى وسيع از زمين هاى زراعتى تشکيل شده است ، هرچند درياى هلمند از اين ولايت مى گذرد؛ اما به مزارع اين ولايت کدام مفاد ندارد و يکتعداد باشندگان اين ولايت مصروف دهقانى ميباشند.
به اساس معلومات رياست زراعت نيمروز، سطح کشت جوار، گندم، کوکنار، خربوزه و تربوز در اين ولايت بسيار بلند است.
مشاهير:
وکيل دوست محمد خان، حاجى عليم خان شورو، حاجى رييس غلام رسول ايوبى ، داکتر غلام محمد لعلزاد بلوچ، فرخى سيستانى، ابوداوود سجستانى، کانديد اکادميسن محمد اعظم سيستانى ، عبدالبصير بلوچ، استاد غلام دستگيرى (پيام)، عبدالغفور مراد، عبدالرحمن پهوال و عبدالکريم براهوى در جمله مشاهير اين ولايت شمرده ميشود.
ورزش:
به اساس معلومات آمريت ورزشى نيمروز، در اين ولايت ٩٠ تيم بازى هاى مختلف وجود دارد که تعداد بازى کنان آن به سه هزار تن ميرسد.بازى کنان وعلاقه مندان بازى هاى فوتبال، واليبال، وزن بردارى، تکواندو، کانگو، کارراته و فوتسال وجود دارند. بازکنان وزن بردارى اين ولايت سه بارمدال هاى بين المللى از آن خود کرده است.
معرفی زَرَنْج:
زَرَنْج ( عربیشدهٔ زَرَنگ ) مرکز ولایت نیمروز است. مردم آن بیشتر پشتون و بلوچاند.
گفته میشود که زرنگ را گرشاسب بنا کرده است. آنرا زره نیز می نامیدند. در قدیم «زرنکه» (درنژینه) بعدها «سکستنه» سجستان، سیستان شده معرب آن زرنج است.
نام قدیم آن (سیستان) زرنگ بود پس از مهاجرت سکاها… در زمان فرهاد دوم اشکانی( ۱۳۶ – ۱۲۸ ق.م.) و اردوان دوم ( ۱۲۷ – ۱۲۴ ق.م.) به طرف جنوب گروهی از آنان در زرنگ مستقر شدند. از این زمان زرنگ بنام آنان سکستان خوانده شد.
بعد از اسلام، حاکم بصره سرداری به نام عبدالرحمن بن سمرة را مأمور حمله به سیستان کرد و او زرنج را در حصار گرفت و تسخیر کرد.
زرنگ پایتخت صفاریان بود. در محل زرنگ بولایتی اکنون روستای کوچکی به نام «نادعلی» قرار دارد. در نزدیکی آن روستا، تل بزرگی است و بر فراز آن تل، هنوز آثار خرابههای ارک زرنگ و قلعه و باروی آن دیده میشود.
در سال ۲۰۰۷ بولایتشناسان ایرانی از دولت افغانستان اجازه یافتند تا در محل نادعلی کاوش کنند.
نام بسیار کهن این ناحیه در نگیانا ورزنگا، زرنج بوده که ساحه وسیعتری را احتوا میکرده است اما امروز زرنج بسیار محدود شده بر مرکز اداری ولایت نیمروز اطلاق میگردد.
این ناحیه پس از ورود ساکها از شمال رود آمو به اینجا ساکستانا، سکزستان، سجستان و سیستان نامیده شده است. بنابر مراجعه به تاریخ کهن کشور افغانستان واضح میشود که در نگیانا سیستان و نیمروز در ادوار گوناگون به ساحهء پهناور جنوب افغانستان امروز اطلاق میشده است، بنابر اشارات موَُرخان کلاسیک یونان که با روایات جغرافیایی اوستا مطابقعت دارد، در نگیانا در داخل حدود آریانا ذکر شده است در این مورد قول بطلیموس صریح و واضح است ، وی در داخل آریانا هفت ولایت را جدا کرده است و بیلوبه استناد وی از جملهء هفت ولایت کی هم در نگیانا، در انجینانا (سیستان) را نام برده است. التبه قبل از نام در نگیانا، سیستان و نیمروز، این ناحیه به اسم رود، معروفش هلمند به شکل /هیتو منت/ یاد شده است، این مطلب را در فرگرد اول و ندیرات (فقره 13) اینطور میخواهیم ( یازدهمین کشوری که من اورا مزدا بیا فریدم هیتومنت با شکوه و فرا ست.) قبایل ساکها در سالهای (130 – 127 ق. م.) به ناحیهء در نگیانا وارد شده آن را مرکز سیاسی خود قرار دادند که از این تاریخ به بعد این منطقه به نام آنان ساکستان (سیستان) نامیده شد.