17 سرطان 1396 - مقالات
آریانا نیوز: روسای جمهوری روسیه و امریکا، در نخستین دیدارشان درمورد آتش بس درجنوب سوریه به توافق رسیدند.
روزنامه انترنتی گازیتا.رو در مطلبی تحلیلی نوشته است: روسیه و امریکا در مورد آتش بس در جنوب سوریه به توافق رسیدند – بر اساس توافقات صورت گرفته رژیم آتش بس از چاشت روز 9 جولای (یکشنبه) به اجرا گذاشته خواهد شد. ظاهرا این توافق هیچ مغایرتی با توافقات قبلی بین روسیه، ایران و ترکیه در مورد ایجاد چهار منطقه کاهش تنش در سوریه ندارد.
نخستین دیدار ولادیمیر پوتین و دونالد ترمپ روسای جمهوری روسیه و امریکا در حاشیه نشست سران کشورهای عضو گروه جی-20 در هامبورگ جرمنی حدود دو ساعت و نیم و بیشتر از زمان در نظر گرفته شده بطول انجامید. این گفتگوها در پشت دربهای بسته و با حضور سرگئی لاوروف و رکس تیلرسون وزرای امور خارجه روسیه و ایالات متحده انجام شد.
دستیابی به توافق در مورد صلح در سوریه و اوکراین
ولادیمیر پوتین و دونالد ترمپ موفق شدند در مورد چهار موضوع مشخص در میان کل مسایلی که مورد بررسی قرار دادند، به توافق دست یابند: نخستین و مهمترین این توافقات در مورد سوریه است که قرار شده بر اساس این توافق از چاشت روز نهم جولای در مناطق جنوب غربی این کشور رژیم آتش بس برقرار شود. این منطقه جزو یکی از چهار مناطقی می شود که پیش از این در جریان مذاکرات آستانه در مورد ایجاد منطقه کاهش تنش در آن توافق شده بود. بر اساس توافق جدید امریکا و روسیه مسئولیت اجرای کامل آتش بس را برعهده گرفته و در عین حال تامین امنیت مناطق کاهش تنش مجاور نیز توسط نیروهای پولیس نظامی روسیه و در هماهنگی با امریکا و اردن انجام خواهد گرفت.
دومین توافق طرفین چنین است که روسای جمهوری روسیه و امریکا در مورد ایجاد یک کانال دوجانبه برای بررسی مسایل مربوط به اوکراین به توافق رسیده اند. در دوره ریاست جمهوری بارک اوباما، مسکو و واشینگتن گفتگوهای مستقیمی را در این رابطه بین ولادیسلاو سورکوف مشاور رییس جمهوری روسیه و ویکتوریا نولاند معاون وزیر خارجه امریکا انجام می دادند، ولی بعد از تغییر دولت در ایالات متحده، و برکناری خانم نولاند از سمت خویش، این مذاکرات متوقف شده و سرنوشت آن نامشخص مانده بود. اکنون تیلرسون کورت ولکر را به سمت نماینده خاص وزارت خارجه امریکا در مسایل اوکراین منصوب کرده و سرگئی لاوروف هم از وی دعوت نموده تا دراولین فرصت ممکن به مسکو سفر کرده و با مقامات روسی دیدار و گفتگوهای دو طرف در باره اوکراین ازسر گرفته شود.
اطمینان ترمپ به عدم دخالت روسیه در امور داخلی امریکا
سومین توافق دوجانبه مربوط به مشکل امنیت سایبری می شود. رهبران روسیه و امریکا تصمیم گرفته اند تا همه مسایل مربوط به این عرصه در یک گروه کاری دوجانبه که دستور تشکیل آن به وزارت امور خارجه دو کشور داده می شود، مورد بررسی قرار بگیرد. به گفته سرگئی لاوروف، رییس جمهوری امریکا در این رابطه، همه اقدامات بدون نتیجه در ایالات متحده در زمینه تحقیق پیرامون دخالت روسیه در انتخابات امریکا را عجیب نامیده و تاکید کرد که به همه اظهارات ولادیمیر پوتین در این خصوص که روسیه هیچ دخالتی در این زمینه نداشته، اطمینان کامل دارد.
چهارمین توافق ولادیمیر پوتین و دونالد ترمپ هم در خصوص شرایط تسریع تشریفات دیپلوماتیک لازم برای تبادل سفرای جدید بین روسیه و امریکا است. لازم به یادآوری است که سرگئی کیسلیاک سفیر کنونی روسیه در واشینگتن تا آخر ماه جاری (جولای) جای خود را به آناتولی آنتونوف معاون وزیر خارجه روسیه ( معاون وزیر دفاع سابق) خواهد داد و جان تفت سفیر کنونی امریکا در مسکو نیز بزودی خاک روسیه را ترک کرده و جان هانتمن ولسوال سابق ایالت یوتا، به جانشینی وی منصوب شده و مقامات مسکو نیز با این تقرّر موافقت کرده اند.
بزرگترین مشکل در روابط دوجانبه حل نشده باقی مانده
این توافقات در حالی است که مسئله حل و فصل یکی از اساسی ترین مشکلات در روابط دوجانبه روسیه و امریکا، یعنی تحریمها علیه تعمیرهای دیپلوماتیک روسیه در امریکا همچنان به قوت خویش باقی مانده است. طبق اظهارات لاوروف، در جریان گفتگوهای سران دو کشور این موضوع نیز مطرح شد، ولی طرفین نتوانستند در مورد این مسئله که برای روسیه از اهمیت زیادی برخوردار است، به توافق دست یابند.
مقامات مسکو تاکید دارند که ارگ سفید در مصادره دو تعمیر متعلق به سفارت روسیه در خاک ایالات متحده و همچنین اخراج جمعی دیپلوماتهای روسی از این کشور، قوانین بین المللی در مورد املاک دیپلوماتیک و مصونیت دیپلوماتهای خارجی را نقض کرده است. این درحالی است که ولادیمیر پوتین در اواخر سال 2016 که این حادثه رخ داد، از اقدام متقابل در این رابطه خودداری نمود و انتظار داشت که بعد از مراسم تحلیف دونالد ترمپ در سمت ریاست جمهوری امریکا، این مشکل حل خواهد شد، ولی با توجه به اینکه تاکنون مذاکرات دو طرف در این خصوص نتیجه نداشته، در روسیه تازه به فکر پاسخ دادن متقابل به این اقدام افتاده اند. به گفته برخی منابع دیپلوماتیک، دو طرف در مورد بررسی این مشکل در نیمه دوم ماه جولای به توافق رسیده اند.
اکنون راه گفتگو بین مقامات روسیه و امریکا باز شده است
کارشناسانی که این روزنامه با آنها گفتگو کرده، معتقدند که نخستین ملاقات روسای جمهوری روسیه و امریکا را می توان موفقیت آمیز ارزیابی کرد. به عقیده ایگور مارازوف عضو کمیته امور بین الملل شورای فدراسیون (سنای) روسیه، از امروز به بعد می توان روی ادامه مذاکرات تمام و کمال بین دو کشور حساب باز کرد و همینکه مقامات مسکو و واشینگتن با یکدیگر گفتگو داشته باشند، نکته مثبت و سازنده ای محسوب می شود.
به گفته وی، نخستین دیدار رهبران دو کشور در آینده روابط روسیه و امریکا بسیار نقش دارد. اکنون دونالد ترمپ از زبان پوتین مواضع اصولی مسکو در رابطه با چالشهای جهانی پیش روی دو کشور را شنیده است. و اکنون این امکان فراهم شده تا مقامات دو کشور در رابطه با مسئله خلع سلاح هسته ای، ملکی کردن فضا، مشکلات در عرصه تجارت جهانی و همچنین رقابت عادلانه در زمینه اقتصاد بین المللی گفتگوهای سازنده ای را آغاز کنند و هر نوع توافقی هر چند جزئی در این موارد می تواند به توسعه روابط دوجانبه بیانجامد.
به عقیده ایگور ایستومین نائب رییس شورای امور دفاعی و سیاسی روسیه، دیدار رهبران روسیه و امریکا، مهمترین موضوع در نشست سران گروه جی-20 بود که کل این رویداد را تحت تاثیر خود قرار داد و اکنون انتظار کرملین در مورد امکان مذاکرات مستقیم بین دو طرف تحقق یافته است. وی در عین حال افزود: البته عملا پیشرفت خاصی نیز در چه در زمینه موضوع گفتگوها و چه توافقات حاصله بوجود نیامده است، چرا که این موضوعات تماما در جریان مذاکرات ماه مه وزرای خارجه دو کشور مطرح و بررسی شده بود و اکنون صرفا توافق نهایی بین روسای جمهوری پیرامون همان توافقات صورت گرفته است.
این کارشناس در مورد توافقات دو طرف درمورد سوریه نیز گفت: توافق در زمینه آتش بس در جنوب سوریه را می توان اشتراک رسمی دولت جدید امریکا در روند حل و فصل صلح آمیز بحران در سوریه نامید. این مسئله از لحاظ تامین منافع روسیه بسیار مثبت است که امریکا نیز مسئولیتی در رابطه با توافقاتی که پیش از این تنها بین روسیه، ایران، ترکیه و مقامات دمشق بوده، قبول کرده است. برای اینکه امریکا در مذاکرات آستانه صرفا منحیث ناظر حضور داشته و در رایزنی ها اشتراک نداشت.
ایستومین همچنین یادآور شد که تقرّر نماینده ای خاص در رابطه با مسایل اوکراین در وزارت امور خارجه امریکا نیز موضوع مهم و مثبتی است که میتواند انتظارات مسکو برای گفتگو در این عرصه را فراهم سازد و اکنون بجز کشورهای اروپایی، امریکا نیز می تواند در حل و فصل بحران اوکراین اشتراک فعال داشته باشد.
این کارشناس مسایل سیاسی معتقد است که جالب ترین مسئله نتیجه توافقات در زمینه امنیت سایبری است، چرا که پیش از این در امریکا تصور می شد که آنها با این مشکل مواجه نیستند، ولی حملات سایبری در جریان انتخابات ریاست جمهوری امریکا خلاف این را ثابت نموده و اکنون شرایط برای بوجود آمدن قوانین جدید بازی در این عرصه فراهم شده است.
با وجود مثبت بودن مذاکرات، باید در برخورد با ترمپ بسیار محتاط بود
کارشناس شورای امور بین الملل روسیه در عین حال تاکید کرد: لازم است تا نسبت به نتیجه مذاکرات روسای جمهوری دو کشور با احتیاط برخورد کرد، برای اینکه مواضع ترمپ در داخل امریکا باثبات نیست و هر نوع توافقی، بخصوص با روسیه، ممکن است با مخالفت کانگرس امریکا و سیاستمداران این کشور مواجه شده و بار دیگر روند بهبود و عادی سازی روابط دوجانبه را متوقف سازد.
به گفته وی، این موضوع نیز بسیار جالب است که رهبران دو کشور اصلا به مسئله با اهمیت کنترول تسلیحات راهبردی نپرداختند. ایستومین افزود: عملا دو کشور گفتگویی پیرامون سرنوشت قراردادهای مربوط به کاهش تسلیحات راهبردی و هسته ای انجام نمی دهند و این مشکل بسیار بزرگی است. برای اینکه دونالد ترمپ بطور علنی اعلام کرده که این مسئله برای امریکا نه مهم است و نه مورد نیاز. و این موضع گیری بسیار خطرناک است و می تواند امنیت و ثبات بین المللی را در معرض تهدید قرار دهد.