4 حوت 1393 - مقالات
آنگونه که از خبرها بر می آید قرار است طی چند روز آینده جناب اشرف غنی به عنوان رییس جمهوری اسلامی افغانستان به تهران سفر کند تا بالاخره به انتظارات پنج ماهه میان دو کشور در رابطه با افزایش روابط خاتمه دهد.
گفته می شود احتمال دارد در این سفر، پیمان استراتژیک بین کابل و تهران برای گسترش همکاریهای دو کشور به امضا برسد تا روابط حسنه ی میان دولت جدید افغانستان و دولت ایران که دارای مشترکات زیادی هستند، بروز و جلوه ی بیشتری داشته باشد که این موضوع در سفر اخیر محمد شریعتمداری معاون رییس جمهور ایران به کابل هم مطرح بود.
مطرح کردن این موضوع از آن جهت است که روابط 13 سال اخیر میان دو کشور همیشه مورد انتقاد بوده است چرا که رویدادها در گذشته طوری مهندسی شده بود که گاهی این روابط دچار شک و تردید از سوی مقامهای دو کشور میشد.
از دید کارشناسان مسایل سیاسی مهمترین نگرانی موجود در روابط بین کابل و تهران، احتمال رقابت ایران با غرب به ویژه آمریکا در افغانستان است و همیشه کرزی و اکنون اشرف غنی این احتیاط را دارند تا ایران در کشور ما وارد بازی با غربیها نشود و دو کشور که مشترکات فراوانی دارند درگیر مسایل حاشیه ای و بی ربط منطقه ای نشوند.
هرچند از دید مقام های تهران از داشتن هر نوع رابطه با حفظ منافع ملی دو طرف استقبال کرده اند ولی قطعا احتمال امضای پیمان استراتژیک کابل–تهران که گفته می شود برآورده کننده نیازمندی های دو طرف می باشد، موضوعی نیست که غربی ها به آسانی با آن کنار بیایند.
گفته می شود بر محور مفاد این پیمان افغانستان و ایران میتوانند در بخشهای مختلف به ویژه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با هم همکاریهای گسترده داشته باشند. هرچند با توجه به گستردگی نفوذ آمریکا در افغانستان، دو کشور نباید توقع داشته باشند که همه ی مفاد این پیمان و برخی عملکردهایی که در این پیمان ذکر نشده، انجام شود.
هرچند احتیاطی که اشرف غنی در رابطه با ایران در پنج ماه گذشته از حکومت اش پیش گرفته، نشان از نفوذ گسترده ی غرب بر روی وی دارد و اشرف غنی نمی خواهد در ازای پیمان با تهران، اعتمادی را که آمریکا به دولت وحدت ملی دارد را به رایگان از دست بدهد مگر اینکه سیاست ایران نیز مانند برخی رسوم و فرهنگ ایران رنگ و بوی غربی به خود بگیرد.
این سخن که بیشتر شبیه یک طنز تلخ است واقعیتی است که چند روز گذشته نیز به آن پرداختیم که براساس آن معلوم گردید که در تبلیغات مربوط به چند کالای ایرانی در رسانه های افغانستان، تلاش شده تا این تبلیغات حد امکان شبیه به تبلیغات غربی باشد و بیشتر از آنکه رب و آب لیمو و صابون و شامپو و پفک نمکی را تبلیغ کنند، پوشش و رفتار دختران و زنانی را به نمایش می گذارد که بطور کامل بر خلاف تمام قوانین و سنت های ایرانی و غیرقابل پخش است.
آنچه مسلم است اکثریت مردم افغانستان انتظار دیدن این نوع تبلیغ از ایرانی ها را ندارند. همانگونه که توقع غربی بودن و رنگ غربی گرفتن از این کشور همسایه را ندارند. ولی به دور از چشم مسوولان فرهنگی و سیاسی ایران در افغانستان، مسایلی اتفاق می افتد که نشان از چرخش ایران به سوی غرب است. نمونه دیگر این گردش فرهنگی ایران، پخش فیلمهای ایرانی و اروپایی در یک سینما است.
خواسته یا ناخواسته فیلم های ایرانی در سینمایی هایی اکران می شود که فیلم هندی و ترکیه ای پخش نمی کنند و اکثرا فیلم های اروپایی در آنها پخش می گردد که هم اتحادیه سینمای افغانستان از این موضوع آگاه است و هم رایزن فرهنگی ایران در کابل. ولی توجهی به این مطلب صورت نمی گیرد.
به هر حال ایرانی غربی تر، ظاهرا خواسته ی دولت جدید کابل می باشد. البته اگر این تغییر فرهنگی ایران، شامل امور سیاسی اش هم بشود!!!