لایق اداره ی ولایت لغمان چه کسی است؟

با اینکه ولایت لغمان ولایت اشخاص شهیری از جمله اسماعیل یون، محمد حنیف اتمر، زلمی خلیل زاد، احمدظاهر می باشد اما در سالهای اخیر همیشه باشندگان آن از بيکارى و نا امنى ها شکايت داشته اند.

متاسفانه علاوه بر نا امنى ها که مشکل اساسی تمام ولایت کشور است، بيکارى يکى از مشکلات بزرگ مردم لغمان است که از اثر آن با مشکلات زياد مواجه شده اند و اکثريت جوانان اين منطقه بيکار و براى مزدورى به ايران و پاکستان ميروند که درجريان راه با مشکلات گوناگون حتى مرگ مواجه مي گردند.

لذا امیدواریم شخصی که به عنوان والی این ولایت از سوی اشرف غنی صاحب منصوب می شود، علاوه بر دغدغه ایجاد امنیت، جوانان این منطقه را نیز از بیکاری نجات دهد.

ولايت لغمان

لغمان يکى از ولايات شرقى افغانستان است که درسال ١٣٤٣ هجرى شمسى تاسيس شده و مرکز آن مهترلام ميباشد .

مساحت اين ولايت ٣،٨٤٣کيلومتر مربع و نفوس آن به اساس سرشمارى سال ٢٠٠٩ ميلادى ٤٣٥ هزار تن تخمين شده و در ارتفاع ٧٧٢ متر از سطح بهر موقعيت دارد .

باشندگان اين ولايت از اقوام پشتون، تاجیک و پشه يى تشکيل شده و به اساس شمارى اخير ٥٨ درصد آن پشتون ، ٢١ تاجیک و پشه يى نيز ٢١ درصد است .

پشتون هاى اين ولايت از قبيله هاى ساپى، سهاک، هوت خيل ، خروتى، الکوزى ، تره خيل ، رستم خيل ، ميچن خيل ، اکاخيل ، نيازى و وردک تشکيل شده است .

ولايت لغمان در دامنه هاى کوهاى هندوکش درپهلوى درياى کابل موقعيت دارد که درياى هاى الينگار و اليشنگ به زيبايى اين ولايت افزايش داده است .

تعداد تمامى قريه هاى لغمان به (٦٤٠) ميرسد و يک زمان ازمربوطات الينايان بود و همچنان اين منطقه مرکزيت مدنيت بودايى خوانده شده و علاوه برسنگ نوشته هاى اشوکا( شاه خانواده يوريايى ها هندى) و اثار درونته يک تعداد اثاربودايى در آن وجود دارد که مورد توجه محققان و دانشمندان قرار گرفته است ، حدودالعالم به بت خانه هاى آن اشاره کرده و روايات مختلفت تاريخى درمورد کالام (مرکز) يا مهترلام و مهترلمک وجود دارد .

موقعيت :

ولايت لغمان در شرق و جنوب با ولايت ننگرهار، در شمال شرق با کنر، در شمال با نورستان، درشمال غرب با پنجشير و در غرب با کابل و کاپيسا همسرحد است .

واحدهاى ادارى :

ولايت لغمان به شمول مرکز ( مهترلام ) شش واحد ادارى دارد که عبارت است از: مهترلام ( مرکز ) ، اليشنگ، الينگار، دولت شاه ، قرغه يى و بادپش .

مشاهير :

محمدنور بابا، گل باچا الفت ، محمد شاه خان بابکرخيل، عبدالله لغمانى، اسحاق ننگيال، شهيد مولوي حبيب الرحمن، قيام الدين کشاف، رييس محمد قاسم خان، انجنير محمد عالم قرار، اسماعيل يون ، محمد حنيف اتمر، زلمى هيوادمل، داکير عبدالظاهر (صدر اعظم اسبق)، زلمى خليلزاد، داکتر محمد حسن کاکر، احمد ظاهر (آواز خوان) شفيق مريد (آوازخوان) منګل (آوزار خوان)، سعيد افغانى، حبيب الرحمن مهدى،خانم سايره،غلام حسن خان ساپی، صديق کاوون توپانى، عبدالحق ورنتاوال و اسدالله دانش .

زراعت :

علاوه بر درياى کابل درياهاى الينگار و اليشنگ از اين ولايت مى گذرد و با داشتن آب هاى زياد کاريزها و ذخيره ها ، برخى بيشتر مردم اين ولايت مصروف زراعت ميباشند .

سبزيجات و محصولات ديگر نباتى اين ولايت علاوه بر نياز مردم لغمان نيازهاى ولايت مشرقى و کابل نيز مرفوع مى سازد، در اين ولايت علاوه بر برنج ، لوبيا و ترکارى هاى مختلف و ميوه ها، چون نارنج ، مالته ، ليمو، کينو، سيب، زردالو، چهارمغز و ديگر پيدا ميشود . جنگل هاى جلغوزه نيز در مناطق کوهى اين ولايت وجود دارد و علاوه بر آن جنگل هاى ولايت لغمان از درخت هاى ارچه ، صبر ،بلوط ، چنار و درخت هاى ديگر تشکيل شده است .

بندهاى آب و درياها :

دو درياى بزرگ الينگار و اليشنگ در اين ولايت جريان دارد که بعداً در ولسوالى قرغه يى با درياى کابل يکجا ميشود . بند آب برق درونته که ولايت ننگرهار از آن استفاده مى نمايد، در منطقه درونته مربوطات ولسوالى قرغه يى موقعيت دارد .

يک پروژه بزرگ ماهى نيز بر لب دريا در ولسوالى قرغه يى اين ولايت وجود داشت ؛اما با تاسف که اکنون از بين رفته است .

ورزش :

بازى هاى واليبال و فوتبال علاوه به بازى هاى ديگر در اين ولايت وجود دارد؛ اما اخيراً بازى کرکت در اين ولايت بسيار رشد کرده ، تيم منتخب ولايتى دارد و بازى کنان اين ولايت به تيم ملى کشور نيز راه يافته است .کرکت علاوه بر مرکز ولايت در ولسوالى ها بسيار رشده کرده است و همچنان ورزش هاى رزمى ، تکواندو ، بوکسنگ ، کاراته و ديگر در اين ولايت مروج است .

صنعت :

ولايت لغمان با درنظر داشت موقعيت ستراتيژيک خود ، محيط مساعد براى صنعت دارد؛ اما طوريکه لازم بود به آن اندازه رشد نکرده است .

آب و هواى اين ولايت بسيار خوب است و شرايط خوب براى کار کردن دارد ،فابريکات صنعتى در لغمان بسيار کم ديده ميشود و اگر موجود هم باشد ، پس بسيار کوچک است؛ اما فابريکات ديگر کوچک و بزرگ وجود ندارد و نه هم کدام کسى در اين بخش سرمايه گذارى کرده است .