8 سنبله 1395 - مقالات

عربستان دنبال راه خروج آبرومندانه از یمن است!

عربستان دنبال راه خروج آبرومندانه از یمن است!

آریانا نیوز: عربستان دنبال راه خروج آبرومندانه از یمن است تا افتضاح تاریخی‌اش در یمن رو نشود اما نیازمند کسی است که متقاعدش کند هرچه سریعتر لجاجت احمقانه‌اش را پایان دهد…

 

ریاض که یک سال است وعده فتح صنعاء را می‌دهد اکنون شاهد تسلط یمنی‌ها بر ارتفاعات شهر نجران است. حرفهای کری که به جده آمد تا این افتضاح را جمع کند، شنیدنی است.

نمی‌دانم چقدر تحولات و اخبار بحران یمن را دنبال می‌کنید. مهم‌ترین اتفاقی که اخیرا در عرصه یمن افتاد، تشکیل کمیته چهارجانبه امریکا،‌ انگلیس،‌ عربستان و امارات بود که در شهر ساحلی جده در غرب عربستان برگزار شد.

این جلسه چهارجانبه چهارشنبه (با حضور وزرای خارجه شش کشور شورای همکاری) و پنجشنبه گذشته (4 جانبه) برگزار شد و رسانه‌های سعودی گفتند که جان کری وزیر خارجه امریکا پلانی جدید برای یمن آماده کرده و در پایان بالاتفاق بر سر آن توافق شده است.

قبل از اشاره به محتوای این پلان، باید بگویم که بدون شعاردادن، عربستان که در مفکوره بلعیدن یک ماهه یمن بود و گفته بود که (1) انصارالله را خلع سلاح می‌کند و (2) عبدربه منصور هادی رییس جمهور قانونی‌ را به صنعاء بازمی‌گرداند و (3) دست ایران را از یمن کوتاه می‌کند، ششم حمل پارسال (1394) جنگ تمام عیار هوایی،‌ بحری سپس زمینی را علیه یمن آغاز کرد اما بعد از گذشت 18 ماه عربستان:

(1) نه تنها نتوانسته انصارالله را خلع سلاح کند،‌ بلکه انصارالله الان در عمق خاک نجران در عربستان سعودی است.

(2) نه تنها نتوانست رییس جمهور مستعفی فراری را به صنعاء‌ بازگرداند بلکه سقف خواسته‌اش را پایین آورد و گفت رییس‌جمهور را نه به صنعاء، بلکه به عدن (جنوب یمن)‌ برمی‌گرداند ونه تنها در این هم ناکام ماند، بلکه الان هنوز میزبان این رییس‌جمهور فراری در ریاض است.

آیا وضعیت عربستان در جنگ بد است؟

بسیار خوب؛ حال، عربستان که (بر اساس برخی راپور‌ها) تاکنون 100 ملیارد دالر خرج جنگ کرده، هنوز اولیه‌ترین اهدافش را هم محقق نکرده است. اردوی عربستانِ مجهز به ملیون‌ها دالر سلاح‌های امریکایی و برخوردار از اتاق عملیات امریکایی،‌ اسراییلی، فرانسوی، مقابل رزمندگان پا برهنه و گاه چَپلی‌پوش مفلس اما دلیر و با ایمان یمنی عاجز مانده (به اتفاقات و تصاویر نجران نگاهی بکنید). هرکاری بگویید کرده است. هر جا را بگویید در یمن بمباردمان کرده. نه فقط اماکن نظامی. بلکه منازل،‌ مساجد، بازار و حتی مکتب و شفاخانه را. (اگر اطلاع نداشتید اخبار چند هفته اخیر را مرور کنید).

عربستان در حمله به یمن به جایی رسیده که سازمان مللی که در اوج واکنشش به یک بحران، فقط نگران می‌شود، نام عربستان را در لست ناقضان حقوق اطفال گذاشت و بعد با تهدید مالی ریاض،‌ نامش را دوباره خارج کرد. سازمان ملل می‌گوید درست است که ما چشممان را بر جنگ امریکایی، انگلیسی، سعودی و اسراییلی عربستان بر یمن بسته‌ایم، اما قرار نیست تا ابدالدهر کشتار زنان و اطفال در یمن ادامه یابد. حتی صدای خود امریکا هم درآمده است که آقایان سعودی، درست بمباردمان کنید، وکمتر دردسر درست کنید.

پس بدانید که عربستان به طرز بدی در یمن گرفتار شده و نه توان پیروزی یا حتی تحقق یکی از اهدافش را دارد،‌ نه روی تمام کردن جنگ بدون دستاورد را؛ جنگی که ملیاردها دالر هزینه داشته تاکنون. پس آبروی آل‌سعود در خطر است و یکی باید این عربستان را نجات بدهد و به دادش برسد.

کری برای چه به عربستان آمد؟

برای همین جان کری مشخصا برای دوسیه یمن به منطقه آمد و با خود پلانی آورد که به گفته خودش منصفانه است.

خلاصه پلان این است: طرف‌های یمنی به میز مذاکره برگردند و بسرعت دولت وحدت ملی تشکیل دهند و قدرت میان طرف‌های حاضر تقسیم شود و نیروهای نظامی از صنعاء (پایتخت) و دیگر شهرها خارج شوند و سلاح سنگین (شما بخوانید راکت‌های انصارالله و اردوی یمن) به طرف سوم و بی‌طرفی تسلیم شود. به موجب این توافق دولت وحدت ملی، حافظ سرحدات یمن است و مانع فَیْر آتش از خاک یمن به همسایگانش و تهدید آنها (یعنی عربستان) می‌شود. کری می‌گوید ما فکر می‌کنیم این شیوه برای همه عادلانه و منصفانه است.

عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان هم در کنفرانس خبری خود با کری در جده،‌ 18 ماه پس از آغاز جنگ و کشتن بیش از 7000 یمنی که نزدیک به یک‌سومش زن و طفل و سالخورده‌اند، گفت: ایتلاف عربی [سعودی] تمایل شدید به حصول راه‌حل مسالمت‌آمیز دارد.

قبل از آنکه مطلب اصلی‌ام را در این یادداشت بیان کنم، اشاره کنم که جان کری در پایان سفر به عربستان گفت که این پلان، این فرصت را به حوثی‌ها می‌دهد که به ساختار حکومت وحدت ملی و اشتراک در حکومت در مقابل ترک خشونت و سلاح اعتماد کنند. در پاسخ او می‌گویم که مگر حوثی‌ها دنبال حضور در دولت و حکومت‌داری هستند که چنین پیشنهادی به آنان می‌کنید؟ مگر عبدربه چند وزارتخانه به انصارالله اختصاص نداد و انصارالله از سهمش گذشت و آن وزارتخانه‌ها را به دیگر احزاب یمنی واگذار کرد؟ خواسته انصارالله و احزاب متحدش بیرون کشیدن کل یمن از زیر سلطه سعودی هستند نه صرفا به دست گرفتن دولت در یمن و حکومت‌داری.

طرح جان کری برای یمن چیست؟

1- تشکیل کمیته چهارجانبه با حضور جان کری، بوریس جانسون، عادل الجبیر و عبدالله بن زاید وزرای خارجه امریکا،‌ انگلیس،‌ عربستان و امارات، ‌اول به معنای شکست تمام تلاش‌های موازی نظامی و سیاسی این ایتلاف در 18 ماه جنگ و چند ماه مذاکره سیاسی در کویت بود و البته شکست اسماعیل ولد الشیخ‌ نماینده سازمان ملل در دوسیه یمن که به دور از شعارزدگی، تقریبا نماینده کمکی برای عربستان جهت تحمیل خواسته‌های ریاض بر یمن است.

2- پلان کری به معنای شکست تمام مذاکرات کویت بود که ولدالشیخ تلاش کرد خواسته عربستان را بر یمنی‌ها دیکته کند که مهم‌ترین‌هایش تشکیل دولت جدید به ریاست عبدربه،‌ عقب‌نشینی انصارالله و حزب کنگره ملی (عبدالله صالح) از صنعاء و امضای توافق در خاک عربستان بود. یمنی‌ها این شروط ذلت‌بار را نپذیرفتند و مذاکرات در کویت به پایان رسید و جنگ شدت گرفت.

3- پلان کری به دنبال احقاق حق به طرف‌های یمنی نیست. شکل محترمانه‌تری از خواسته‌های ایتلاف سعودی-امریکایی-اسراییلی در کویت است ولی چون سُمبه یمنی‌ها پرزور است، ناچار شده‌اند خیلی از خواسته‌هایشان را تعدیل کنند، چرا که یمنی‌ها الان در عمق نجران هستند و دارند بزرگترین شرکت تیلی عربستان یعنی آرامکو‌ را با راکت می‌زنند.

4- کری پلان را آورده زیرا، آنکس که از حماقت عربستان برای آغاز جنگ در یمن حمایت کرد،‌ امریکاست. عبدالباری عطوان تحلیلگر سرشناس ملی‌گرای عرب سه روز پیش حرف خوبی زد. او در رأی الیوم نوشت، آنکس که صدام را به دام اشغال کویت کشاند، امریکا بود وقتی که سفیر وقت واشنگتن آپریل گلاسپی، طوری با صدام رفتار کرد که بفهماند، کشورش مخالفتی با اقدام علیه کویت نمیکند…والان همین امریکا، عربستان را در یمن دچار فرسایش اقتصادی، انسانی و سیاسی کرده است.

5- امریکا پلان را داده، زیرا بشدت نگران افزایش آشکار تلفات افراد ملکی بخصوص اطفال شده‌اند. چرا که حملات هوایی به مراسم عروسی، شفاخانه و مکتب انجام می‌شود و فقط در دو دوره ریاست اوباما (رکود زده شده و) 120 ملیارد دالر سلاح به عربستان فروخته شده است و ممکن است در آینده این مسئله از لحاظ حقوقی برای امریکا دردسر شود و برای همین است که هیأتی از حقوقدانان نظامی امریکا برای آموزش همتایانشان در عربستان به این کشور سفر کردند تا به آنان یاد بدهند چطور باید از ارتکاب [آشکار] جنایات جنگی در یمن اجتناب کنند.

در دیدار کری با عادل الجبیر چه گذشت؟

فکر می‌کنید این همه ناکامی، سررشته امور را به کدام کشور در منطقه می‌کشاند؟…؛ بله به سوئیس خاورمیانه، سلطنت عُمان.

یک منبع یمنی می‌گوید، کری در این سفرش به عربستان به سعودی‌ها اعلام کرده که محقق شدن اهداف جنگ یمن، خیلی دشوار شده و باید قبل از آنکه دیر شود، به سراغ مقامات عُمان بروند. کری به عادل الجبیر گفته که باید امتیازهایی به طرف یمنی بدهند زیرا امریکا دیگر نمیتواند بیش از این کمکی به عربستان بکند. این منبع می‌گوید که کری به عربستانی‌ها گفته نباید مردم را درباره میزان توانایی‌هایتان به توهم وادارید که میتوانید جنگ را به سود خود یکسره کنید و تصریح کرده که او تردید دارد که عبدربه منصور هادی من‌حیث رییس جمهور بتواند به یمن بازگردد و باید در مفکوره راهی برای کنار آمدن با حوثی‌ها و علی عبدالله صالح کنند.

به گفته این منبع، کری نارضایتی اوباما را از بمباردمان شفاخانه‌ داکتران بدون سرحد در یمن به الجبیر منتقل کرده و اشاره کرده که این مسئله میتواند جنایت جنگی ثبت و در آینده دردسرساز شود. کری در حاشیه جلسه جده به عادل الجبیر گفته که مایه خجالت است که عساکر یمنی با کلاشینکوف و آر.پی.جی به مقرهای نظامی عربستان که به سلاح‌های نوین و تانک‌های پیشرفته مجهز است حمله میکنند و اتفاقا یکی از نظامیان همراه جان کری به سعودی‌ها گفته که شما برای هدایت تانک‌های آبرامز باید افراد زبده‌تری انتخاب کنید [چرا که نظامیان سعودی بسادگی این تانکهای پنج شش ملیون دالری را مقابل راکتهای کونکورس در مقابله با یمنی‌ها به نابودی میکشانند].

نتـیـجـه

بدین‌ترتیب پلان کری را باید آغاز روند امتیازدهی عربستان به طرف یمنی دانست. امتیازهای تلخی که ظاهر عربستان هنوز آماده چشیدن مزه آن نیست زیرا لجوجانه و متکبرانه حملاتش را به یمن ادامه می‌دهد.

بی‌شک عربستانِ دچار بحران اقتصادی که در چند جای منطقه مثل لبنان، عراق و سوریه واقعا به بن‌بست رسیده، دنبال راه خروج آبرومندانه از یمن است تا افتضاح تاریخی‌اش در یمن رو نشود اما نیازمند کسی است که متقاعدش کند هرچه سریعتر لجاجت احمقانه‌اش را پایان دهد و واقعیت میدانی و سیاسی یمن را که شامل یمنی مستقل از آل سعود است، بپذیرد و بیش از این نفرت تاریخی مردم یمن را به جان نخرد.

بهتر بود آل سعود توصیه سید حسن نصرالله دبیر کل حزب‌الله را در ابتدای جنگ گوش می‌کرد و جنگ را خاتمه می‌داد و دشمنی ملیون‌ها یمنی را در جنوب خود به جان نمی‌خرید؛‌ زمانیکه نصرالله گفت، (چرا عاقل کند کاری که باز آرد پشیمانی) اگر برای عربستان تا الان از جانب مردم همسایه جنوبی، فقط احتمال تهدید وجود داشت، اکنون عربستان این احتمال بالقوه را به تهدید واقعی بالفعل تبدیل کرد تا سالها گرفتار آن باشد و اکنون یک سال و نیم بعد از جنگ شاهدیم که شخص وزیر خارجه امریکا باید بیاید تا با پلان جدید (شما بخوانید امتیازهای جدید) حملات یمنی‌ها به جنوب عربستان را متوقف کند.

الان نیز تنها راه عاقلانه ریاض،‌ ترک لجاجت و روی آوردن به گفت‌وگو با کشورهای منطقه است؛ امری که نه تنها منافع عربستان را بیشتر تأمین می‌کند بلکه به سود کل منطقه است و سبب می‌شود دیگر به سفرهای مشکوک مقامات سعودی به فلسطین اشغالی هم نیازی نباشد.

همرسانی کنید!